0
1263
Syndyk w ramach prowadzonego postępowania upadłościowego sprzedaje zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Jest to zakład, który był rozbudowany w 2007 roku (nakłady inwestycyjne dużej wartości), oraz w kolejnych latach doposażony w maszyny i urządzenia. VAT naliczony od inwestycji został odliczony w całości, bowiem spółka realizowała wyłącznie sprzedaż opodatkowaną. Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, jest czynnością nie podlegającą opodatkowaniu. Czynność ta podlega opodatkowaniu PCC. Czy syndyk ma obowiązek korygować VAT naliczony, jeśli sprzedaż nieruchomości następuje przed upływem 10 lat, oraz ruchomości (wartość powyżej 15.000) przed upływem 5 lat, od czasu poniesienia nakładów na rozbudowę i zakup, skoro czynność sprzedaży nie podlega ustawie? Jak należy w tej konkretnej sytuacji rozumieć art. 91 ust. 9 ustawy, mówiący o tym, że obowiązek korekty zostanie przeniesiony na nabywcę? Jeśli tak - czy syndyk będzie zobowiązany do podania nabywcy szczegółowych danych dotyczących daty i kwoty poniesienia nakładów oraz daty i kwoty dokonania odliczenia VAT naliczonego?
ODPOWIEDŹ
Na kupującym zorganizowaną część przedsiębiorstwa będzie spoczywał obowiązek dokonania korekty odliczonego podatku. Obowiązek taki nie powstanie w sytuacji gdy zakupiona część przedsiębiorstwa będzie służyła działalności opodatkowanej.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwaną dalej ustawą o VAT) przepisów wspomnianej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Z przepisu tego wynika, że w sytuacji gdy podatnik sprzedaje zorganizowaną część przedsiębiorstwa ustawy o VAT do tej czynności nie stosuje się.
W przedstawionej sytuacji część przedsiębiorstwa sprzedawana jest przez syndyka masy upadłościowej w imieniu przedsiębiorcy. Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku prawo upadłościowe i naprawcze, jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać wszystkie dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję (...). Z przepisu tego wynika, że upadły podmiot musi wydać syndykowi wszelką dokumentację, w tym również dokumentację podatkową. Przekazana dokumentacja umożliwi zapoznanie się syndykowi z całą sytuacją majątkową i podatkową przedsiębiorstwa.
Jednocześnie w myśl art. 160 w/w ustawy od momentu ogłoszenia upadłości to syndyk zarządza całym majątkiem upadłego, wykonując jednak wszelkie czynności w imieniu własnym, lecz na rachunek upadłego. Podkreślenia wymaga to, że - mimo że upadły nie traci statusu podatnika, do którego stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów ustaw podatkowych (traci jedynie zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania swoim majątkiem)– stroną w znaczeniu formalnym wszelkich postępowań jest syndyk. To właśnie syndyk jest stroną zobowiązana do dokonywania korekt deklaracji, w tym deklaracji podatkowych.
Z przedstawionej sytuacji wynika, że podatnik w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej dokonywał zakupów nieruchomości i ruchomości od których dokonywał odliczeń podatkowych. Zakupy miały miejsce przed upływem odpowiednio 10 lat i 5 lat, co w sytuacji sprzedaży majątku może powodować obowiązek dokonania korekty podatku odliczonego.
Uwzględniając uprawnienia syndyka i przedstawioną sytuację należy odnieść się do art. 91 ust. 9 ustawy o VAT, który mówi, że w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 dokonywana jest przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Przedstawioną sytuację należy rozpatrywać w powiązaniu z art. 169 ust. 1 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze, który nakłada na syndyka wykonywanie obowiązków sprawozdawczych, jakie ciążyłyby na upadłym.
Z powyższych norm prawnych, można wywieść że syndyk powinien udzielić informacji nabywcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa umożliwiających sporządzenie korekty i tym samym wywiązania się z obowiązku wobec Skarbu Państwa.
Zauważyć należy, że w przedstawionej sytuacji nie syndyk jest stroną kupującą (pełni ona funkcję „pośrednika” w tej transakcji), dlatego nie na nim spoczywać będzie obowiązek dokonania korekty podatku. Stroną kupującą jest ostateczny nabywca, który w sytuacji gdy zakupiona część przedsiębiorstwa nie będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych, obowiązany będzie do dokonania korekty odliczonego podatku zgodnie z przepisami art. 91 ust 1-8 ustawy o VAT. Wszelkie informacje niezbędne do dokonania wymaganej prawem korekty podmiot, który dokona zakupu zorganizowanej części przedsiębiorstwa pozyska z ksiąg handlowych, ewidencji podatkowych i informacji przekazanych od syndyka.
Agnieszka Kołodziejczak
