Świadczenie usług na rzecz podmiotów leczniczych na ich terenie a VAT

Stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 28 kwietnia 2014 roku nr ILPP5/443-23/14-4/KG.

Sytuacja Podatnika

O wydanie indywidualnej interpretacji do organu podatkowego zwróciła się Spółka, która zajmuje się świadczeniem usług porządkowych oraz zamierza wykonywać usługi z zakresu opieki medycznej na rzecz pacjenta na podstawie umowy podpisanej z Zakładem Opieki Zdrowotnej. Czynności w zakresie świadczeń zdrowotnych będą wykonywane przez odpowiednio przeszkolony niższy personel medyczny na rzecz podmiotów leczniczych i na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest działalność lecznicza. Spółka będzie współdziałać przy ich wykonywaniu ze średnim personelem medycznym szpitala na mocy umów zawartych z Zakładami Opieki Zdrowotnej i na terenie tych ZOZ-ów. Personel Spółki przy wykonywaniu swoich obowiązków współdziałać będzie również ze średnim personelem medycznym szpitala.

Usługi z zakresu opieki medycznej będą przez Spółkę dokonywane poprzez wykonywanie, następujących czynności:

• pomoc pacjentom przy: zaspakajaniu potrzeb fizjologicznych, pomoc przy zmianie pieluch, wymianie i opróżnianiu worków z wydzielinami i wydalinami, zmianie bielizny osobistej, zmianie bielizny pościelowej chorego leżącego, zmianie pozycji pacjentom leżącym, przy karmieniu pacjentów lub karmienie pacjentów,

• pomoc lub transport pacjentów do karetki, na zabiegi, badania diagnostyczne,

• czynności pomocnicze przy zabiegach (ubieranie zespołu, czynności pomocnicze przy myciu chirurgicznym rąk, podawanie sterylnych pakietów, pomoc przy ułożeniu pacjenta na stole),

• mycie i dezynfekcja kaczek nocników, basenów,

• zdejmowanie bielizny pościelowej, mycie i dezynfekcja łóżka po wypisie,

• rozdawanie lub pomoc przy rozdawaniu posiłków, zmywanie i wyparzanie naczyń,

• pomoc przy toalecie pośmiertnej, transport zwłok lub pomoc przy transporcie,

• pomoc przy transporcie i myciu narzędzi,

• transport brudnej i czystej bielizny, odpadów,

• transport posiłków, ich dystrybucja, zbieranie i transport resztek pokonsumpcyjnych.

• transport narzędzi i materiałów miedzy oddziałami a sterylizacją, łóżek, materiału biologicznego do badań.

Na tle powyższego Spółka ma wątpliwości, czy świadczone przez niego usługi korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług.

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

O zwolnieniu od podatku VAT usług w zakresie opieki medycznej decyduje przede wszystkim cel, w jakim podjęte zostały świadczenia. Jeśli z okoliczności, w których dane świadczenie zostało podjęte wynika, że miało ono inny cel niż ochrona zdrowia ludzkiego, zwolnienie nie będzie przysługiwać.

Rozpatrując kwestię zwolnienia od podatku od towarów i usług wykonywanych czynności, organ podatkowy dokonał oceny, czy usługi będące przedmiotem wniosku ze względu na swój cel mogą zostać uznane za usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Zatem biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny, obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego a także istniejące orzecznictwo TSUE organ podatkowy stwierdził, że tylko część usług świadczonych przez Spółkę, o których mowa we wniosku, korzysta ze zwolnienia od podatku VAT określonego w art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, jako usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na ich terenie. Będą to usługi polegające na: pomocy pacjentom przy zaspakajaniu potrzeb fizjologicznych (podawanie i opróżnianie kaczek, basenów, nocników, pomoc przy zmianie pieluch); pomocy przy wymianie i opróżnianiu worków z wydzielinami i wydalinami; pomocy pacjentom przy zmianie bielizny osobistej; pomocy przy zmianie bielizny pościelowej chorego leżącego; pomocy przy toalecie pacjentom (leżącym i chodzącym, myciu głowy); pomocy przy zmianie pozycji pacjentom leżącym; karmieniu lub pomocy przy karmieniu pacjentów; pomocy lub transporcie pacjentów do karetki, na zabiegi, badania diagnostyczne.

Powyższe wynika z faktu, iż ww. czynności zmierzają do zaspokajania podstawowych potrzeb i wykonywania podstawowych zabiegów niezbędnych przy prawidłowym leczeniu człowieka, wspomagając tym samym proces leczniczy, jak również chronią pacjenta przed dalszymi powikłaniami i chorobami, co nadaje im cechy typowo medyczne. Usługi te mają zatem niewątpliwy związek z opieką medyczną nad pacjentami podmiotów leczniczych i przyczyniają się do zachowania, ratowania, przywracania i poprawy zdrowia pacjentów, a także posiadają charakter profilaktyczny. Generalnie zatem ww. czynności mają cel terapeutyczny.

Ponadto, jako ściśle związane z usługami podstawowymi i korzystające ze zwolnienia, w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 18a w zw. z art. 43 ust. 17a ww. ustawy, uznać należy wykonywane przez Spółkę czynności pomocnicze przy zabiegach (ubieranie zespołu, czynności pomocnicze przy myciu chirurgicznym rąk, podawanie sterylnych pakietów, pomoc przy ułożeniu pacjenta na stole).

Natomiast pozostałe wymienione we wniosku usługi polegające na: myciu i dezynfekcji kaczek, nocników, basenów; zdejmowaniu bielizny pościelowej; myciu i dezynfekcji łóżka po wypisie; rozdawaniu lub pomocy przy rozdawaniu posiłków; zmywaniu i wyparzaniu naczyń (ręcznym, w oddziałach zakaźnych, z użyciem zmywarki do naczyń, myciu i sterylizacji butelek po karmieniu); pomocy przy toalecie pośmiertnej; transporcie lub pomocy przy transporcie zwłok; pomocy przy transporcie i myciu narzędzi; transporcie brudnej i czystej bielizny; transporcie odpadów; transporcie posiłków, ich dystrybucji, zbieraniu i transporcie resztek pokonsumpcyjnych; transporcie narzędzi i materiałów między oddziałami a sterylizacją; transporcie łóżek; transporcie materiału biologicznego do badań - nie korzystają ze zwolnienia od podatku. Powyższe wynika z faktu, że wymienione wyżej usługi nie są usługami w zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, ani też ściśle z tymi usługami związanymi. Czynnościom tym nie można również przypisać celu terapeutycznego. Świadczenia zdrowotne - działania medyczne dotyczą bowiem pacjentów i wykonywane są w stosunku do pacjentów, którzy są ich odbiorcami. Nie sposób uznać, że wymienione wyżej usługi są świadczeniami zdrowotnymi wykonywanymi w stosunku do chorych, mającymi cel terapeutyczny. Zapewniają one jedynie prawidłowe funkcjonowanie podmiotu leczniczego pod względem technicznym i porządkowym oraz dotyczą zmarłych pacjentów i nie są skierowane na leczenie pacjentów. Nie ma zatem podstaw do rozciągania zakresu zwolnienia dla usług opieki medycznej na wyżej wymienione czynności. W odniesieniu do ww. czynności nie jest zatem spełniona przesłanka przedmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 18a ww. ustawy.

Podstawa prawna: art. 43 ust. 1 pkt 18, art. 43 ust. 17a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.