Prawo do odliczenia VAT z faktury od niemieckiego dostawcy

ODPOWIEDŹ

W celu prawidłowej odpowiedzi na Państwa pytanie konieczne jest ustalenie jaki był dokładny przebieg transakcji oraz czy niemiecki kontrahent posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski. W związku z tym, że pytacie Państwo o prawo do odliczenia podatku, zakładam, że Państwa przedsiębiorstwo jest czynnym podatnikiem VAT.

W zadanym pytaniu informujecie Państwo, że towar przyjechał z Niemiec do Polski, nie wiemy jednak, jak dokładnie przebiegła ta transakcja. Kontrahent mógł rozpoznać w odniesieniu do niej wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów na terytorium kraju, posługując się polskim numerem VAT. Zgodnie bowiem z art.11 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika. W takiej sytuacji dla Państwa przedsiębiorstwa opisana transakcja będzie stanowiła nabycie towarów na terytorium kraju.

W przypadku, gdy niemiecki kontrahent nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, powinien udokumentować taką dostawę fakturą bez podatku od towarów i usług. Zgodnie z art.17 ust.1 pkt 5 ustawy o VAT to Państwa przedsiębiorstwo, jako nabywca będący podatnikiem i posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, jest podatnikiem w odniesieniu do takiej dostawy. Zgodnie z art.17 ust.2 ustawy w takiej sytuacji dokonujący dostawy nie rozlicza podatku należnego. Dotyczy to również przypadku, gdy dostawca jest w Polsce zarejestrowany na potrzeby VAT. W takiej sytuacji Państwa kontrahent błędnie opodatkował transakcję w Polsce. W konsekwencji powinniście Państwo zwrócić się do dostawcy o wystawienie faktury korygującej, gdyż nie macie prawa do odliczenia podatku wykazanego na fakturze. Zgodnie bowiem z art.88 ust.3a pkt 2 ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jeżeli kontrahent z Niemiec posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, nabywca towaru powinien potraktować ten zakup jak zakup od kontrahenta polskiego. W takiej sytuacji będą Państwo mogli dokonać odliczenia podatku wykazanego na fakturze, jeśli będzie istniał związek poniesionego wydatku z czynnościami opodatkowanymi.

W sytuacji, gdy dostawca towaru nie rozpoznał wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w stosunku do przedmiotowej transakcji, stanowi ona dla Państwa wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się bowiem nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Co do zasady z wewnątrzwspólnotowym nabyciem mamy do czynienia w sytuacji gdy nabywca jest podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Również w takim przypadku faktura od dostawcy nie powinna zawierać polskiego VAT, gdyż dostawa dokonana przez niemieckiego kontrahenta nie podlega opodatkowaniu na terytorium Polski (opodatkowaniu podlega dokonane przez Państwa wewnątrzwspólnotowe nabycie), a Państwo, w świetle cytowanego art.88 ust.3a pkt 2 ustawy o VAT, nie macie prawa do odliczenia podatku od takiej transakcji.

Bożena Sawicka