Rozliczenie transakcji zakupu i sprzedaży w ewidencjach i deklaracjach VAT

1. Zasady prowadzenia ewidencji VAT

1.1. Zasada podstawowa

Podstawę prawną dla prowadzenia ewidencji VAT określono w Dziale XI „Dokumentacja” rozdział 2 „Ewidencje” ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art.109 ust.3 ustawy o VAT, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art.43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art.82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art.113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą:

- kwoty określone w art.90,

- dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania,

- wysokość podatku należnego,

- kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz

- kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz

- inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a

- w przypadkach określonych w art.120 ust. 15, art. 125, art. 130d, art.134 oraz art.138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Regulacje zawarte w ustawie o VAT nie wprowadzają szczegółowych wymogów co do formy ewidencji VAT, jednak powyższy przepis dokładnie określa, jakie dane powinny znaleźć się w prawidłowo prowadzonych ewidencjach zakupu i sprzedaży.

Natomiast zgodnie z art.109 ust.1 ustawy o VAT, podatnicy, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art.113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym.

Prowadzą oni zatem ewidencję uproszczoną, która obejmuje informacje o wysokości sprzedaży w danym dniu. Czas na wprowadzenie danych mają do następnego dnia, ale przed rozpoczęciem sprzedaży. Ewidencja taka pozwala podatnikom kontrolować wysokość obrotów, dla ustalenia momentu, do którego mogą korzystać ze zwolnienia z VAT.

Należy także pamiętać o zapisie art.109 ust. 2 w powiązaniu z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym, w przypadku stwierdzenia, że podatnik nie prowadzi ewidencji, o której mowa w ust. 1, albo prowadzi ją w sposób nierzetelny, a na podstawie dokumentacji nie jest możliwe ustalenie wartości sprzedaży, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określi, w drodze oszacowania, wartość sprzedaży opodatkowanej i ustali od niej kwotę podatku należnego. Jeżeli nie można określić przedmiotu opodatkowania, kwotę podatku ustala się przy zastosowaniu stawki 23%.

Ustawodawca nie określił formy w jakiej ewidencja, o której mowa w art.109 ust. 3 ustawy o VAT, powinna być prowadzona, istotne jest aby zawierała wszystkie wymienione w powyższym przepisie elementy. Ewidencja jest odzwierciedleniem stanu rzeczywistego, powinna zatem obejmować wszystkie dokonane czynności podlegające opodatkowaniu. Dane, które należy wpisać do deklaracji podatkowej składanej w urzędzie skarbowym stanowią odzwierciedlenie danych wynikających z prowadzonej przez niego ewidencji sprzedaży i ewidencji zakupów VAT.

W przypadku nieprowadzenia takiej ewidencji, w większości przypadków nie byłoby możliwe prawidłowe i kompletne wypełnienie deklaracji VAT. Istotny jest także fakt, że nierzetelności deklaracji zazwyczaj są pochodną tego, że ewidencja, na podstawie której sporządzana jest deklaracja, jest niezgodna ze stanem rzeczywistym.

Poniżej przedstawimy Państwu przykładowe rejestry:

Rejestr sprzedaży VAT; miesiąc (kwartał): ........... rok: ...........

Rejestr zakupu VAT; miesiąc (kwartał): ........... rok: ...........

1.2. Zasady szczególne

W szczególny sposób określono ewidencję VAT w przypadkach:

• podatników rozliczających jednocześnie podatek na zasadach ogólnych oraz od marży, którzy zgodnie z art.120 ust. 15 ustawy o VAT są obowiązani prowadzić ewidencję zgodnie z w/w art. 109 ust. 3, z uwzględnieniem podziału w zależności od sposobu opodatkowania; w odniesieniu do dostawy, o której mowa w ust. 4 i 5, ewidencja musi zawierać w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży, o której mowa w tych przepisach;

• podatników dokonujących dostaw złota inwestycyjnego, którzy zgodnie z art.125 ustawy o VAT, są obowiązani prowadzić ewidencję, o której mowa w art.109 ust. 3, a ewidencja ta powinna zawierać także dane dotyczące nabywcy, które umożliwiają jego identyfikację;

• podatników świadczących usługi telekomunikacyjne, usługi nadawcze lub usługi elektroniczne na rzecz osób prywatnych niemających miejsca zamieszkania lub miejsca stałego pobytu w kraju - a których miejscem świadczenia jest miejsce zamieszkania/pobytu tych osób - korzystających ze szczególnej procedury opodatkowania MOSS umożliwiającej opodatkowanie tych usług w Polsce - którzy obowiązani są do prowadzenia ewidencji VAT w postaci elektronicznej zawierającej dane określone w art. 63 unijnego rozporządzenia 282/2011. Ewidencja powinna być udostępniana za pomocą środków komunikacji elektronicznej na każde żądanie państwa członkowskiego identyfikacji i konsumpcji oraz przechowywana przez okres 10 lat od zakończenia roku, w którym dokonano świadczenia tych usług (art. 130d ustawy o VAT). Ewidencja ta powinna zawierać:

- oznaczenie państwa członkowskiego konsumpcji, na rzecz którego świadczona jest usługa;

- rodzaj świadczonej usługi;

- data świadczenia usługi;

- podstawa opodatkowania ze wskazaniem użytej waluty;

- wszelkie dalsze kwoty podwyższające lub obniżające podstawę opodatkowania;

- zastosowaną stawka VAT;

- kwota należnego VAT ze wskazaniem użytej waluty;

- data i kwota otrzymanych płatności;

- wszelkie płatności zaliczkowe otrzymane przed świadczeniem usługi;

- w przypadku gdy wystawiono fakturę – informacje zawarte na fakturze;

- nazwisko/nazwa usługobiorcy, jeżeli są znane podatnikowi;

- informacje wykorzystywane do określenia miejsca, w którym usługobiorca ma siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, lub zwykłe miejsce pobytu.

• podatników zagranicznych zarejestrowanych w Polsce na potrzeby VAT dla wykonywanych usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług elektronicznych na rzecz osób niebędących podatnikami, którzy zgodnie z art.134 ustawy o VAT są obowiązani prowadzić w postaci elektronicznej ewidencję transakcji objętych procedurą szczególną rozliczania VAT, zgodnie z wymogami, o których mowa w ww. art. 63c rozporządzenia 282/2011;

• podatników uczestniczących w transakcjach trójstronnych w ramach procedury uproszczonej, którzy zgodnie z art.138 ustawy o VAT, są obowiązani, oprócz danych określonych w art. 109 ust. 3, podać w prowadzonej ewidencji następujące informacje:

1) w przypadku gdy jest drugim w kolejności podatnikiem - ustalone wynagrodzenie za dostawy w ramach procedury uproszczonej oraz nazwę i adres ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej (osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, obowiązanej do rozliczenia VAT z tytułu tej transakcji);

2) w przypadku gdy jest ostatnim w kolejności podatnikiem:

a) obrót (bez kwoty podatku) z tytułu dokonania na jego rzecz dostawy w rozumieniu art. 135 ust. 1 pkt 4 lit. a oraz kwotę podatku przypadającą na tę dostawę, która stanowi u niego wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,

b) nazwę i adres drugiego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej.

Natomiast przypadku drugiego w kolejności podatnika VAT, który wykorzystuje w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej numer identyfikacyjny na potrzeby podatku od wartości dodanej przyznany mu przez państwo członkowskie inne niż Rzeczpospolita Polska, nie powstaje obowiązek prowadzenia ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3, gdy transport lub wysyłka kończy się na terytorium kraju.

W przypadku gdy drugim w kolejności podatnikiem VAT w procedurze uproszczonej jest podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, jest on obowiązany wykazać dane o dokonanych transakcjach odpowiednio w deklaracji podatkowej oraz informacjach podsumowujących.

2. Deklaracje i informacje podsumowujące

W zakresie rozliczania podatku od towarów i usług znajduje zastosowanie mechanizm samoobliczenia podatku, co następuje poprzez wypełnienie i złożenie deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy. Obliczenie i zadeklarowanie podatku za dany okres rozliczeniowy dokonywane jest na podstawie prowadzonej ewidencji. Podstawę prawną obowiązku składania deklaracji i informacji podsumowujących dla podatku od towarów i usług określono w Dziale X „Rejestracja. Deklaracje i informacje podsumowujące. Zapłata podatku” rozdział 2 „Deklaracje” i rozdział 3 „Informacje podsumowujące”.

2.1. Deklaracje

Obecnie obowiązują deklaracje dla podatku od towarów i usług wprowadzone rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 marca 2013 roku w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług:

- VAT-7 wersja 14, którą składają podatnicy, o których mowa w art.15 ustawy o VAT, obowiązani do składania deklaracji za okresy miesięczne, zgodnie z art.99 ust.1 ustawy o VAT,

- VAT-7K wersja 8, którą składają mali podatnicy, o których mowa w art.2 pkt 25 ustawy o VAT, rozliczający podatek za okresy kwartalne, zgodnie z art.99 ust. 2 lub 3 ustawy o VAT, niemający obowiązku płacenia zaliczek na podatek za okresy miesięczne,

- VAT-7D wersja 5 składają podatnicy inni niż mali, rozliczający podatek za okresy kwartalne, zgodnie z art.99 ust. 3 ustawy oraz podatnicy,którzy w ciągu roku podatkowego przekroczą kwoty, o których mowa w art.2 pkt 25 ustawy.

PAMIĘTAJ: Deklaracje podatkowe za okresy miesięczne należy złożyć w urzędzie skarbowym w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133 (art.99 ust.1 ustawy o VAT). Deklaracje podatkowe za okresy kwartalne należy złożyć w urzędzie skarbowym w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale (art.99 ust.2 ustawy o VAT).

2.2. Deklaracje dla szczególnych procedur

•

Zgodnie z art.130c ust.1-6 ustawy o VAT, podatnicy zidentyfikowani na potrzeby procedury szczególnej rozliczania VAT dotyczącej usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług elektronicznych świadczonych przez podmioty mające siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, ale nieposiadające takiej siedziby w państwie członkowskim konsumpcji, na rzecz osób niebędących podatnikami, o których mowa w art.28a są obowiązani składać za pomocą środków komunikacji elektronicznej deklaracje na potrzeby rozliczenia VAT, zwane dalej „deklaracjami VAT”, do Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście, zwanego dalej „drugim urzędem skarbowym”. Deklaracje VAT składa się za okresy kwartalne w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Termin ten upływa również, gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy. Deklaracja VAT powinna zawierać:

1) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku;

2) dla każdego państwa członkowskiego konsumpcji, w którym VAT jest należny:

a) całkowitą wartość usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych oraz usług elektronicznych pomniejszoną o kwotę VAT,

b) całkowitą kwotę podatku należnego przypadającą na usługi, o których mowa w lit. a, wraz z jej podziałem na kwoty odpowiadające poszczególnym stawkom VAT,

c) stawki VAT;

3) kwotę podatku należnego ogółem.

Kwoty w deklaracji VAT wyrażane są w euro.

•

Zgodnie z art.133 ust.1-5 ustawy o VAT, podmioty zagraniczne zidentyfikowane na potrzeby procedury szczególnej rozliczania VAT dotyczącej usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług elektronicznych świadczonych przez podmioty zagraniczne na rzecz osób niebędących podatnikami, o których mowa w art. 28a są obowiązane składać za pomocą środków komunikacji elektronicznej deklaracje VAT do drugiego urzędu skarbowego. Deklaracje VAT składa się za okresy kwartalne w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. Termin ten upływa również, gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy. Deklaracja VAT powinna zawierać:

1) numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 132 ust. 5;

2) dla każdego państwa członkowskiego konsumpcji:

a) całkowitą wartość usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych oraz usług elektronicznych pomniejszoną o kwotę VAT,

b) całkowitą kwotę podatku należnego przypadającą na usługi, o których mowa w lit. a, wraz z jej podziałem na kwoty odpowiadające poszczególnym stawkom VAT,

c) stawki VAT;

3) dla wszystkich państw członkowskich konsumpcji - całkowitą kwotę podatku należnego.

Kwoty w deklaracji VAT wyrażane są w euro.

2.3. Informacje podsumowujące

Na mocy art.100 ust.1 ustawy o VAT, informacje podsumowujące (zbiorcze informacje) są obowiązani składać podatnicy, o których mowa w art. 15, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, w przypadku dokonania:

1) wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów w rozumieniu art. 13 ust. 1 i 3, do których ma zastosowanie art. 42 ust. 1, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,

2) wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, o których mowa w art. 9 ust. 1 lub art. 11 ust. 1, od podatników podatku od wartości dodanej, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,

3) dostaw towarów zgodnie z art. 136 ust. 1 lub 2, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej,

4) usług, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca.

Informacje podsumowujące mają obowiązek składać także osoby prawne niebędące podatnikami w rozumieniu art. 15, zarejestrowane jako podatnicy VAT UE w zakresie wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów, o których mowa w art. 9 ust. 1.

Wzór informacji podsumowującej o dokonanych wewnątrzwspólnotowych transakcjach zawiera Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 czerwca 2013 roku w sprawie informacji podsumowującej o dokonanych wewnątrzwspólnotowych transakcjach.

PAMIĘTAJ: Informacje podsumowujące składa się za okresy miesięczne, w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania transakcji, o których mowa w w/w punktach od 1 do 4, z zastrzeże-niem ust. 4, 6 i 7 (art.100 ust.3 ustawy o VAT).

Na mocy art.100 ust.4 ustawy o VAT, informacje podsumowujące mogą być składane za okresy kwartalne w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania transakcji, o których mowa w ust. 1, w przypadku gdy dotyczą one:

1) transakcji, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3, jeżeli całkowita wartość tych transakcji, bez podatku od wartości dodanej, nie przekracza w danym kwartale i w żadnym z czterech poprzednich kwartałów kwoty 250.000 zł;

2) transakcji, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli całkowita wartość tych transakcji, bez podatku, nie przekracza w danym kwartale 50.000 zł;

3) transakcji, o których mowa w ust. 1 pkt 4.

Informacje podsumowujące składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej składa się do 25. dnia miesiąca następującego po okresie, o którym mowa w ust. 3-6 (art. 100 ust. 7 ustawy o VAT).

3. Ewidencja i rozliczenie w deklaracji transakcji sprzedaży i zakupu

W celu prawidłowego przyporządkowania danego dokumentu do właściwego okresu rozliczeniowego czyli ujęcia w odpowiedniej ewidencji (rejestrze) i deklaracji:

- w przypadku transakcji sprzedaży czyli rozliczenia podatku należnego należy precyzyjnie określić moment powstania obowiązku podatkowego (art.19a -21 ustawy o VAT),

- w przypadku transakcji zakupu czyli rozliczenia podatku naliczonego należy rozpoznać właściwy moment, w którym można odliczyć naliczony podatek (art.86 ust. 10-19b ustawy o VAT).

3.1. Transakcje krajowe

W artykule opublikowanym w numerze 4/2015 SNV przedstawiliśmy Państwu szczegółowo zasady ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego VAT w transakcjach krajowych czyli momentu, w jakim należy ująć transakcje w ewidencji sprzedaży oraz deklaracji VAT.

W przypadku zakupu towarów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art.86 ust. 10 ustawy o VAT).

Należy także pamiętać, iż na mocy art.86 ust.10b ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w:

1) ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a (kwota podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług oraz w przypadku importu towarów - wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego) - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny;

2) ust. 2 pkt 4 lit. c (kwota podatku naliczonego z tytułu WNT) - powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem że podatnik:

a) otrzyma fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą u niego wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy,

b) uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek;

3) ust. 2 pkt 4 lit. a, b i d (kwota podatku naliczonego z tytułu świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich usługobiorca, dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 lub 7 podatnikiem jest ich nabywca, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 11) - powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.

WAŻNE: Tylko w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...) (art.86 ust.1 ustawy o VAT).

Przykład 1

„A” 2 maja 2015 roku otrzymała od firmy „X” zamówienie na dostawę sprzętu komputerowego o wartości netto 20.000 zł, podatek VAT wg stawki 23% 4.600 zł. W dniu zamówienia „X” odebrała sprzęt, który stanowi dla firmy środek trwały. „A” wystawiła i wydała fakturę 2 czerwca. Obowiązek podatkowy powstał 2 maja, gdyż w tym dniu dokonano dostawy towaru.

1.1. Zatem „A” wykazuje sprzedaż:

- w ewidencji sprzedaży za maj 2015 roku,

- w deklaracji VAT za maj 2015 roku w poz.19 i 35: 20.000, w poz. 20 i 36: 4.600

1.2. „X” wykazuje zakup:

- w ewidencji zakupu za czerwiec 2015 roku, ponieważ w czerwcu otrzymała fakturę

- w deklaracji VAT za czerwiec 2015 roku w poz.39: 20.000, w poz.40 i 45: 4.600

Przykład 2

Firma „B” 2 maja 2015 roku otrzymała od firmy „V” zamówienie na sadzonki drzew i w tym dniu wystawiła i wydała fakturę na kwotę netto 1.000 zł, VAT 80 zł. Kontrahent odebrał sadzonki 3 czerwca 2015 roku. Obowiązek podatkowy powstał 3 czerwca 2015 roku, tj. w dniu wydania towaru.

2.1. „B” wykazuje sprzedaż:

- w ewidencji sprzedaży za czerwiec 2015 roku,

- w deklaracji VAT za czerwiec 2015 roku: w poz. 17 i 35: 1.000, w poz.18 i 36: 80

2.2. „V” wykazuje zakup:

- w ewidencji zakupu za czerwiec 2015 roku,

- w deklaracji VAT za czerwiec 2015 roku w poz.41: 1.000, w poz.42 i 45: 80

Przykład 3

Firma „C”, która zajmuje się zagospodarowaniem terenów zielonych, 2 maja 2015 roku otrzymała zlecenie od firmy „Y” sadzenia trawników na kwotę netto 3.000 zł, VAT wg stawki 8% 240 zł. Prace zostały wykonane w dniach 8-12 czerwca 2015 roku. Obowiązek podatkowy powstał 12 czerwca, gdyż w tym dniu dokonano ostatniej czynności składającej się na tę usługę. „Y” otrzymała fakturę 12 czerwca.

3.1. „C” wykazuje sprzedaż:

- w ewidencji sprzedaży za czerwiec 2015 roku,

- w deklaracji VAT za czerwiec w poz.17 i 35: 3.000, w poz.18 i 36: 240

3.2. „Y” wykazuje zakup:

- w ewidencji zakupu za czerwiec 2015 roku,

- w deklaracji VAT za czerwiec w poz. 41: 3.000, w poz. 42 i 45: 240

Przykład 4

Firma „D” 2 stycznia 2015 roku podpisała z „A” umowę na usługi reklamowe w internecie, które będą świadczone przez cały 2015 rok. Umowa przewiduje, że świadczone usługi będą rozliczane w kwartalnych okresach rozliczeniowych z terminem płatności upływającym 5 dnia miesiąca następującego po rozliczanym kwartale - kwota netto 2.000 zł, VAT 460 zł. Obowiązek podatkowy z tytułu wszystkich usług wykonanych dla „A” w 2015 roku powstanie odpowiednio:

- za I kwartał: 31 marca,

- za II kwartał: 30 czerwca,

- za III kwartał: 30 września,

- za IV kwartał: 31 grudnia.

4.1. „D” wykazuje sprzedaż:

- w ewidencji sprzedaży za marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień,

- w deklaracjach VAT za marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień w poz.19 i 35: 2.000, w poz.20 i 36: 460

4.2. „A” wykazuje zakup (pod warunkiem, że faktury otrzyma w danym miesiącu):

- w ewidencjach za marzec, czerwiec, wrzesień, grudzień

- w deklaracjach VAT za III, VI, IX, XII w poz.41: 2.000, w poz.42 i 45: 460

Przykład 5

Podatnik VAT „G” sprzedał odpady szklane podatnikowi „H”. Wartość sprzedaży wyniosła 12.000 zł. Sprzedaż opodatkowana jest na zasadzie odwrotnego obciążenia (w nr 4/2014 SNV przedstawiliśmy Państwu pojęcie mechanizmu odwrotnego obciążenia, w jakich rodzajach transakcji jest stosowany oraz wyjaśniliśmy jakie obowiązki spoczywają po stronie sprzedawcy i nabywcy w sytuacji stosowania tej metody).

5.1. „G” wystawia fakturę bez stawki i kwoty podatku oraz zamieszcza na niej adnotację „odwrotne obciążenie”. „G” powinien zaksięgować transakcję objętą odwrotnym obciążeniem jako sprzedaż towarów i wykazać w rejestrze sprzedaży VAT, bowiem jest to sprzedaż opodatkowana i uprawnia do odliczenia VAT. W deklaracji VAT-7 należy wykazać w poz. 31 i 35:

5.2. „H” powinien ująć ww. transakcję w deklaracji VAT-7:

- wartość netto i podatek należny w poz.31 i 32 oraz 35 i 36:

- wartość netto w poz. 41 i podatek naliczony w poz. 42 oraz 45:

3.2. Transakcje zagraniczne

W artykule opublikowanym w numerze 5/2015 SNV przedstawiliśmy Państwu szczegółowo zasady ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego VAT w transakcjach zagranicznych. Moment powstania obowiązku podatkowego to jednocześnie moment, w którym należy ująć transakcję w ewidencji oraz rozliczyć w deklaracji.

Przykład 6

Firma „A” dokonała 10 czerwca 2015 roku wewnątrzwspólnotowej dostawy sprzętu komputerowego na rzecz firmy z Włoch o wartości netto 2.000 zł oraz na rzecz firmy z Czech o wartości netto 3.000 zł. „A” 10 czerwca wystawiła fakturę dla nabywcy z Włoch. Z powodu pomyłki pracownika dla nabywcy z Czech „A” nie wystawiła faktury. Obowiązek podatkowy z tytułu transakcji z firmą z Włoch powstał 10 czerwca tj. z chwilą wystawienia faktury. Natomiast obowiązek podatkowy z tytułu transakcji z firmą z Czech powstanie 15 lipca tj. 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy. Zatem transakcje „A” wykazuje:

• w ewidencji sprzedaży WDT za czerwiec – sprzedaż dla firmy z Włoch i

• w ewidencji sprzedaży WDT za lipiec – sprzedaż dla firmy z Czech

- w deklaracjach VAT-7 odpowiednio: czerwiec w poz. 21 i 35: 2.000 zł oraz lipiec w poz. 21 i 35: 3.000 zł (jeśli przed upływem terminu do złożenia tych deklaracji tj. przed 27 lipca oraz przed 25 sierpnia, będzie posiadała w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy),

- informacjach VAT-UE za czerwiec i lipiec w części C.

Przykład 7

Firma „D” dokonała eksportu ulotek reklamowych w maju 2015 roku do firmy ze Szwajcarii o wartości 4.000 zł. „D” wystawiła fakturę 11 maja, a komunikat IE 599 otrzymała 1 czerwca. Termin złożenia deklaracji za maj to 26 czerwiec. Zatem transakcję „D” wykazuje:

- w ewidencji za maj,

- w deklaracji za maj w poz. 22 i 35: 4.000

Przykład 8

Firma „A” w kwietniu 2015 roku sprzedała sprzęt komputerowy firmie z Rosji o wartości 5.000 zł. „A” otrzymała komunikat IE 599 26 czerwca. Zatem:

• w deklaracji za maj 2015 roku „A” ma obowiązek wykazania obrotu z tytułu opisanej transakcji ze stawką krajową, czyli w poz. 19 i 35 wykazuje kwotę 5.000 zł, w poz. 20 i 36: 1.150 zł

• w deklaracji za czerwiec „A” może zmniejszyć obrót ze stawką krajową i wykazać obrót z tytułu eksportu towaru z zastosowaniem stawki 0%, czyli:

- w poz. 19 i 35 wykazuje kwotę - 5.000 zł, w poz.20 i 36: - 1.150 zł

- w poz. 22 i 35: 5.000 zł

Przykład 9

Firma „E” w marcu 2015 roku dokonała wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów od kontrahenta z Czech o wartości 5.000 zł. Kontrahent czeski wystawił fakturę 20 marca, ale „E” otrzymała fakturę dopiero 1 czerwca. „E” wykazuje transakcję:

- w ewidencji za marzec,

- w deklaracji za marzec w poz. 23 i 35: 5.000 zł, w poz. 24 i 36: 1.150 zł - podstawę opodatkowania i podatek należny oraz w poz. 41: 5.000 zł, w poz. 42 i 45: 1.150 zł; wartość netto i podatek naliczony,

- w informacji VAT-UE za marzec w części D

Przykład 10

Firma „F” w dniu 1 czerwca 2015 roku dokonała importu towarów o wartości 5.000 zł od kontrahenta z Rosji stosując pojedyncze pozwolenie na zastosowanie zgłoszenia uproszczonego. Dokument celny „F” otrzymała 1 lipca. „F” rozlicza transakcję:

- składa deklarację importową VAT-IM i płaci podatek do urzędu celnego w wysokości 1.150 zł (w terminie 10 dni licząc od dnia jego powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych),

- dokonuje odliczenia podatku naliczonego w deklaracji podatkowej VAT za lipiec wykazując w poz.41: 5.000 zł, w poz. 42 i 45: 1.150 zł

Przykład 11

Firma „G” w dniu 7 maja 2015 roku dokonała importu towarów o wartości 6.000 zł od kontrahenta z USA w ramach procedury uproszczonej. „G” rozlicza transakcję:

- w ewidencji za maj,

- w deklaracji VAT wykazuje zarówno VAT należny, jak i naliczony tj.:

• • . w poz. 25 i 35: 6.000, w poz.26 i 36: 1.380 zł

  • . w poz. 41: 6.000, w poz. 42 i 45: 1.380 zł

Przykład 12

Firma „H” - polski podatnik VAT - zleciła kontrahentowi niemieckiemu usługę remontu urządzenia zainstalowanego w firmie. Remont został zakończony w maju 2015 roku. Wartość usługi to 3.000 zł. „H” powinna wykazać transakcję:

• w ewidencji za maj,

• w deklaracji VAT wykazuje zarówno VAT należny, jak i naliczony tj.:

  • - w poz. 31 i 35: 3.000 zł, w poz.32 i 36: 690 zł,

  • - w poz. 41: 3.000, w poz. 42 i 45: 690 zł

Przykład 13

Firma „I” w maju 2015 roku wykonała usługę wyceny nieruchomości w Niemczech. W tym przypadku obowiązek podatkowy w oparciu o przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie powstaje. Jednak „I” ma obowiązek:

• - wystawienia faktury stwierdzającej wykonanie usługi, dla których podatnikiem zgodnie z przepisami ustawy jest nabywca usługi, a zamiast danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem na fakturze zawrzeć adnotację „odwrotne obciążenie” (art.106e pkt 18 ustawy o VAT),

• - zgodnie z art.109 ust.3a ustawy o VAT ująć w ewidencji za maj 2015 roku z podaniem nazwy usługi oraz wartości netto usługi,

• - wykazać w deklaracji VAT w poz. 11 i 35.

Jan Falkowski