Stawka VAT w przypadku świadczenia przez ZOZ usług zakwaterowania opiekunów chorych dzieci

Takie stanowisko wynika z interpretacji: Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu nr ILPP2/443-1277/11-2/SJ z 29 listopada 2011 roku oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi nr IPTPP2/443-522/11-3/PM z 14 listopada 2011 roku.

Sytuacja podatników

Szpitale, które świadczą usługi zakwaterowania rodziców dzieci w nich leczonych oraz innych osób opiekujących się chorymi zwróciły się do organów podatkowych o potwierdzenie, że świadczone przez nie w tym zakresie usługi korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy o podatku od towarów i usług. Przedstawiając stan faktyczny, podkreśliły one fakt, że pobyt rodzica dziecka leczonego w Szpitalu powoduje komfort psychiczny, opiekę nad nim a przede wszystkim ułatwia poprawę zdrowia dziecka i obecność rodzica przy dziecku jest niezbędna dla osiągnięcia celu terapeutycznego.

Decyzje Dyrektorów Izb Skarbowych

W przypadku obydwu przytaczanych interpretacji organy podatkowe uznały argumentację szpitali i potwierdziły, że usługi zakwaterowania rodziców lub opiekunów chorych dzieci korzystają ze zwolnienia w podatku od towarów i usług.

W wydanych interpretacjach Dyrektorzy Izb Skarbowych powołali się na przepisy art.43 ust.18, 18a i 19 ustawy o podatku od towarów i usług, z których wynika, iż od dnia 1 stycznia 2011 roku zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają usługi opieki medycznej, które spełniają określone warunki – tj. służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę podmioty (lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarki, położne, psychologów i osoby świadczące powyższe usługi w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w ustawie o działalności leczniczej). A zatem, zwolnieniem od podatku VAT objęte są tylko te świadczenia medyczne wykonywane w określonym celu przez określone osoby (podmioty).

Organa podatkowe zwróciły uwagę na fakt, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług ani nie posługują się pojęciem świadczenia zdrowotnego (które to pojęcie definiuje ustawa o działalności leczniczej), ani też nie odsyłają w zakresie samego zdefiniowania usług opieki medycznej podlegających zwolnieniu do przepisów ww. ustawy o działalności leczniczej. W analizie przepisów powołały się zatem na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nr C-394/04 i 395/04 Diagnostiko Therapeftiko Kentro Athinon-Ygeia AE a Ypourgos Oikonomikon, w którym TSUE stwierdził, iż świadczenie usług, które mogą poprawić komfort i samopoczucie pacjentów, jak i dostawy dla osób towarzyszących pacjentowi, co do zasady nie są transakcjami zwolnionymi od podatku VAT, blisko związanymi z leczeniem szpitalnym i opieką. Inaczej może być tylko wówczas, gdy usługi te są bezwzględnie konieczne do osiągnięcia celów terapeutycznych, którym służą usługi opieki szpitalnej i medycznej, w ramach której są one świadczone. A zatem, w opinii organów podatkowych, świadczone przez szpital usługi polegające na dostarczaniu przez tę instytucję łóżek i posiłków osobom towarzyszącym pacjentom, powinny być zwolnione od podatku VAT, w przypadku gdy zostanie ustalone, że są one niezbędne do leczenia osoby hospitalizowanej.

Dyrektorów Izb Skarbowych przekonała argumentacja szpitali, zgodnie z którą „obecność rodzica przy dziecku jest nierozerwalnie związana z procesem leczenia dziecka oraz niezbędna dla osiągnięcia celu terapeutycznego. Potwierdza to zarówno merytorycznie korzystny wpływ pobytu, opieki i związku emocjonalnego rodzica/opiekuna na poprawę stanu zdrowia, ale także wynika formalnie z konstytucyjnie zagwarantowanego uprawnienia do pobytu rodzica/opiekuna z hospitalizowanym dzieckiem. Z obserwacji psychologii leczenia, dzieci w obecności rodzica nie czują się osamotnione, bliskość rodzica/opiekuna przynosi ulgę w cierpieniu, a jednocześnie zmniejsza narażenie na stres wywołany schorzeniem, jak i samym pobytem szpitalnym.”

Organa podatkowe uznały zatem, że wnioskodawcy wypełniają zarówno przesłankę o charakterze podmiotowym uprawniającą do zastosowania zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy (gdyż są zakładami opieki zdrowotnej), jak i przesłankę o charakterze przedmiotowym wynikająca z powyższego przepisu (gdyż usługi polegające na zakwaterowaniu oraz pobycie rodziców lub opiekunów dzieci leczonych w Szpitalu są usługami ściśle związanymi z usługami w zakresie opieki medycznej).

Reasumując, w opinii Dyrektorów Izb Skarbowych, pobyt w Zakładzie Opieki Zdrowotnej rodziców lub opiekunów w trakcie leczenia szpitalnego dziecka korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy, jest bowiem konieczny do osiągnięcia celu terapeutycznego.

Podstawa prawna: art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.

AKTUALNY STAN PRAWNY

W stosunku do stanu prawnego obowiązującego w dniu 02-01-2012, odpowiedź udzielona w powyższych interpretacjach oraz orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej są w dalszym ciągu aktualne. Nadal usługa zakwaterowania dla opiekuna chorego dziecka w szpitalu może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego.

Przywoływana treść przepisów Ustawy o VAT, tj. art. 43 ust. 1 pkt 18, 18a i 19 nie uległy zmianie.