0
1404
Prowadzę spółkę cywilną dwuosobową, mój wspólnik zmarł. Czy powinienem sporządzić remanent likwidacyjny?
ODPOWIEDŹ
W przypadku śmierci wspólnika spółki cywilnej sporządzenie remanentu likwidacyjnego zależy od sporządzonej umowy spółki. Jeżeli w umowie zastrzeżono, że spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na miejsce zmarłego wspólnika, to wówczas spółka nie ulega rozwiązaniu, więc nie ma obowiązku sporządzenia spisu z natury.
Jeżeli jednak w umowie spółki cywilnej nie ma zapisów dotyczących wejścia spadkobiercy w miejsce wspólnika, to spółka ulega likwidacji, i należy dokonać spisu z natury na dzień rozwiązania spółki.
UZASADNIENIE
Spółka cywilna jest spółką powoływaną na podstawie przepisów prawa cywilnego. Decydującą rolę odgrywają w niej wspólnicy. Spółka cywilna jest formą współdziałania osób (osób fizycznych, prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej posiadających zdolność prawną i sądową). Nie posiada podmiotowości prawnej, co powoduje, że wspólnicy spółki cywilnej występują w charakterze stron postępowań sądowych albo postępowań administracyjnych.
W myśl zapisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą lecz jej wspólnicy. Kwestię rozwiązania spółki cywilnej w przypadku śmierci jednego ze wspólników rozwiązuje Kodeks cywilny. Zgodnie bowiem z art. 872 k.c.można zastrzec, że spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce. W wypadku takim powinni oni wskazać spółce jedną osobę, która będzie wykonywała ich prawa. Dopóki to nie nastąpi, pozostali wspólnicy mogą sami podejmować wszelkie czynności w zakresie prowadzenia spraw spółki.
Zatem przypadku takiego zastrzeżenia w umowie spółki i śmierci wspólnika, osoba wskazana przez spadkobierców wejdzie w miejsce wspólnika. Wobec tego spółka nie ulegnie rozwiązaniu. Będzie trwała nadal z dotychczasowym numerem NIP. Ewidencjonowanie obrotu będzie odbywało się na zasadach sprzed śmierci wspólnika, tak więc nie ma obowiązku sporządzania spisu z natury towarów. Zmianie ulegnie tylko zgłoszenie identyfikacyjne NIP-2, w którym znajdują się dane wspólników spółki. Obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym następuje przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.
W sytuacji, gdy w umowie spółki nie dokonano zastrzeżenia, że spadkobierca wejdzie w miejsce zmarłego wspólnika, to spółka ulegnie rozwiązaniu. Rozwiązanie spółki cywilnej wiąże się z utratą podmiotowości dla podatku od towarów i usług. Żyjący wspólnik w imieniu spółki jest zobowiązany sporządzić spis z natury towarów pozostałych w spółce na dzień jej rozwiązania, od których przysługiwało spółce prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
O dokonanym spisie z natury należy poinformować naczelnika urzędu skarbowego. W informacji tej winna być wykazana wartość towarów ujętych w spisie i kwota podatku należnego. Informację powyższą należy załączyć do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki.
Ponadto żyjący wspólnik ma obowiązek złożenia do urzędu skarbowego formularza VAT-Z w celu wykreślenia spółki z rejestru jako podatnika VAT. Również należałoby złożyć zgłoszenie identyfikacyjne NIP-2 w celu wykreślenia spółki z ewidencji podatkowej.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(17) kwotę podatku należnego od towarów i usług objętych spisem z natury, o którym mowa w art. 14 ust.5 ustawy, należy wykazać w pozycji 36.
Paulina Pawluk
Podstawa prawna: art. 14 ust 1 i ust. 5, art. 96 ust. 6 ustawy o VAT (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 roku o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 869), art. 872 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 459)
