0
957
W związku z realizacją inwestycji drogowej polegającej na budowie drogi została wywłaszczona działka będąca własnością osoby fizycznej. Właścicielowi jednej z działek w ramach odszkodowania została przyznana nieruchomość zamienna z zasobu nieruchomości jednostki samorządu terytorialnego na rzecz której następowało wywłaszczenie. Zaproponowana do zamiany działka jest niezabudowana, brak jest dla niej obowiązujących ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy. Gmina Miasto dla tej transakcji będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a powyższa czynność dostawy nieruchomości zamiennej będzie traktowana jako odpłatna dostawa towarów. Czy na podstawie art.43 ust.1 pkt 9 ustawy o VAT przedmiotowa transakcja będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT?
ODPOWIEDŹ
Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne.
W świetle ust. 3, za w/w działki gruntu, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Zgodnie z art. 131 ust. 1 i 4 w/w ustawy, w ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu wywłaszczonej nieruchomości może być przyznana, za jego zgodą, odpowiednia nieruchomość zamienna, przy czym różnicę między wysokością odszkodowania ustalonego w decyzji a wartością nieruchomości zamiennej wyrównuje się przez dopłatę pieniężną.
Jak wynika z pytania w związku z realizacją inwestycji drogowej polegającej na budowie drogi została wywłaszczona działka będąca własnością osoby fizycznej. Właścicielowi jednej z działek została przyznana w ramach odszkodowania nieruchomość zamienna z zasobu nieruchomości jednostki samorządu terytorialnego na rzecz której następowało wywłaszczenie. Zaproponowana do zamiany działka jest niezabudowana, brak jest dla niej obowiązujących ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy. Czytelnik ma wątpliwość, czy na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT przedmiotowa transakcja będzie korzystała ze zwolnienia z podatku?
Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w myśl art.7 ust.1 pkt 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.
Z sytuacji przedstawionej w pytaniu wynika, iż w zamian za przejętą działkę, Gmina dokona na rzecz jej właściciela dostawy innej działki niezabudowanej. Gmina będąc podatnikiem podatku od towarów i usług, dokonuje dostawy towarów. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest m.in., że czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Dokonując zamiany przedmiotowych nieruchomości Gmina nie może skorzystać z wyłączenia z opodatkowania, bowiem dostawa gruntów dokonana w zamian za przejęcie terenu przeznaczonego pod budowę drogi nie jest realizowaniem zadania, dla realizacji którego Gmina została powołana.
Tak więc, zgodnie z powołanymi przepisami należy uznać, że odszkodowanie w ramach którego przekazano nieruchomość w zamian za wywłaszczenie nieruchomości jest odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a w konsekwencji czynnością podlegającą opodatkowaniu według stawek właściwych dla przedmiotu dostawy.
Zgodnie z art. 41 ust. 1 w powiązaniu z art.146a pkt 1 ustawy o VAT - stawka podstawowa wynosi 23%, jednak na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział stawki preferencyjne oraz zwolnienie od podatku.
Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Definicja terenów budowlanych zawarta została w art. 2 pkt 33 ustawy i zgodnie z tym przepisem przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Powyższe oznacza, iż generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są tereny budowlane. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących np. gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę - są zwolnione od podatku VAT.
Jak wynika z pytania zaproponowana do zamiany działka jest niezabudowana, brak jest dla niej obowiązujących ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy. Tak więc, w świetle art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, jej dostawa winna być zwolniona z podatku od towarów i usług.
Iwona Porez
