Sprzedaż nieruchomości przez komornika sądowego

ODPOWIEDŹ

Obowiązek podatkowy w VAT z tytułu sprzedaży nieruchomości przez komornika powstaje w momencie zapłaty ceny nabycia, nie później niż 30 dnia od dnia potwierdzenia przez sąd uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art.18 ustawy o podatku od towarów i usług komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Obowiązki płatnika VAT określone zostały w art.8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa. Zgodnie z tym przepisem płatnik obowiązany jest do obliczenia i pobrania od podatnika podatku oraz wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z ustawą z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego sprzedaż przez komornika dokonywana jest etapowo:

• licytacja

• przybicie, przysądzenie

• podział sumy uzyskanej ze sprzedaży.

• Po skutecznej licytacji sąd wydaje postanowienie o dokonaniu przybicia na rzecz licytanta, który złożył najwyższą ofertę (art.987 Kodeksu), a po uprawomocnieniu się tego postanowienia wzywa licytanta, który uzyskał przybicie (nabywcę), aby w ciągu dwóch tygodni od otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy sądu cenę nabycia z potrąceniem rękojmi złożonej w gotówce (art.967 Kpc). Po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych lub postanowienia o ustaleniu ceny nabycia i wpłaceniu całej ceny przez Skarb Państwa sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności (art. 998 §1 Kpc).

Czynnością, która skutkuje przeniesieniem własności nieruchomości jest zgodnie z art.999 §1 Kpc prawomocne postanowienie sądu o przysądzeniu własności nieruchomości. Postanowienie to stanowi dla nabywcy tytuł własności nieruchomości na podstawie którego może złożyć wniosek o wpis tego prawa do księgi wieczystej.

Z kolei na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podlega m. in. odpłatna dostawa towarów (art.5 ust.1 pkt 1), natomiast przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1). Z przytoczonych wyżej przepisów wynika zatem, że w opisanym przypadku dostawa następuje z momentem uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu.

Zgodnie z art.19 ust.10 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku dostawy towarów, której przedmiotem są lokale i budynki, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wydania. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygn. akt I FSK 1064/10 z 17 czerwca 2011 roku przyznał rację organom podatkowym, które m. in. uznały, że obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży przez komornika sądowego nieruchomości należącej do dłużnika powstał 30 dnia od dnia wydania przez sąd postanowienia potwierdzającego prawomocność postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości, w tym też terminie komornik obowiązany był wystawić fakturę dokumentującą tą sprzedaż i w terminie do 25 dnia następnego miesiąca odprowadzić do urzędu skarbowego należny VAT.

Katarzyna Domińska