0
1239
Spółka z.o.o. otrzymała pożyczkę od spółki-udziałowca mającego siedzibę za granicą. Zgodnie ze statutem pożyczkodawcy, przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej jest zapewnienie finansowania innym podmiotom m.in. poprzez udzielanie pożyczek. Czy otrzymanie tej pożyczki stanowi dla nas import usług? Co będzie podstawą opodatkowania i czy mamy prawo do zastosowania zwolnienia w VAT? Jeżeli tak, to czy otrzymanie pożyczki spowoduje konieczność rozliczania podatku VAT naliczonego proporcją?
ODPOWIEDŹ
Otrzymanie pożyczki będzie stanowiło dla Państwa import usług. Podstawą opodatkowania będzie wartość naliczonych odsetek oraz ewentualne inne opłaty (np. prowizja) pobrane przez pożyczkodawcę z tytułu udzielonej pożyczki. Usługa ta będzie podlegała zwolnieniu w podatku od towarów i usług, ale nie spowoduje konieczności rozliczenia VAT naliczonego proporcją.
UZASADNIENIE
Zgodnie w art.28b ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest co do zasady miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z pewnymi wyjątkami, które nie mają zastosowania w omawianym przypadku. Zgodnie z art.17 ust.1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Zgodnie z powyższymi przepisami, w opisanym przez Państwa przypadku miejscem świadczenia na rzecz podatnika usługi udzielenia pożyczki jest siedziba usługobiorcy, czyli Państwa spółki, a więc Polska. Państwo, jako usługobiorca usługi świadczonej przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, jesteście podatnikiem w zakresie tej czynności i powinniście rozpoznać import usług z tytułu otrzymanej pożyczki, gdyż ustawa o podatku od towarów i usług w art.2 pkt 9 definiuje import usług jako świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art.17 ust.1 pkt 4.
Zgodnie z art.43 ust.1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Przedmiotowa usługa korzysta zatem z przedmiotowego zwolnienia w podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art.29 ust.1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania co do zasady jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Orzecznictwo sądów administracyjnych oraz interpretacje organów podatkowych wskazują, że w przypadku udzielenia pożyczek, kwotę należną stanowią odsetki zarówno uiszczone (zapłacone), jak i odsetki nieuiszczone, które jednak stały się wymagalne. Kwota pożyczki nie stanowi natomiast obrotu w rozumieniu ustawy o VAT. Tak orzekł na przykład Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygnaturze I FSK 1402/09 z 30 września 2010 roku, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w indywidualnej interpretacji numer ITPP1/443-942b/10/AT z 10 grudnia 2010 roku czy Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w indywidualnej interpretacji numer IBPP2/443-505/10/WN z 6 sierpnia 2010 roku.
Biorąc pod uwagę przytoczone powyżej przepisy, jesteście Państwo zobowiązani do rozpoznania importu usług z tytułu udzielonej pożyczki, w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu przysługującemu usługodawcy z tytułu udzielonej pożyczki (a zatem w wysokości należnych odsetek i ewentualnych opłat dodatkowych pobieranych przez pożyczkodawcę z tytułu udzielonej pożyczki), z zastosowaniem zwolnienia w VAT w odniesieniu do zadeklarowanej kwoty. W związku z tym, że w Państwa rozliczeniu podatkowym pojawi się podstawa opodatkowania zwolniona z VAT, powzięliście Państwo wątpliwość, czy wartość ta spowoduje konieczność rozliczania VAT naliczonego proporcją.
Zgodnie z art.90 ust.1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa powyżej, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Proporcję tę, zgodnie z art.90 ust.3 ustawy, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.
W celu ustalenia, czy wartość importu usług wpływa na powyższą proporcję, musimy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy import usług jest obrotem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Przytoczony już wcześniej w tym artykule art.29 ust.1 ustawy o VAT definiuje obrót jako kwotę należną z tytułu sprzedaży, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Z kolei, przez sprzedaż, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Import usług nie spełnia przytoczonej powyżej definicji obrotu, a zatem, pomimo tego, że jego wartość jest wykazywana w deklaracjach podatkowych po stronie podatku należnego, nie wpływa na proporcję odliczenia podatku naliczonego. Stanowisko takie znajduje oparcie w interpretacjach organów podatkowych, na przykład w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy numer ITPP1/443-191c/11/AT z 6 maja 2011 roku.
Ewa Konarska
