Spółka z o.o. (A) posiada 100% udziałów w innej spółce z o.o.(B). Ze względu na niską rentowność uzyskiwaną przez spółkę B zdecydowano się na jej sprzedaż także spółce z o.o. (C). Czy w takim przypadku sprzedaż 100% udziałów można potraktować tak samo jak zbycie przedsiębiorstwa, o którym mowa w ustawie o VAT?
ODPOWIEDŹ
Zbycie 100% udziałów przez spółkę kapitałową w spółce kapitałowej innej spółce kapitałowej można traktować jako zbycie całości przedsiębiorstwa, co oznacza że transakcja taka nie podlega w ogóle podatkowi od towarów i usług.
UZASADNIENIE
Zagadnienie zbycia przedsiębiorstwa zostało uregulowane w art.19 dyrektywy 112/2006/WE, gdzie wskazuje się, że w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego.
W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Przepis ten został wprowadzony do polskiej ustawy o podatku od towarów i usług, gdzie w art.6 pkt 1 wskazuje się, iż przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast art.91 ust.9 ustawy o VAT odnosi się do następcy prawnego, w którym wskazuje się, iż w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1–8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przepis ten należy rozumieć w ten sposób, że w momencie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa po stronie przekazującego nie wystąpi konieczność dokonania korekt podatku naliczonego – korekty te w sytuacjach określonych przepisami jest zobowiązany dokonać podmiot na własność którego przeszło przedsiębiorstwo.
Jednocześnie należy wskazać, że przedmiot opodatkowania na gruncie polskiej ustawy o VAT dotyczy towarów i usług, a udział w spółce kapitałowej nie spełnia definicji towaru zawartej w art.2 pkt 6 ustawy.
W omawianym przypadku mamy do czynienia z sytuacją, w której dwie spółki z.o.o. podpisały umowę, dotyczącą sprzedaży 100% udziałów innej spółki kapitałowej. W takim przypadku można przyjąć, że zbycie 100% udziałów w spółce jest równoważne zbyciu całości przedsiębiorstwa. Jest to wniosek logiczny, gdyż zbycie 100% udziałów oznacza innymi słowy przeniesienie własności w 100% wszystkich składników majątkowych, które stanowią logicznie powiązany zespół majątkowy, dzięki któremu możliwe jest prowadzenie nadal działalności gospodarczej.
Zatem zbycie 100% udziałów w spółce z.o.o. nie będzie w ogóle podlegało podatkowi od towarów i usług. Taki pogląd potwierdza także TSUE, np. w wyroku z dnia 29.10.2009 r., sygn. C-29/08.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: Zbycie udziałów traktowane jako zbycie przedsiębiorstwa nie jest wykazywane.
Mariusz Nowak
Podstawa prawna: art.19 dyrektywy 112/2006/WE Rady z dnia 28.11.2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej oraz art.6 pkt 1 i art.91 ust.9 ustawy o podatku od towarów i usług.