Prowadzenie internatu a stawka VAT

Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 3 stycznia 2013 roku nr IPPP2/443-1008/12-4/KG.

Sytuacja podatnika

Podatnik jest właścicielem budynku, który nie jest związany z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą w formie spółki cywilnej. Budynek ten jest przedmiotem najmu prywatnego. Budynek został przystosowany do zbiorowego zakwaterowania z przeznaczeniem na internat. W budynku, oprócz pokoi, w których są zakwaterowane dzieci i młodzież do lat 18, znajdują się również pomieszczenia socjalne: pokój wychowawców i stołówka. Na wynajem tego budynku Podatnik podpisał umowę z ośrodkiem socjoterapii, który jest placówką niepubliczną dla młodzieży z zaburzeniami zachowania, zagrożonej niedostatkiem społecznym, niedostosowanej społecznie, wymagającej specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania. Placówka jest całodobowa, nieferyjna, została wpisana do ewidencji szkół i placówek niepublicznych. Główny rodzaj działalności ośrodka wg PKD to 8790Z - pozostała pomoc społeczna z zakwaterowaniem. Dzieci wraz z wychowawcami mieszkają w tym budynku, korzystają z posiłków wydawanych w stołówce oraz korzystają z sali do ćwiczeń.

W związku z powyższym Podatnik zwrócił się do organu podatkowego z zapytaniami:

• Czy wynajem budynku może traktować jako wynajem prywatny na cele mieszkaniowe i korzystać ze zwolnienia z VAT,

• Czy w związku z tym ma obowiązek rejestrowania się jako podatnik podatku VAT.

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

Ad. 1.

Zgodnie z obowiązującym Kodeksem cywilnym, najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Biorąc pod uwagę powyższe organ podatkowy stwierdził, że najem spełnia definicję usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast art. 43 ust. 1 pkt 36 ww. ustawy, zwalnia od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Zatem przesłanki do zastosowania zwolnienia są następujące:

• świadczenie usługi na własny rachunek,

• charakter mieszkalny nieruchomości,

• mieszkaniowy cel najmu lub dzierżawy.

Zaistnienie wszystkich powyższych przesłanek skutkuje zastosowaniem zwolnienia od podatku. Brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala na zastosowanie zwolnienia.

Powyższe wskazuje, że zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlega wyłącznie świadczenie usług w zakresie wynajmowania nieruchomości, po pierwsze o charakterze mieszkalnym, po drugie - na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest więc uzależnione od spełnienia przesłanek dotyczących charakteru wynajmowanego lokalu (lokal mieszkalny) oraz dotyczących przeznaczenia wynajmowanego lokalu (cel mieszkaniowy). W związku z tym zwolnieniu nie podlega wynajem nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cel inny niż mieszkaniowy. Wskazany przepis nie uzależnia zastosowania zwolnienia od rodzaju czy formy prawnej podmiotu świadczącego usługę jak i od podmiotu nabywającego tę usługę. Nie odnosi się również do czasu wynajmowania nieruchomości oraz klasyfikacji statystycznych.

Realizacja celu wynajmu następuje poprzez wykorzystanie lokalu przez najemcę. Tym samym zasadniczą kwestią dla opodatkowania czy zwolnienia z podatku świadczonej usługi pozostaje cel realizowany przez osobę bezpośrednio uczestniczącą w świadczeniu usługi. W przypadku kiedy najemcą jest podmiot gospodarczy wykorzystujący budynek mieszkalny lub jego część w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (np. podmiot w oparciu o przepisy o pomocy społecznej będzie prowadził ośrodek socjoterapii) cel będzie finansowy (gospodarczy).

Reasumując organ podatkowy uznał, iż usługa najmu ww. powierzchni budynku świadczona przez Podatnika na rzecz ośrodka socjoterapii nie może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT, bowiem nie jest spełniony warunek, o których mowa w tym przepisie, tj. Podatnik nie wynajmuje opisanej we wniosku nieruchomości mieszkalnej na cele mieszkalne. Tym samym wynajem ww. powierzchni budynku podlegać będzie opodatkowaniu stawką podatku VAT w wysokości 23% na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.

Ad. 2.

Podatnik świadcząc usługi najmu budynku z przeznaczeniem na prowadzenie internatu będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ww. ustawy, jednak korzystanie z tego zwolnienia będzie możliwe tylko do czasu, gdy wartość całej sprzedaży opodatkowanej (najem) nie przekroczy kwoty określonej przepisem art. 113 ust. 1 ww. ustawy.

Bowiem zgodnie z art. 96 ust. 1 ww. ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

W sytuacji gdy Podatnik świadcząc usługi najmu, które to usługi jak wskazano powyżej podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, przekroczy kwotę określoną w art. 113 ust. 1 ww. ustawy, zobowiązany będzie do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Podstawa prawna: art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1, art. 96 ust. 1, art. 113 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.