Rozliczenie usług świadczonych dla kontrahenta z UE w przypadku braku rejestracji na VAT-UE

ODPOWIEDŹ

W przypadku usług świadczonych poza terytorium Polski obowiązek podatkowy w oparciu o przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie powstaje. W opisanej w pytaniu sytuacji (gdy usługodawca jest zobowiązany do wystawienia faktury, czyli w przypadku świadczenia usług dokonywanych na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem – art.106b pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług), faktura stwierdzająca dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi, dla których podatnikiem zgodnie z przepisami ustawy jest nabywca usługi, zamiast danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem powinna zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie” (art.106e ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT). A zatem Podatnik prawidłowo wystawia faktury.

Zgodnie z art.109 ust.3a ustawy o VAT należy takie usługi ująć w ewidencji z podaniem nazwy usługi oraz wartości netto usługi uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju. W przypadku usług, do których stosuje się art.28b, stosuje się odpowiednio przepisy art.19a ust. 1-3 i 8. Zatem, moment ujęcia usług w ewidencji zależny jest od tego, w oparciu o jaki przepis określiliśmy miejsce świadczenia danej usługi. W przypadku usług, dla których miejsce świadczenia ustala się według zasady ogólnej, czyli zgodnie z art. 28b ustawy o VAT, obowiązek ujęcia w ewidencji zgodnie z art.19a ust. 1-3 i 8 powstaje:

• z chwilą wykonania tych usług,

• w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę – z chwilą wykonania w tej części, dla której określono zapłatę,

• w przypadku usługi, dla której ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń – z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności,

• w przypadku świadczenia usługi w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, a w danym roku dla tej usługi nie upływają terminy płatności lub rozliczeń – z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług,

• jeżeli przed wykonaniem usługi otrzymano całość lub część należności, w szczególności zaliczkę, zadatek, ratę – z chwilą jej otrzymania, w tej części.

W przypadku usług opisanych w pytaniu nie przewidziano szczególnego sposobu określania miejsca ich świadczenia. Zatem, usługi te należy wykazać w poz.11 i 12 deklaracji VAT-7, VAT-7K lub VAT-7D oraz w informacji podsumowującej VAT-UE.

Zgodnie z art.97 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy VAT czynni są obowiązani przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym (VAT-R) o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności. W myśl art.97 ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT, powyższy przepis stosuje się odpowiednio również do podatników, którzy świadczą usługi, do których stosuje się art.100 ust. 1 pkt 4, dla podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej.

W sytuacji gdy przed wystąpieniem czynności wskazanych powyżej podatnik nie dokonał stosownej rejestracji, fakt ten nie ma wpływu na sposób rozliczenia takiej transakcji. Zgodnie bowiem z art.28b ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest co do zasady miejsce, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej, miejsce stałego prowadzenia tej działalności, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Podatnikami są m.in. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w myśl art.15 ust. 2 lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności. Ustawodawca nie określił innego sposobu ustalenia miejsca świadczenia usług i rozliczenia VAT w przypadku, gdy podatnik nie dokonał rejestracji VAT UE. Podatnik, który rejestracji nie dokonał, a jest do tego obowiązany, powinien ten obowiązek jak najszybciej dopełnić.

Zgodnie z brzmieniem art.100 ust.1 pkt 4 ustawy o VAT podatnicy VAT UE są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zbiorcze informacje podsumowujące o dokonanych usługach, do których stosuje się art. 28b, na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, świadczonych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, innych niż zwolnionych od podatku od wartości dodanej lub opodatkowanych stawką 0%, dla których zobowiązanym do zapłaty podatku od wartości dodanej jest usługobiorca.

Należy pamiętać także o zapisach art.100 ust.3 i ust.4 pkt 3 ustawy o VAT zgodnie z którymi :

• informacje podsumowujące składa się za okresy miesięczne, w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania transakcji, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4, 6 i 7,

• informacje podsumowujące mogą być składane za okresy kwartalne w terminie do 15. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania tych transakcji (o których mowa w ww. art.100 ust.1 pkt 4).

PAMIĘTAJ: Składanie korekty deklaracji VAT bez korygowania równocześnie informacji VAT-UE powoduje powstanie rozbieżności pomiędzy VAT-UE oraz VAT-7.

PODSUMOWUJĄC

W przepisach dotyczących VAT nie unormowano sytuacji opisanej w pytaniu. Naszym zdaniem, skoro Czytelnik miał obowiązek zarejestrowania się jako podatnik VAT-UE w konsekwencji miał obowiązek składać również informacje podsumowujące VAT-UE.

Jeśli nie wykazali Państwo usług w deklaracji VAT-7K, należy złożyć korekty tych deklaracji za okresy, w których powstał obowiązek podatkowy z tytułu opisanych usług wykazując wykonane usługi w poz.11 i 12, należy także złożyć stosowne informacje VAT-UE za te okresy.

Agnieszka Falkowska

Starszy Komisarz Skarbowy