Termin odliczenia faktury z tytułu nabycia gazu

ODPOWIEDŹ

Otrzymaną we wrześniu 2016 roku fakturę, można ująć w rozliczeniu za ten miesiąc, lub w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje - co do zasady - w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. W art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o  podatku od towarów i usług zastrzeżono jednak, iż odliczenia można dokonać nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Oznacza to zatem, iż warunkiem odliczenia podatku naliczonego przez nabywcę towaru czy usługi, jest:

• powstanie po stronie sprzedawcy obowiązku podatkowego od danej czynności,

• posiadanie przez nabywcę faktury dokumentującej zakup.

Biorąc pod uwagę fakt, że w przypadku niektórych rodzajów czynności obowiązek podatkowy powstaje na zasadach szczególnych, może to warunkować nieco inne określenie terminu, w jakim nabywca może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego. Tak jest m.in. w przypadku nabycia mediów, w tym gazu.

Zgodnie bowiem z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:

• a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,

• b) świadczenia usług: telekomunikacyjnych, wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy, najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, stałej obsługi prawnej i biurowej, dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego (…)

- o ile usługi te nie stanowią importu usług.

Zgodnie z ust. 7 tego przepisu w przypadkach, o których m.in. mowa powyżej. gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 (tj z upływem terminu płatności), a w przypadku gdy nie określono takiego terminu

• z chwilą upływu terminu płatności.

Zatem obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży gazu powstaje zasadniczo z chwilą wystawienia faktury (lub jeśli jej nie wystawiono lub wystawiono ją po terminie z chwilą upływu terminu płatności) i prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu gazu powinno przysługiwać nabywcy w rozliczeniu za miesiąc, w którym sprzedający wystawił fakturę (lub z chwilą upływu terminu płatności). Należy jednak pamiętać o zastrzeżeniu, z którego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik, nabywca, otrzymał fakturę lub dokument celny.

Zatem, pomimo że wystawienie faktury w danym miesiącu (kwartale) rodzi obowiązek podatkowy u dostawcy mediów, to jednak nabywca, który zamierza odliczyć VAT z tytułu nabycia mediów, musi tego dokonać w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę. Nie zawsze zatem okresem, w którym nabywca będzie mógł odliczyć VAT z faktury za media jest okres, w którym po stronie dostawcy mediów powstał obowiązek podatkowy w VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w ww. terminie (w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy od danej czynności), to może odliczyć VAT naliczony w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych.

W opisanym w pytaniu przypadku nabywca otrzymał dopiero we wrześniu fakturę datowaną na miesiąc luty 2016 roku, zatem nie może skorzystać z uprawnień wynikających z cytowanego art. 86 ust. 11. Zdaniem Redakcji, w przedmiotowej sprawie, prawo do odliczenia podatku naliczonego będzie przysługiwało nabywcy w rozliczeniu za miesiąc, w którym otrzymał fakturę, czyli za wrzesień 2016 roku.

Podobne stanowisko zajęło Ministerstwo Finansów w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 2 kwietnia 2015 roku, nr  IBPP2/4512-23/14/KO: „Prawo do odliczenia podatku powstaje zatem w związku z powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu czynności będącej źródłem podatku naliczonego. Zaznaczyć należy, że jeżeli podatnik nie dysponuje fakturą w chwili powstania obowiązku podatkowego, moment powstania prawa do odliczenia u nabywcy przesuwa się na moment otrzymania faktury. (...)

Jeżeli zatem faktura zostanie doręczona Wnioskodawcy później niż w trzecim miesiącu następującym po miesiącu, w którym miała miejsce dostawa towarów lub usługi, to wówczas Wnioskodawca będzie mógł odliczyć podatek naliczony z tej faktury w deklaracji za miesiąc otrzymania faktury, a jeżeli Wnioskodawca nie dokona odliczenia tego podatku w deklaracji za miesiąc otrzymania faktury, wówczas będzie uprawniony do dokonania odliczenia w deklaracji za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych”.

Halina Lisowska

Podstawa prawna: art. 19a ust 5 pkt 4, ust.7, art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1, art. 86 ust. 11 ustawy o VAT.