Rozliczenie zakupu w USA z wysyłką towaru z Wielkiej Brytanii

ODPOWIEDŹ

W przedstawionym pytaniu mamy do czynienia z transakcją łańcuchową.

Zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy o  podatku od towarów i usług w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

WIELKA BRYTANIA --------------> USA ----------------> POLSKA

• -------------------------------------------------> •

TOWAR

Każda z dostaw w transakcji łańcuchowej traktowana jest odrębnie, co oznacza, iż odrębnie jest też ustalane miejsce dostawy. W związku z tym, że dokonywane jest tylko jedno przemieszczenie towarów, zatem tylko jedna dostawa może być uznana za dostawę „ruchomą” towarów, pozostałe zaś są dostawą „nieruchomą”.

Podstawowa zasada ustalania miejsca świadczenia dla „ruchomej” dostawy towarów, została określona w art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT tj. w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią dostawę należy opodatkować w miejscu, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.

Natomiast w przypadku, gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, przy czym towar ten jest wysyłany lub transportowany, to wysyłka lub transport tego towaru są przyporządkowane tylko jednej dostawie; jeżeli towar jest wysyłany lub transportowany przez nabywcę, który dokonuje również jego dostawy, przyjmuje się, że wysyłka lub transport są przyporządkowane dostawie dokonanej dla tego nabywcy, chyba że z warunków dostawy wynika, że wysyłkę lub transport towaru należy przyporządkować jego dostawie (art.22 ust.2 ustawy).

W przypadku, o którym mowa w ust. 2, dostawę towarów, która:

• poprzedza wysyłkę lub transport towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów;

• następuje po wysyłce lub transporcie towarów, uznaje się za dokonaną w miejscu zakończenia wysyłki lub transportu towarów ( art. 22 ust.3 ustawy o VAT).

W przypadku transakcji łańcuchowych tylko jednej dostawie składającej się na taką transakcję może zostać przypisany transport towarów, co wpływa na określenie miejsca świadczenia dla tej dostawy. Wpływa to na określenie miejsca świadczenia zarówno dla dostawy ją poprzedzającej, jak i dla dostawy następującej po niej.

Jeżeli w opisanym w pytaniu przypadku transport realizowany jest przez pierwszego lub drugiego w kolejności uczestnika obrotu, to transport będzie przyporządkowany pierwszej dostawie pomiędzy firmą z Wielkiej Brytanii i USA. Dostawa ta opodatkowana będzie zgodnie z ogólną zasadą, czyli w miejscu rozpoczęcia transportu towarów, a więc w Wielkiej Brytanii.

Druga dostawa, pomiędzy kontrahentami z USA i polskim będzie dostawą następującą po transporcie towarów, a więc opodatkowaną w miejscu zakończenia transportu towarów, a więc na terenie Polski. Polski nabywca nie może w tym przypadku rozpoznać wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, ze względu na fakt, iż amerykański podmiot nie ma statusu podatnika zarejestrowanego dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych. Takie nabycie będzie czynnością podlegającą samoopodatkowaniu na zasadzie odwróconego mechanizmu rozliczania podatku (reverse charge).

Według art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, natomiast nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana jako podatnik VAT UE.

A zatem zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT w tym przypadku będzie polski nabywca towarów, dostarczanych przez kontrahenta z USA nieposiadającego siedziby na terenie Polski.

Polski nabywca wykaże w składanej deklaracji podatkowej podatek należny z tytułu takiego zakupu oraz będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu (pod warunkiem oczywiście że zakup ten służy do wykonywania czynności opodatkowanych VAT), co nie spowoduje konieczności zapłaty podatku VAT.

Halina Lisowska