Pełne odliczenie VAT od przyczepy gdy pojazd ciągnący jest używany do działalności mieszanej

ODPOWIEDŹ

Podatnicy powinni zachować szczególną ostrożność w zakresie odliczenia 100% podatku naliczonego związanego z wydatkami eksploatacyjnymi dotyczącymi przyczep samochodowych, gdyż w obrocie prawnym obowiązuje interpretacja indywidualna, w treści której, choć wskazuje się, że przyczepa nie jest pojazdem samochodowym (na gruncie podatku VAT), to łączy się jej „byt podatkowy” bezpośrednio z pojazdem ciągnącym - samochodem osobowym, dla którego podatnik nie złożył VAT-26. Jednocześnie możliwość pełnego odliczenia wskazuje się wobec lawet do przewozu samochodów.

UZASADNIENIE

Podstawowa zasada wyrażona w art.86 ust.1. ustawy o podatku VAT wskazuje, że każdemu czynnemu podatnikowi VAT przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupionych towarów i usług w zakresie w jakim są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Odrębnie od zasady ogólnej, od 1 kwietnia 2014 r. obowiązują zasady odliczania podatku naliczonego dotyczące samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. W myśl art. 86a ust.1 u.p.t.u. w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowi 50% kwoty podatku wynikającego z otrzymanej przez podatnika faktury. Natomiast zgodnie z art. 86a ust.2 u.p.t.u. do wydatków dotyczących tych pojazdów samochodowych zalicza się między innymi wydatki dotyczące usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Przedsiębiorca może w działalności gospodarczej wykorzystywać przyczepy lub lawety. Jak wskazuje się w art.2 pkt 50 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym przyczepą jest pojazd bez silnika, przystosowany do łączenia go z innym pojazdem (tu: samochodem). Z kolei laweta to platforma służąca do przewozu (sprawnych lub uszkodzonych) samochodów. Zgodnie z poglądem wyrażonym w interpretacji Dyrektora IS w Katowicach z dnia 17.02.2015 r., sygn. IBPP2/443-1101/14/IK czynny podatnik VAT będzie miał prawo do odliczenia pełnego VAT od lawety, a tylko 50% od przyczepy. … „laweta, będąca platformą do przewozu samochodów, nie stanowi pojazdu samochodowego. Laweta może więc być uznana za jeden z towarów związanych z używaniem pojazdów. Jednakże trzeba zwrócić uwagę na fakt, że jej konstrukcja determinuje sposób wykorzystania tj. wyklucza jej użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że jej użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą może być nieistotne (marginalne). Skoro zatem Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług a laweta jest wykorzystywana do sprzedaży opodatkowanej, to od zakupu części do lawety przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych (…)” .

Jak widać z powyższego organ łączy bezpośrednio lawetę z pojazdem samochodowym w znaczeniu „innego towaru związanego z eksploatacją lub używaniem pojazdu” – laweta jest więc towarem związanym z możliwością używania pojazdu (samochodu osobowego). Podobna argumentacja została przedstawiona dla przyczepy: „ … należy przyjąć, że przyczepy nie spełniają definicji pojazdu samochodowego. Powyższe nie oznacza jednak, że w odniesieniu do ww. przyczep nie stosuje się regulacji art.86a ustawy o VAT. Należy bowiem zwrócić uwagę, że wydatki ponoszone na przyczepy należą do kategorii wydatków związanych z eksploatacją lub używaniem pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86a ust.2 pkt 3 ustawy o VAT. (…) Przystępując do ustalenia prawa do odliczenia od wydatków związanych z użytkowaniem przeczep należy mieć na względzie, że samochody osobowe, przy pomocy których przyczepy są użytkowane mogą być wykorzystywane nie tylko do prowadzenia działalności gospodarczej, ale mogą również służyć do celów prywatnych (…) . Zatem kluczową rolę w rozwiązaniu przedstawionego we wniosku problemu odgrywa przepis art.86a ust.3 pkt 1 lit.a w związku z art.86a ust.4 pkt 1 ustawy o VAT. Z treści tych przepisów wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego

w fakturach dotyczących wydatków związanych z eksploatacją pojazdów, w tym napraw, (…) w sytuacji, gdy pojazdy te są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej.” I dalej: „ (…) użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych. (…) Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów”.

Można więc podsumować, że organ interpretujący traktuje przyczepę i lawetę jako towar związany z używaniem samochodu, jednak:

- od wydatków związanych z lawetą można odliczyć 100% podatku naliczonego, gdyż nie można jej zastosować do użytku prywatnego (lub użycie może mieć marginalne znaczenie),

- wydatki na przyczepę nie pozwalają na odliczenie 100% podatku naliczonego, gdyż obiektywnie nie można wykluczyć użycia prywatnego.

Mamy zatem sytuację, w której przedsiębiorca, który nie złożył VAT-26 dla używanych samochodów osobowych, będzie mógł odliczyć 100% podatku naliczonego od wydatków poniesionych na lawetę a 50% na przyczepę. Problemem jest jednakże sposób w jaki organ interpretujący łączy przyczepę i lawetę jako towar związany z eksploatacją samochodów osobowych. Można założyć, że taka wykładnia ma charakter rozszerzający. Wydaje się, że ustawodawcy chodziło o towary, które są bezpośrednio montowane (przyczepione) do samochodu.

EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(17) w przypadku nabycia środków trwałych należy wykazać: w pozycji 42. wartość netto i w pozycji 43. podatek naliczony, a dla pozostałych nabyć odpowiednio w pozycji 44. i 45.

Mariusz Nowak

Podstawa prawna: art.86 ust.1 i art.86a ustawy o podatku VAT.