Przedawnienie ulgi na złe długi

ODPOWIEDŹ

Nie, nie może Pan dokonać korekty podatku należnego z tytułu ulgi na złe długi, gdyż od końca roku, w którym zostały wystawione faktury dokumentujące wierzytelność upłynęły 2 lata.

UZASADNIENIE

Instytucja korekty podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności, zwana ulgą na złe długi, znalazła unormowanie w przepisach art.89a i 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT). Instytucja ta została wprowadzona do ustawy od 1 czerwca 2005 roku.

Początkowo art. 89a ustawy stanowił, że podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, stanowiących koszty uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Zatem z omawianego przepisu jednoznacznie wynikało, że Spółka mogła skorzystać z ulgi za złe długi, ale tylko w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, które stanowiły koszty uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Szczegółowe regulacje odnoszące się do odpisania wierzytelności jako nieściągalnych zawarte zostały w art.16 ust.1 pkt 25 i ust.2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art.23 ust.1 pkt 20 i ust.2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z wyżej wymienionymi przepisami, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć te nieściągalne wierzytelności, których niemożność ściągnięcia została uprawdopodobniona i które stanowią dla podatnika przychód należny z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Zaliczenie wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów, których nieściągalność została uprawdopodobniona, musi być potwierdzone odpowiednimi dokumentami urzędowymi, między innymi takim jak: postanowienie organu egzekucyjnego o nieściągalności, postanowienie sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszeniu upadłości, postanowienie o umorzeniu lub zakończeniu postępowania upadłościowego. Przy spełnieniu powyższych warunków oraz warunków dodatkowych, o których mowa w art. 89a ust.2 ustawy o VAT, Spółka mogła dokonać korekty podatku należnego z tytułu ulgi za złe długi, pod warunkiem, że od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęło 5 lat, licząc od początku roku, w którym została wystawiona faktura. Opisany powyżej przepis ustawy o VAT obowiązywał do 30 listopada 2008 roku.

Ustawą z dnia 7 listopada 2008 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług dokonano korzystnej dla podatników zmiany przepisu art.89a. Na mocy wskazanej zmiany, począwszy od 1 grudnia 2008 roku ustawodawca wprowadził nową kategorię "wierzytelności, których nieściągalność jest uprawdopodobniona". W art.89a ustawy VAT dodano ust.1a, w którym zdefiniowano ww. kategorię. Zgodnie z dodanym przepisem nieściągalność wierzytelności uważało się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Zatem od 1 grudnia 2008 roku nie miało znaczenia pojęcie i definicja nieściągalnej wierzytelności, do której odnoszą się zapisy ustaw o podatku dochodowym. Zmiana art.89a ustawy o VAT spowodowała niestety również skrócenie terminu do skorzystania z przedmiotowej ulgi. Na podstawie wskazanego 89a ust.2 pkt 5 ustawy o VAT korekta stała się dopuszczalna jeśli od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona. Należy przy tym zaznaczyć, że ustawodawca nie przewidział okresu przejściowego dla znowelizowanych przepisów art.89a i art.89b ustawy VAT. Cytowany przepis obowiązywał do końca 2012 roku.

Od początku 2013 roku nastąpiła kolejna nowelizacja i liberalizacja przepisów dotyczących ulgi na złe długi, jednakże przepisy te nie będą miały zastosowania do faktur z 2008 roku, gdyż stosuje się je jedynie do tych wierzytelności powstałych przed 1 stycznia 2013 roku, których nieściągalność została uprawdopodobniona już w 2013 roku.

W konsekwencji przedstawionych uregulowań prawnych termin korekty podatku należnego z tytułu nieściągalnych wierzytelności dla faktur wystawionych w 2008 roku minął z końcem 2010 roku. Zatem, pomimo że, otrzymał Pan dopiero teraz faktury wystawione w 2008 roku wraz z wyrokiem sądowym i informacją od komornika o niemożliwości ściągnięcia długu, nie ma Pan prawa dokonać korekty podatku należnego z tytułu ulgi na złe długi.

Dagmara Kamieńska