Rejestracja dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z art.97 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy podlegający obowiązkowi zarejestrowania jako podatnicy VAT czynni, są zobowiązani przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R lub w aktualizacji tego formularza o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności. Zawiadomienie to muszą złożyć również podatnicy (w rozumieniu art. 15 ustawy od podatku od towarów i usług) nie wymienieni wcześniej i osoby prawne nie będące podatnikami, u których wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwotę 50 000 zł. Obowiązek rejestracji dotyczy także pozostałych podatników w rozumieniu art.15 ustawy o VAT, którzy:

• nabywają usługi, do których stosuje się art.28b ustawy (czyli usługi opodatkowane na zasadzie ogólnej w kraju usługobiorcy) jeżeli usługi te stanowiłyby u nich import usług;

• świadczą usługi, inne niż zwolnione od podatku od wartości dodanej lub opodatkowane stawką 0%, do których stosuje się art.28b ustawy o VAT na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej.

Podsumowując powyższe, podatnicy VAT czynni zobowiązani są do zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych przed dokonaniem następujących czynności:

• wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT);

• wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT);

• nabycia usług, dla których miejsce świadczenia (kraj opodatkowania), zgodnie z art. 28b ustawy o VAT zostało określone w kraju, w którym nabywca ma siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu;

• świadczenia usług, innych niż zwolnione od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanej stawką 0%, dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, ale zidentyfikowanych na potrzeby VAT-UE, dla których miejsce świadczenia (kraj opodatkowania) zostało określone w kraju, w którym nabywca ma siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).

Podmioty nie będące podatnikami VAT czynnymi (np. podatnicy zwolnieni) zobowiązani są do zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych w następujących przypadkach:

• przed dniem dokonania pierwszego importu usług, dla których miejsce świadczenia (kraj opodatkowania) zostało określone w kraju, w którym nabywca ma siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (art. 28b ustawy o VAT). Sprzedawcą może być podmiot z Unii Europejskiej, jak i spoza niej. Po dokonaniu importu usług podatnik nalicza podatek VAT należny od importu tych usług na fakturze wewnętrznej i wykazuje go na deklaracji VAT- 9M (podatek VAT nie podlega odliczeniu i jest kosztem);

• przed dniem świadczenia pierwszej usługi (innej niż zwolniona od podatku od wartości dodanej lub opodatkowana stawką 0%) - dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, ale zidentyfikowanych na potrzeby VAT-UE, dla których miejsce świadczenia (kraj opodatkowania) zostało określone w kraju, w którym nabywca ma siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu(art. 100 ust. 1 pkt 4);

• wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów - gdy wartość nabytych towarów z innego kraju Unii Europejskiej przekroczy kwotę 50 000 zł rocznie. Do momentu przekroczenia podanego limitu "nievatowiec" jest zwolniony z obowiązku naliczania podatku VAT. Osiągnięcie kwoty granicznej powoduje u podatnika zwolnionego z VAT obowiązek opodatkowania transakcji w fakturze wewnętrznej i wykazania podatku należnego na deklaracji VAT-8. Podatek VAT jest księgowany jako koszt podnoszący wartość nabytego towaru. Podatnik może dobrowolnie zarejestrować się jako podatnik VAT-UE przed przekroczeniem limitu.

W obydwu przypadkach – podatnika VAT czynnego jak i zwolnionego - rejestracji jako podatnika VAT UE dokonuje się poprzez zaznaczenie odpowiedniej pozycji w części C.3. formularza VAT-R, składanego właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Podmioty zarejestrowane jako podatnicy VAT UE, które uzyskały potwierdzenie zarejestrowania od naczelnika urzędu skarbowego, przy dokonywaniu wewnątrzwspólnowych transakcji, podają numer identyfikacji podatkowej (NIP) poprzedzony kodem PL.  

PAMIĘTAJ: rejestracja dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych nie oznacza, że podatnik zwolniony od VAT traci prawo do dotychczasowego zwolnienia.

Magdalena Misiak