0
1507
Podatnik, świadcząc usługi jako archeolog i konserwator zabytków, nie może korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT.
Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 21 sierpnia 2013 roku nr ILPP2/443-471/13-2/SJ.
Sytuacja Podatnika
O wydanie indywidualnej interpretacji do organu podatkowego zwrócił się Podatnik, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na podstawie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, tworząc dokumentację archeologiczną z badań archeologicznych objętych ochroną na podstawie ustawy o ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych w zakresie:
badań archeologicznych – również w formie nadzorów oraz sondażowych badań archeologicznych polegających na organizowaniu i nadzorowaniu prac wykopaliskowych,
konserwacji i renowacji zabytków pozyskanych w trakcie wykopalisk archeologicznych.
Ww. prace Podatnik wykonuje na zlecenie instytucji kultury, jednostek samorządu, firm oraz inwestorów prywatnych. Poszczególne zadania są realizowane przy współudziale osób zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło lub zlecenia, posiadających odpowiednie kwalifikacje. Jak wskazał Podatnik, po otrzymaniu honorarium za wykonaną pracę, prawa autorskie przenoszone są na zleceniodawcę. Wykonawca prac archeologicznych, bez względu na lokalizację stanowiska archeologicznego, tj. wpisanego do rejestru zabytków, czy nie, zobowiązany jest do złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na badania archeologiczne. Po uzyskaniu pozwolenia w formie decyzji administracyjnej, wykonawca usługi zobowiązany jest do wykonania dokumentacji archeologiczno-konserwatorskiej oraz stosowania procedur określonych w decyzji konserwatorskiej.
W trakcie wykonywania zlecenia wykonawca sporządza dokumentację archeologiczno-konserwatorską. Archeolog analizuje w sposób indywidualny relikty archeologiczne, nawarstwienia oraz zabytki ruchome, interpretując określone zjawiska zachodzące w przeszłości, a czytelne w nawarstwieniach archeologicznych, w formie opisowej, rysunkowej i fotograficznej. Dokumentacja wykorzystywana jest do sporządzania sprawozdań i opracowań m.in. wojewódzkiego konserwatora zabytków oraz publikacji naukowych lub popularno-naukowych. Zarówno dokumentacja terenowa, sprawozdanie, jak i opracowania są dokumentacją będącą przejawem działalności twórczej, o indywidualnym charakterze, objętej ochroną praw autorskich, które w momencie sprzedaży usługi przechodzą na zamawiającego.
Wątpliwości Podatnika dotyczą kwestii zastosowania zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez niego usług jako archeologa i konserwatora zabytków – w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.
Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej
Dokonując analizy organ podatkowy w pierwszej kolejności podkreślił cel zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług. Brzmienie tego przepisu jednoznacznie wskazuje, że ze zwolnienia od podatku korzystać mogą usługi kulturalne oraz dostawa towarów ściśle z tymi usługami związana. Jednakże, usługi te – aby mogły korzystać ze zwolnienia – świadczone muszą być przez specyficzne podmioty. Polski prawodawca określił te podmioty, wymieniając je w art. 43 ust. 1 pkt 33 ww. ustawy, jako: podmioty prawa publicznego, podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym; wpisane do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani za wykonaną usługę w formie honorarium, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.
Zatem zdaniem organu podatkowego zwolnieniu od podatku VAT podlegają tylko usługi kulturalne, które mają znaczenie dla dziedzictwa i rozwoju kulturowego ze względu na wartość historyczną lub artystyczną.
Jednocześnie organ podatkowy podkreślił, iż nie każde dzieło spełnia przesłanki utworu w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z ww. ustawą, utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Powołana wyżej ustawa wskazuje, że ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia. Nie są więc objęte ustawą m.in. procedury, metody i zasady działania. Co istotne, powstały utwór musi charakteryzować się prawdopodobieństwem jego statystycznej jednorazowości, a rezultat nie powinien być przewidywalny u wielu osób, będąc głównie wynikiem zastosowania określonej wiedzy. Zaznaczyć należy również, że utwór powinien stanowić rezultat działalności o charakterze kreacyjnym, tzn. powinien być oryginalny. Przesłanka ta kładzie nacisk na aspekt przedmiotowy, tj. odnoszący się do samego wytworu ludzkiego umysłu i spełniona zostaje, gdy powstaje nowy wytwór intelektu.
Natomiast z wniosku nie wynika, aby Podatnik występował w charakterze podmiotu prawa publicznego lub innego podmiotu uznanego na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym lub wpisaną do rejestru kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Jak również nie wynika, że występuje jako indywidualny twórca, artysta wykonawca w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, którego usługi wynagradzane są w formie honorarium, stwierdzić należy, że świadczone przez Podatnika usługi archeologiczne i konserwacyjne nie korzystają ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 ww. ustawy.
Bowiem w przypadku czynności wykonywanych przez Podatnika, tj. polegających na tworzeniu dokumentacji archeologicznej z badań archeologicznych objętych ochroną na podstawie ustawy o ochronie prawa autorskiego i praw pokrewnych, ma on ograniczone możliwości co do kształtowania treści dzieła. Wykonując wskazane przez siebie prace, Podatnik dokonuje działań zmierzających do wykonania, zabezpieczenia i utrwalenia wykopaliska, konserwacji i renowacji pozyskanych dóbr kultury oraz dokumentowania tych działań. Ponadto, dokumentacja wykorzystywana jest do sporządzania sprawozdań i opracowań m.in. wojewódzkiego konserwatora zabytków oraz publikacji naukowych lub popularno-naukowych. Działania takie wymagają specjalistycznej wiedzy i określonych umiejętności, jednak może je wykonać jakakolwiek osoba posiadająca taki sam zasób wiadomości jak Zainteresowany.
Jednocześnie organ podatkowy wskazał, iż pod poz. 181 załącznika nr 3 do ww. ustawy, bez względu na symbol PKWiU, wymieniono usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.
Biorąc pod uwagę powyższą analizę organ podatkowy stwierdził, że Podatnik nie może również do świadczonych przez siebie usług zastosować stawki podatku od towarów i usług w wysokości 8%. Oznacza to, że właściwą stawką przy świadczeniu przedmiotowych usług jest stawka 23%.
Podstawa prawna: art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.
