0
1314
Otrzymana przez Gminę kwota odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości, w sytuacji gdy jest jedyną kwotą należną Gminie z tego tytułu, powinna być uznana za kwotę brutto, zawierającą podatek od towarów i usług. Momentem dokonania dostawy towaru jest dzień, w którym uprawomocniła się decyzją ustalająca odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości.
Wynika to z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach o sygnaturze I SA/Gl 594/11 z 22 listopada 2011 roku.
Sytuacja podatnika
Decyzją administracyjną Wojewoda ustalił na rzecz Gminy odszkodowanie za nieruchomości objęte lokalizacją rozbudowy węzła w ciągu autostrady wraz z budową dróg dojazdowych, które z mocy prawa stały się własnością Skarbu Państwa. Podstawą określenia wysokości odszkodowania był operat szacunkowy opracowany na podstawie cen netto. Przyznana kwota odszkodowania nie została powiększona o podatek od towarów i usług. Kwota odszkodowania jest jedyną kwotą należną Wnioskodawcy za wywłaszczoną nieruchomość. Zgodnie z art.7 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie jest opodatkowane podatkiem VAT.
W związku z powyższym, Gmina zwróciła się do Ministra Finansów z zapytaniami:
• Co stanowi podstawę opodatkowania podatkiem VAT; czy jest to kwota odszkodowania ustalona w decyzji administracyjnej, do której należy doliczyć podatek VAT czy też podstawą opodatkowania jest kwota odszkodowania pomniejszona o podatek VAT?
• Czy fakturę należy wystawić w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego tj. po otrzymaniu całości lub części odszkodowania?
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
W wydanym wyroku Sąd Administracyjny zgodził się ze stanowiskiem działającego w imieniu Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej, zgodnie z którym jeśli Gmina za wywłaszczoną nieruchomość otrzyma wyłącznie kwotę odszkodowania i będzie to jedyna kwota należna Gminie za oddane z mocy prawa Skarbowi Państwa grunty, to należy uznać, że jest to kwota należna z tytułu sprzedaży, czyli kwota obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy. Kwotę tę dla wyliczenia obrotu (podstawy opodatkowania) należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT, dla którego wyliczenia należy zastosować metodę „w stu”. Sąd Administracyjny zgodził się również ze stanowiskiem organu podatkowego, zgodnie z którym za moment dokonania dostawy towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług należy przyjąć dzień, w którym uprawomocniła się decyzja ustalająca odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości, a Gmina będzie zobowiązana wystawić fakturę w ciągu siedmiu dni od tego momentu. Natomiast obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Administracyjny zwrócił uwagę na art.29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym podstawą opodatkowania VAT jest obrót; obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży (w rozpatrywanej sprawie wywłaszczenia), pomniejszona o kwotę należnego podatku. Zdaniem Sądu, regulacja ta nie pozwala na uznanie, że «świadczenie należne od nabywcy» w stanie faktycznym sprawy obejmuje należność netto, która powinna zostać dodatkowo powiększona o VAT. Treść art. 29 ust 1 ustawy o VAT daje, zdaniem WSA, ewidentne podstawy do uznania, że kwotą należną z tytułu przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej własności nieruchomości w zamian za odszkodowanie jest kwota przyznanego odszkodowania ustalonego w reżimie administracyjnym.
Odnośnie kwestii momentu dokonania dostawy, Sąd Administracyjny podzielił stanowisko organu podatkowego, że wydanie nieruchomości nastąpiło w momencie, w którym decyzja Wojewody orzekająca o wysokości odszkodowania dla Gminy stała się ostateczna, a w konsekwencji stały się znane wszystkie elementy konieczne dla określenia zobowiązania podatkowego z tytułu dostawy.
Natomiast na podstawie przepisu szczególnego § 3 ust 3 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu własności towarów w zamian za odszkodowanie, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.
Podstawa prawna: art.19. ust.1 i art.29 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług; §3 ust.3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 roku (obecnie rozporządzenia z 4 kwietnia 2011 roku) w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
