Podatnikiem jest się dla każdej wykonywanej czynności

Wyrok TSUE został wydany w sprawie bułgarskiego komornika, prowadzącego działalność gospodarczą na własny rachunek, który zawarł ze spółką umowę, zgodnie z którą kupił, a następnie sprzedał spółce nieruchomości. Za świadczenie to komornik otrzymał wynagrodzenie. Organ kontroli podatkowej uznał, że, dokonując tej czynności, komornik wykonał usługi jako podatnik VAT, a zatem powinien zapłacić podatek od tej kwoty. Komornik nie zgodził się z tym stanowiskiem, argumentując, że przedmiotowe usługi świadczył okazjonalnie i bez związku z jego samodzielną działalnością gospodarczą prywatnego komornika sądowego, która stanowi jedyną działalność zarejestrowaną dla celów VAT.

Trybunał Sprawiedliwości nie zgodził się ze stanowiskiem komornika, argumentując swoje stanowisko w sposób następujący: „(...) zgodnie z art.9 ust.1 akapit pierwszy dyrektywy w sprawie podatku VAT „podatnikiem« jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności”. Ponadto zgodnie z art. 9 ust.1 akapit drugi działalność gospodarcza obejmuje „wszelką” działalność producentów, handlowców lub usługodawców. (...) o ile z wykładni a contrario art.12 ust.1 dyrektywy w sprawie podatku VAT może wynikać, że osoba, która dokonuje jedynie okazjonalnie transakcji z reguły dokonywanej przez producentów, handlowców lub usługodawców, nie powinna zasadniczo być uznana za „podatnika” w rozumieniu dyrektywy w sprawie podatku VAT, o tyle niekoniecznie wynika z tego przepisu, że podatnik działający w pewnej dziedzinie działalności, który okazjonalnie dokonuje transakcji należącej do innej dziedziny działalności, nie jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT od tej transakcji. (...)W tych okolicznościach art.12 ust.1 dyrektywy w sprawie podatku VAT należy interpretować w ten sposób, że nie dotyczy on wyłącznie osób będących już podatnikami podatku VAT w odniesieniu do ich podstawowej działalności gospodarczej. (…) art.9 ust.1 dyrektywy w sprawie podatku VAT należy interpretować w ten sposób, że osoba fizyczna, która już jest podatnikiem podatku VAT w związku ze swoją działalnością prywatnego komornika, powinna zostać uznana za „podatnika” względem każdej innej działalności gospodarczej wykonywanej w sposób okazjonalny, pod warunkiem że działalność ta stanowi działalność w rozumieniu art.9 ust.1 akapit drugi dyrektywy w sprawie podatku VAT.”

Sposób, w jaki opisywany wyrok przekłada się na praktykę można przedstawić odwołując się do przykładu Czytelnika opisanego w poradzie pod tytułem „Sprzedaż samochodu a prawo do zwolnienia podmiotowego” zamieszczonego w niniejszym numerze. W artykule tym prowadzący warsztat samochodowy podatnik (w tym przypadku zwolniony podmiotowo od VAT) chciał dokonać okazjonalnej czynności sprzedaży kupionego i wyremontowanego przez siebie samochodu i uznać, że, skoro sprzedaż ta jest dokonywana poza jego przedmiotem podstawowej działalności, nie jest wykonywana przez niego jako przez podatnika w rozumieniu ustawy o VAT. Prezentowany wyrok Trybunału sprzeciwia się takiemu podejściu, gdyż w jego myśl podmiot będący podatnikiem w rozumieniu przepisów o VAT w stosunku do swojej podstawowej działalności, jest podatnikiem w stosunku do każdej innej wykonywanej czynności, pod warunkiem, że czynność ta spełnia definicję działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów.

Ewa Konarska