Sprzedaż samochodu wycofanego z działalności gospodarczej

ODPOWIEDŹ

W myśl art.7 ust.2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, dostawą towarów są również towary przekazane nieodpłatnie przez podatnika należące do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;

2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Powyższe oznacza, że przekazanie towarów na cele osobiste podatnika podlega opodatkowaniu gdy jednocześnie:

• przekazującym towar jest podatnik VAT,

• przy zakupie towaru lub jego części składowych podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Z przedstawionego przez Czytelnika problemu wynika, iż samochód nabyto od podmiotu zwolnionego z podatku VAT, a zatem z tytułu jego nabycia nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia VAT. Jednakże w okresie używania samochodu do działalności gospodarczej zamontowano w nim system audio i instalację gazową i od tych zakupów odliczono podatek VAT.

Należy zatem ustalić, czy takie urządzenia są częściami składowymi samochodu, gdyż od tego zależeć będzie ewentualne opodatkowanie czynności wycofania samochodu z działalności gospodarczej. Zarówno w ustawie o podatku od towarów i usług jak i wydanych do niej przepisach wykonawczych brak jest definicji pojęcia „części składowe”.

W broszurze informacyjnej zatytułowanej „Najważniejsze zmiany w podatku od towarów i usług od dnia 1 kwietnia 2013 roku”, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że przy definiowaniu części składowej rzeczy można posiłkować się definicją zawartą w Kodeksie cywilnym, zgodnie z którą częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Nie będą zatem spełnione przesłanki do opodatkowania w przypadku, gdy wymienione towary będą uznane za przynależności, przez które zgodnie z Kodeksem cywilnym rozumie się rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi. Zdaniem Ministerstwa Finansów, aby ocenić, czy w przypadku wycofania samochodu z działalności gospodarczej i przekazania go na cele prywatne mamy do czynienia z czynnością podlegającą VAT, należy zbadać, czy:

• zamontowanie tych towarów w samochodzie nastąpiło w rezultacie dostawy towarów czy świadczenia usług (tylko w przypadku, gdy miała miejsce dostawa towarów spełniona zostanie wstępna przesłanka do ewentualnego opodatkowania),

• zamontowane towary spełniają definicję części składowych (zdaniem Ministerstwa Finansów częścią składową samochodu jest np. akumulator, silnik, czy opony, nie jest nią natomiast bagażnik) oraz

• zamontowanie tych części miało wpływ na trwały wzrost wartości samochodu, przy czym przesłanka do opodatkowania wystąpi tylko w przypadku, gdy fakt dokonania przez podatników tych ulepszeń będzie nadal wywierał wpływ na podwyższenie wartości samochodu w chwili przekazania go na potrzeby osobiste.

Jeżeli w/w przesłanki zostaną spełnione, co zdaniem Ministerstwa Finansów należy każdorazowo zbadać indywidualnie, wówczas nieodpłatne przekazanie samochodu w stosunku do którego przy jego nabyciu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, a w którym wymieniono części składowe od nabycia których to prawo przysługiwało, będzie opodatkowane.

Wówczas, podstawą opodatkowania będzie, co do zasady, cena nabycia części składowych, określona w momencie przekazania, czyli uwzględniająca ich realną wartość w momencie tego przekazania, a nie cena całego towaru.

Dodatkowo, Ministerstwo Finansów podkreśla, że przy badaniu, czy nieodpłatnie przekazywane towary w ogóle podlegają opodatkowaniu VAT należy określić, czy przekazywany towar ma wartość użytkową (konsumpcyjną) z punktu widzenia nabywcy. W sytuacji, gdyby takiej wartości nie miał, wówczas jego przekazanie nie podlegałoby opodatkowaniu VAT.

W przypadku zatem, jeżeli w/w przesłanki zostaną spełnione, wówczas nieodpłatne przekazanie przedmiotowego samochodu, w którym wymieniono części składowe od nabycia których przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, będzie opodatkowane. Podstawą opodatkowania będzie wówczas cena nabycia tych części składowych, określona w momencie przekazania, a nie cena całego samochodu.

Ryszard Bielik