Rozliczenie wewnątrzwspólnotowych transakcji trójstronnych

ODPOWIEDŹ

Zgodnie z treścią art.135 ust.1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług wewnątrzwspólnotową transakcją trójstronną jest transakcja, w której trzech podatników VAT zidentyfikowanych na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich uczestniczy w dostawie towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności, przy czym dostawa tego towaru jest dokonana między pierwszym i drugim oraz drugim i ostatnim w kolejności, a przedmiot dostawy jest wysyłany lub transportowany przez pierwszego lub też transportowany przez drugiego w kolejności podatnika VAT lub na ich rzecz z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego.

Opisana w pytaniu transakcja spełnia zatem definicję wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, gdyż:

• bierze w niej udział trzech podatników VAT, którzy, jak rozumiem, są zarejestrowani na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w trzech różnych państwach członkowskich Unii Europejskiej (dostawca w Austrii, Pani firma w Polsce oraz odbiorca w Hiszpanii,

• pierwszy z podmiotów (dostawca z Austrii) wysyła towar bezpośrednio do ostatniego w kolejności odbiorcy, na terytorium Hiszpanii,

• w sensie prawnym mamy do czynienia z dwiema dostawami towarów – pierwszą pomiędzy dostawcą z Austrii, a Pani firmą zarejestrowaną w Polsce, a drugą pomiędzy Pani firmą a odbiorcą w Hiszpanii.

Przebieg transakcji obrazuje poniższy schemat:

W przytoczonym przepisie zawarty został jeszcze jeden warunek traktowania transakcji jako wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej: przedmiot dostawy powinien być wysyłany lub transportowany przez pierwszego lub też transportowany przez drugiego w kolejności podatnika VAT lub na ich rzecz. Z opisu zawartego w pytaniu nie wynika, kto w przedmiotowej transakcji dokonuje lub organizuje transport, jednakże w wydawanych interpretacjach podatkowych Ministerstwo Finansów przychyla się do tezy, że transakcję można uznać za trójstronną i zastosować do niej uproszczoną procedurę nawet w sytuacji, gdy to ostatni w kolejności kontrahent dokonuje lub organizuje transport, pod warunkiem, że działa on w interesie i za aprobatą pierwszego lub drugiego w kolejności podmiotu. Takie stanowisko potwierdził na przykład Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w indywidualnej interpretacji o sygnaturze ILPP4/443-197/12-2/BA z 3 sierpnia 2012 roku: „Jak wynika z opisu sprawy, w niektórych opisanych przez Zainteresowanego transakcjach Odbiorca organizuje transport towarów i ponosi jego koszty, działając w tym zakresie (zgodnie z charakterem przedmiotowych transakcji) w interesie i za aprobatą Dostawcy i Wnioskodawcy. W takiej sytuacji, gdy transportu towarów dokonuje ich ostateczny nabywca, jednakże działając na rzecz pierwszego i/lub drugiego w kolejności uczestnika transakcji trójstronnej w oparciu o zawarte porozumienie/umowę, stwierdzić należy, że dyspozycja art.135 ust.1 pkt 2 lit.b ustawy została wypełniona, a przedmiotowa transakcja może zostać rozliczona według procedury uproszczonej w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, pod warunkiem spełnienia pozostałych przesłanek, wynikających z powołanych w niniejszej interpretacji przepisów ustawy.”

Wewnątrzwspólnotowa dostawa trójstronna podlega opodatkowaniu z zastosowaniem procedury uproszczonej, jeżeli w jej ramach są spełnione następujące warunki:

• a) dostawa na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT jest bezpośrednio poprzedzona wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów u drugiego w kolejności podatnika VAT,

• b) drugi w kolejności podatnik VAT dokonujący dostawy na rzecz ostatniego w kolejności podatnika VAT nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka,

• c) drugi w kolejności podatnik VAT stosuje wobec pierwszego i ostatniego w kolejności podatnika VAT ten sam numer identyfikacyjny na potrzeby VAT, który został mu przyznany przez państwo członkowskie inne niż to, w którym zaczyna się lub kończy transport lub wysyłka,

• d) ostatni w kolejności podatnik VAT stosuje numer identyfikacyjny na potrzeby VAT państwa członkowskiego, w którym kończy się transport lub wysyłka,

• e) ostatni w kolejności podatnik VAT został wskazany przez drugiego w kolejności podatnika VAT jako obowiązany do rozliczenia podatku VAT od dostawy towarów realizowanej w ramach procedury uproszczonej. Wskazania takiego dokonuje się poprzez umieszczenie odpowiedniej adnotacji na fakturze.

W najprostszych słowach, rozliczenie wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej przy zastosowaniu procedury uproszczonej polega na tym, że pierwszy w kolejności podatnik (w opisanej w pytaniu transakcji dostawca z Austrii) wykazuje w związku z tą transakcją wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, a ostatni w kolejności podatnik (w naszej sytuacji odbiorca z Hiszpanii) rozlicza VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Pani, jako drugi w kolejności podmiot nie jest zobowiązana do opodatkowania tej transakcji na terytorium kraju, pod warunkiem, że wystawi Pani hiszpańskiemu odbiorcy fakturę zawierającą:

1. adnotację „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy art. 135-138 ustawy o ptu” lub „VAT: Faktura WE uproszczona na mocy artykułu 141 dyrektywy 2006/112/WE”;

2. stwierdzenie, że podatek z tytułu dokonanej dostawy zostanie rozliczony przez ostatniego w kolejności podatnika podatku od wartości dodanej;

3. swój numer VAT, stosowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych (numer z przedrostkiem PL), który jest stosowany przez Panią zarówno wobec dostawcy jak i nabywcy;

4. numer identyfikacyjny stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej przez hiszpańskiego odbiorcę.

To, że nie jest Pani obowiązana do opodatkowania wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej nie oznacza jednak, że nie jest Pani obowiązana do prowadzenia odpowiedniej ewidencji i wykazania transakcji w deklaracji VAT-7 oraz informacji podsumowującej. Zgodnie z art.138 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku korzystania z procedury uproszczonej w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej jest Pani, jako drugi w kolejności podatnik, oprócz standardowych danych, podać w prowadzonej ewidencji następujące informacje: ustalone wynagrodzenie za dostawy w ramach procedury uproszczonej oraz nazwę i adres hiszpańskiego odbiorcy. Wartość nabycia towarów od kontrahenta z Austrii powinna Pani również wykazać w poz.23 deklaracji VAT-7 (Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów) wyłącznie w części dotyczącej podstawy opodatkowania, bez podawania kwoty podatku oraz w części D informacji podsumowującej VAT-UE,  z zaznaczeniem, że jest to transakcja trójstronna. Wartość dostawy dla kontrahenta z Hiszpanii powinna Pani wykazać w poz.11 deklaracji VAT-7 (Dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju) oraz w części C informacji VAT-UE, również z zaznaczeniem, że jest to transakcja trójstronna.

Ewa Konarska

Podstawa prawna: art.135-138 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.