Rozliczenie VAT dotacji sprzedażowej udzielonej przez organ publiczny

ODPOWIEDŹ

Udzielona dotacja stanowi obrót podlegający opodatkowaniu VAT. Czytelnik otrzymaną do każdej świadczonej usługi dotację będzie musiał włączyć do podstawy opodatkowania i wyliczyć podatek należny według stawki właściwej dla wykonywanej przez siebie usługi metodą „w stu”.

UZASADNIENIE

Analizując problematykę opodatkowania VAT dotacji należy w pierwszej kolejności zdefiniować to pojęcie. Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wcześniej ETS) w wyroku z dnia 23.02.1961 r., sygn. C-30/59, za dotację należy uznać płatność w gotówce oraz każdej innej formie dokonaną przez Państwo na rzecz przedsiębiorstwa inną niż płatność dokonaną przez nabywcę lub konsumenta za towary lub usługi, które przedsiębiorstwo produkuje. Podstawą opodatkowania dotacji jest na gruncie polskiej ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.) art.29a ust.1 oraz jednocześnie art.73 dyrektywy 2006/112/WE. Z art. 29a. ust. 1. wynika, iż podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Według polskiej ustawy należy zatem przyjąć, że dotacje dokonane przez osoby trzecie podwyższają podstawę opodatkowania podatkiem VAT, tj. kwotę należną z tytułu sprzedaży, tylko wtedy gdy są celowe i wywierają bezpośredni wpływ na cenę za jaką dostarcza się towar lub świadczy usługę. Nie będzie z kolei podlegać VAT (nie będzie obrotem) taki typ dotacji, gdzie:

• można dopatrzeć się tylko pośredniego związku z poziomem ceny za jaką beneficjent dotacji oferuje swoje dostawy lub usługi (jasnym jest bowiem z ekonomicznego punktu widzenia, że beneficjent dotacji może określić cenę niżej ze względu na niższe nakłady lub koszty jakie musi ponosić w stosunku do konkurentów, którzy takowej dotacji nie otrzymali – na gruncie art.29a ust.1 u.p.tu. nie ma to jednak znaczenia),

• z umowy o przyznanie dotacji wynika jasno, że kwota dotacji nie jest ukierunkowana do konkretnego typu usługi lub towaru, lecz ma charakter ogólny.

Przykład 1

Agencja rządowa podpisała umowę z firmą zajmującą się przygotowywaniem biznes planów i świadczeniem usług doradztwa podatkowo-biznesowego na dotację celową. Firma będzie przygotowywać biznes plan i pomagać w rejestracji firmy pobierając przy tym kwotę oznaczoną w umowie (np. 150 zł). Pozostałą wartość usługi doradczej, która jest określona w umowie o przyznanie dotacji, w kwocie 2.000 zł, zostanie pokryta z dotacji. W takim przypadku dotacja będzie włączona do podstawy opodatkowania w firmie udzielającej dotowanej usługi doradczej. Wynika to z faktu, iż dopłata jest związana bezpośrednio z konkretną usługą doradczą, a ponadto, co najważniejsze, wpływa na cenę jaką pobiera firma doradcza od klientów.

Przykład 2

Agencja państwowa podpisała umowę z podatnikiem – przedsiębiorcą w zakresie pokrycia w 100% (lub mniej) kosztów zakupu środków trwałych oraz utworzenia kliku miejsc pracy. Taki typ dotacji nie ma charakteru dotacji typu sprzedażowego lecz typu kosztowego. Ponadto może wywierać tylko w sposób pośredni wpływ na ceny. Przyznana dotacja nie wchodzi zatem do podstawy opodatkowania u podatnika – przedsiębiorcy (wyrok TS UE (ETS) z dnia 13.06.2002 r., sygn. C-353/00 oraz wyrok NSA z dnia 14.07.2016 r., sygn. I FSK 773/16).

Ponadto trzeba wskazać, że zgodnie z art.29a ust.1 u.p.t.u., kwota dotacji będzie podlegać opodatkowaniu VAT także wtedy, gdy dotacja będzie pokrywać w 100% cenę. Warunkiem jest jednakże powiązanie pełnej ceny dotacji z konkretnym rodzajem usługi lub towaru.

Beneficjent dotacji otrzymuje ją w kwocie brutto, co oznacza, że powinien kwotę należnego podatku VAT obliczyć metodą „w stu” i jednocześnie zastosować stawkę podatku właściwą dla danego rodzaju usługi które będzie (w sposób dotowany) świadczył. Jeżeli z kolei dotacja będzie pokrywać część ceny w odniesieniu do np. usługi niepodlegającej lub zwolnionej z VAT (włącznie z dopłatą do ceny na poziomie 100%), opodatkowanie nie wystąpi (wyrok WSA w Łodzi z 14.03.2007 r., sygn. I SA/Łd 721/06).

W odniesieniu do zadanego pytania, należy wskazać, że w przypadku gdy udzielona dotacja dotyczy każdej świadczonej przez Czytelnika usługi i w umowie jest ściśle określona jej cena to dotacja ta stanowi obrót w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT i tym samym podlega opodatkowaniu. Czytelnik w tej sytuacji winien wystawić fakturę na rzecz klienta na określoną w umowie cenę brutto opiewającą na 50% wartości usługi - jako ryczałtowej i wyliczyć podatek VAT metodą „w stu”. Rozliczając VAT za dany miesiąc Czytelnik będzie musiał również od otrzymanej w kwocie brutto dotacji (pozostałe 50% kwoty ryczałtu) wyliczyć podatek należny według właściwej dla świadczonej usługi (tej samej stawki jaką zastosował na fakturze na rzecz klienta).

W podsumowaniu można wskazać, że podmioty otrzymujące dotacje powinny zatem zawsze wywodzić powstanie obowiązku podatkowego w VAT z treści umowy o przyznanie dotacji. Z niej należy określić czy dotacja wpływa na cenę konkretnej usługi lub dostarczanego towaru (tzw. dotacja sprzedażowa), czy też ma charakter ogólnej dopłaty do działalności (tzw. dotacja kosztowa).

Mariusz Nowak

Podstawa prawna: art.29a ust.1 ustawy o VAT oraz art. 73 dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28.11.2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.