0
1017
Przed centralizacją Zakład Budżetowy otrzymał dotację celową na realizację zadania majątkowego, z której się rozliczył, przy czym faktury kosztowe wystawiane były na Zakład Gospodarki Komunalnej.
1. Zakładając, że jak przed centralizacją zakład otrzyma dotację, to w sytuacji gdy do realizacji zadań będzie potrzebował skorzystać z usług innych firm, będą one dla zakładu podwykonawcami? Z jednej strony wyglądałoby to, że raczej tak i wystąpiłoby odwrotne obciążenie dla usług z załącznika nr 14.
Z drugiej strony pomimo, ze odbiorcą jest zakład budżetowy nabywcą jest Gmina czyli zamawiający bezpośredni, więc brak tu podwykonawcy.
2. Jak w takim przypadku traktować zakład po centralizacji? Jako całość wraz z Gminą i wszelkie należne pieniądze od jednostki macierzystej czyli Gminy mogą być rozliczane na podstawie noty np. zlecimy wykonanie inwestycji naszej jednostce objętej wspólną centralizacją i zakład obciąży swoją Gminę notą, sam mając faktury VAT kosztowe „zablokuje” sobie w części możliwość odliczenia podatku VAT w związku z wystawieniem noty uznaniowej dla swojej Gminy?
ODPOWIEDŹ
Gmina jest inwestorem, natomiast głównym wykonawcą jest firma wykonująca Państwa inwestycję. Podwykonawcą będzie firma realizująca zadania dla wykonawcy.
Po centralizacji Gmina wraz z jej jednostkami stanowi całość, a czynności wykonywane pomiędzy Gminą a jej jednostkami mają charakter czynności wewnętrznych, które mogą być dokumentowane poprzez noty albo inne dowolne dokumenty. Podatek naliczony z faktur otrzymanych przez ZGK podlega odliczeniu (wykazaniu przez ZGK do odliczenia) tylko w przypadku, gdy jest związany z czynnościami opodatkowanymi.
UZASADNIENIE
1. Usługi budowlane świadczone przez podwykonawców zostały objęte systemem odwrotnego obciążenia od 2017 roku zgodnie z nowym brzmieniem art.17 ust.1 pkt 8 ustawy o VAT. I tak, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne: nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
b) usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Zgodnie z art.17 ust.1h ustawy o VAT, w przypadku usług wymienionych w poz. 2–48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.
Ustawa o podatku VAT nie zawiera definicji podwykonawcy, właściwym jest w tym zakresie sięgnięcie do znaczenia tego terminu. Internetowy słownik języka polskiego wskazuje, że podwykonawca to „firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy”. Zamiarem ustawodawcy było objęcie odwrotnym obciążeniem wszystkich transakcji dotyczących usług budowlanych (zał. nr 14 do ustawy o VAT) poprzedzających etap faktury końcowej – pomiędzy inwestorem a wykonawcą. W omawianym przypadku Państwo czyli Gmina są inwestorem, a wykonawcą głównym jest firma (przedsiębiorca), którą Państwo (lub poprzez jednostkę) wynajmą do wykonania inwestycji. Wykonawca wystawia Państwu fakturę z VAT, która powinna być wystawiona na Gminę. Po centralizacji rozliczeń VAT, między sprzedawcą i nabywcą w treści dokumentów wystawianych oraz otrzymywanych przez Gminę winna figurować Gmina z uwidocznionym jej numerem NIP, a dodatkowo mogą być zamieszczane informacje w postaci nazwy konkretnej jednostki organizacyjnej.
2. Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o VAT). Czynności te podlegają opodatkowaniu pod warunkiem, że są wykonywane przez podmiot działający w charakterze podatnika.
Po centralizacji Gmina wraz z jej jednostkami stanowi całość tzn. tylko Gmina jest podatnikiem, a obroty poszczególnych jednostek organizacyjnych są rozliczane w jednej deklaracji składanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła - w tym przypadku przez Gminę. Jednostka budżetowa powinna złożyć własnej gminie „cząstkową” deklarację VAT-7 wraz z obowiązkową ewidencją sprzedaży i ewidencją zakupów. Po otrzymaniu przez gminę cząstkowych deklaracji VAT-7 składa ona do właściwego dla siebie urzędu skarbowego jedną skonsolidowaną deklarację VAT-7, w której sumuje swoje dane oraz dane ze złożonych przez te jednostki deklaracji cząstkowych.
Po centralizacji Zakład nie jest odrębnym podatnikiem, a czynności wykonywane pomiędzy Gminą a jej jednostkami m.in. przez ZGK (jednostką Gminy) nie mają charakteru cywilnoprawnego, są bowiem czynnościami wewnętrznymi. Tym samym w sytuacji, kiedy podległe jednostki będą wykonywały zlecone im przez Gminę zadania, nie wystąpi świadczenie usług. Tak więc należy uznać, że w po centralizacji czynności wykonywane pomiędzy Gminą, a jej jednostkami, nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, dlatego też nie ma ustawowego obowiązku ich dokumentowania. Dla wewnętrznych rozliczeń mogą być wystawiane noty albo inne dowolne dokumenty.
Obrót jednostki stanowią transakcje z osobami trzecimi, czyli innymi podmiotami (nie ze swoją Gminą i jednostkami Gminy). Otrzymane faktury VAT wystawione na Gminę przyporządkowane do jednostki czyli do Zakładu Gospodarki Komunalnej rozlicza ZGK. ZGK przyporządkowuje daną fakturę najpierw do działalności lub czynności innych niż działalność gospodarcza (czyli zadania własne Gminy, które w danym zakresie wykonuje ZGK), a następnie do rodzajów sprzedaży - opodatkowanej lub zwolnionej.
a. Jeśli ZGK wykonuje tylko czynności opodatkowane VAT, to ma prawo do wykazania podatku w pełnej kwocie od otrzymanych faktur.
b. Jeśli faktura dotyczy czynności związanych z działalnością gospodarczą i czynności spoza działalności i przypisanie tej faktury w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, wtedy należy zastosować prewspółczynnik (art.86 ust.2a ustawy o VAT)
c. Jeśli faktura dotyczy także czynności zwolnionych i opodatkowanych, a przypisanie tej faktury w całości lub w części do poszczególnych czynności nie jest możliwe, wtedy stosuje się współczynnik (art.90 ust.1 i 2 ustawy o VAT).
Prewspółczynnik i współczynnik należy jednak ustalić dla każdej jednostki gminnej odrębnie.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(17) nabycie towarów i usług zaliczanych do środków trwałych należy wykazać w pozycji 43: wartość netto i w pozycji 44 podatek VAT naliczony.
Jan Falkowski
Podstawa prawna: art.5 ust.1 pkt 1, art.17 ust.1 pkt 8 i ust. 1h, art.86 ust.2a, art. 90 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.
