Prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych ze sporządzeniem dokumentacji sprzedawanych nieruchomości

Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 16 lipca 2012 roku nr IPTPP4/443-273/12-4/ALN

Sytuacja podatnika

Gmina, jak czynny podatnik podatku VAT, jest właścicielem nieruchomości mieszkalnych znajdujących się na jej terenie. Wnioskodawca sporadycznie dokonuje sprzedaży poszczególnych lokali mieszkalnych. Sprzedaż ta korzysta ze zwolnienia z VAT.

W związku z ze sprzedażą przez Gminę nieruchomości mieszkalnych ponosi ona koszty sporządzenia odpowiedniej dokumentacji (tj. wyceny lokalu, uzyskania wypisu z księgi wieczystej, wypisu i wyrysu z rejestru gruntów oraz podziału geodezyjnego). Czynności te mogą być udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na rzecz Gminy z wykazanym na nich podatkiem naliczonym.

Stosownie do protokołu uzgodnień podpisanego przez Gminę oraz nabywcę nieruchomości, w którym uregulowana jest m.in. wysokość wynagrodzenia za sprzedaż lokalu, nabywca jest zobowiązany do poniesienia kosztów sporządzenia niezbędnej dokumentacji. W konsekwencji Gmina obciąża nabywcę lokalu wskazanymi powyżej wydatkami.

W związku z powyższym Gmina zwróciła się do organu podatkowego z zapytaniem, czy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących nabycie ww. usług.

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

Z obowiązujących przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Natomiast zgodnie z przepisem § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym Gmina dokonując sprzedaży budynków lub lokali działa w charakterze podatnika.

Mając zatem na uwadze przepis art. 86 ust. 1 ustawy organ podatkowy stwierdził, iż w przedmiotowej sprawie podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług nie jest spełniony, gdyż wydatki wynikające z faktur dokumentujących koszty sporządzenia odpowiedniej dokumentacji (tj. wyceny lokalu, uzyskania wypisu z księgi wieczystej, wypisu i wyrysu z rejestru gruntów oraz podziału geodezyjnego) są związane z czynnościami zwolnionymi z opodatkowania podatkiem VAT.

Podstawa prawna: art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.