Podstawa opodatkowania nieruchomości w związku z likwidacją działalności

ODPOWIEDŹ

Po upływie okresu korekty, w momencie zaprzestania działalności gospodarczej winien być naliczony VAT od części nieruchomości, od której był odliczany, również w przypadku przejęcia tej części nieruchomości na potrzeby własne do majątku prywatnego Podatnika. W takim przypadku podstawą opodatkowania będzie wartość przejętej części nieruchomości w momencie zaprzestania działalności.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:

1. rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej,

2. zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi US.

Należy zauważyć, iż powyższe stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wówczas podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, zwany dalej „spisem z natury”. Podatnicy są obowiązani załączyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego, do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Obowiązek podatkowy powstaje w dniu rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, a podstawą opodatkowania jest wartość towarów podlegających spisowi z natury, ustalona zgodnie z art. 29a ust. 2 ustawy.

Z kolei w art. 91 ustawy uregulowana jest kwestia sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego bądź uprawnionego do dokonania tej korekty. W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty podatnik dokonuje w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów dotyczy jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, powyższy przepis stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Korekty, w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - dokonuje się w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy. W przypadku gdy w okresie korekty, towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

W przedstawionej sytuacji upłynął okres korekty przewidziany w art. 91 ust. 2 ustawy z końcem 2009 roku. W takim razie na dzień zaprzestania podlegającej opodatkowaniu działalności gospodarczej zatrzymanie części nieruchomości przez Podatnika, jeżeli podatek od towarów i usług od tej części nieruchomości podlegał odliczeniu w momencie jej nabycia lub wytworzenia, można uznać za odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Powyższe stanowisko zawarł TSUE w wyroku z dnia 16 czerwca 2016 roku w sprawie C-229/15. Trybunał w w/w wyroku dokonał wykładni art. 18 lit. c) i art. 187 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku wartości dodanej ( Dz. Urz. 2006, L 347 s. 1) w związku ze złożonym wnioskiem w przedmiocie opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) nieruchomości zatrzymanych przez podatnika w następstwie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej. Trybunał stwierdził, że art. 18 lit. c) dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że w wypadku zaprzestania podlegającej opodatkowaniu działalności gospodarczej podatnika zatrzymanie towarów przez podatnika, jeżeli podatek VAT od owych towarów podlegał odliczeniu w momencie ich nabycia, można uznać za odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli upłynął okres korekty przewidziany w art. 187 dyrektywy VAT (odpowiednik art. 91 ustawy o VAT).Konkludując, w przypadku zaprzestania przez Czytelnika działalności gospodarczej, przejęcie przez niego części nieruchomości od firmy, która odliczyła VAT z budowy tej części po upływie okresu do dokonania korekty, podstawą opodatkowania będzie wartość przejętej części nieruchomości w momencie zaprzestania działalności.

Paulina Pawluk

Podstawa prawna: art. 14, art. 29a ust. 1, art. 91 ustawy o VAT.