W związku z chwilowymi kłopotami finansowymi złożyłem w urzędzie podanie o rozłożenie na raty podatku VAT za 10/2013 oraz 11/2013. Jakie czynności musiałbym podjąć, żeby do czasu rozłożenia zaległości na raty urząd nie wszczynał egzekucji?
Terminy płatności VAT za poszczególne miesiące przypadają na ostatni dzień, w którym, zgodnie z przepisami prawa o VAT, wpłata powinna nastąpić. Na tle przepisu art. 103 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy obowiązani są, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego.
Wobec powyższego termin płatności podatku VAT za 10/2013 przypada na dzień 25 listopad 2013 roku, natomiast za 11/2013 w zgodnie art. 12 ordynacji podatkowej na 27 grudnia 2013 roku.
W sytuacji niezapłacenia podatku w terminie mamy do czynienia z zaległością podatkową. Organ podatkowy w zdarzeniach uzasadnionych ważnym interesem podatnika może rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, w czym mówi art. 67a § 1 pkt 2 ordynacji. Jednakże nie znajduje się w zapisach ustawowych przesłanek dotyczących niewszczynania egzekucji w związku ze złożeniem podania o rozłożenie zaległości na raty. Zatem organ podatkowy stwierdziwszy zaległość ma obowiązek poczynić kroki zmierzające do zapłaty zaległości.
Ustawodawca w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Z 2001r. Nr 137, poz. 1541 ze zm.) określił w rozdziale 2 tryb postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy podejmowaniu czynności egzekucyjnych. Na podstawie § 2 zobowiązano organ podatkowy do systematycznej kontroli terminowości zapłaty podatków. Natomiast, jeżeli podatek nie zostanie zapłacony w ustawowym terminie urząd wyśle upomnienie, z zagrożeniem wszczęcia egzekucji po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia. Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia tylko w sytuacjach określonych w art. 13 rozporządzenia.
Niestety, po bezskutecznym upływie 7 dni naczelnik urzędu skarbowego będący jednocześnie organem podatkowym i egzekucyjnym, wystawi tytuł wykonawczy i bezzwłocznie podejmie działania zmierzające do zastosowania środka egzekucyjnego.
Podatnik w opisywanym przypadku nie uniknie egzekucji, jeśli organ podatkowy będzie prowadził postępowanie dotyczące rozłożenia na raty zaległości dłużej, niż czas w którym zobligowany jest do wystawienia tytułu wykonawczego. Z reguły zapisanej w art. 139 ordynacji podatkowej dwumiesięczny termin do rozpoznania podania o ulgę, stosowany jest najczęściej. Natomiast średni czas od wysłania upomnienia do wystawienia tytułu wykonawczego wynosi 1 miesiąc. W takiej sytuacji Podatnik może skorzystać ze wskazania w celach egzekucyjnych najmniej dla niego uciążliwego środka egzekucyjnego lub wystąpić z propozycją dokonania na majątku, którego jest właścicielem ustanowienia hipoteki przymusowej bądź zastawu skarbowego.
Małgorzata Pereczkowska