0
928
Nabywam usługi od małego podatnika rozliczającego się metodą kasową. Część należności jest regulowana poprzez kompensatę, najczęściej z datą wystawienia faktury przez kontrahenta, a pozostałą część płacę w ciągu 30 dni od daty wystawienia faktury. Kiedy mogę odliczyć VAT z faktury od kontrahenta?
ODPOWIEDŹ
Naliczony podatek może Pan odliczyć częściowo w rozliczeniu za okres, w którym dokonana zostanie kompensata, a częściowo w rozliczeniu za okres, w którym ureguluje Pan pozostałą część należności.
UZASADNIENIE
Zgodnie z treścią art.86 ust.10 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 roku prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Jednakże w myśl art.86 ust.10b pkt 1 ustawy prawo to powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym nabywca otrzymał fakturę. Natomiast zgodnie z art.21 ust.1 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług przez małego podatnika rozliczającego się metodą kasową na rzecz czynnego podatnika VAT powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty. Otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.
Cytowany powyżej przepis art.21 ust.1 odnosi się wprawdzie do zapłaty należności na rzecz małego podatnika, jednakże kompensata jest również formą płatności zobowiązań, co potwierdzają interpretacje organów podatkowych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej o sygnaturze IBPP2/443-546/13/KO z 12 września 2013 roku Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, że „dopuszczalne jest, że jedną z form zapłaty może być potrącenie, które zgodnie z treścią art.498 Kodeksu cywilnego, daje skutek w postaci wzajemnego umorzenia wierzytelności do wysokości niższej z nich. Potrącenie (kompensata) wzajemnych wierzytelności niewątpliwie stanowi zapłatę należności.” Podobnie uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygnaturze I FSK 1075/10 z 2 czerwca 2011 roku.
Zatem w opisanym przez Pana przypadku u usługodawcy występują dwa momenty powstania obowiązku podatkowego – w odniesieniu do tej części należności, która jest uregulowana w formie kompensaty z chwilą dokonania kompensaty, a w pozostałej części z chwilą otrzymania płatności. Analogicznie będzie przedstawiało się Pana prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Przykład
Pana kontrahent wystawił 17 lutego 2014 roku fakturę o wartości netto 10.000zł, VAT 2.300zł, wartość brutto 12.300zł. Połowa należności (6.150zł) została uregulowana w formie kompensaty, z datą wystawienia faktury (17.02.2014), pozostała część zostanie uregulowana 17 marca 2014. Ma Pan prawo do odliczenia połowy podatku naliczonego (1.150zł) w rozliczeniu za luty 2014 roku, pod warunkiem, że w lutym otrzyma Pan oryginał faktury dokumentującej wykonaną usługę. Pozostałą część podatku może Pan odliczyć dopiero w rozliczeniu za marzec 2014 roku, bo wtedy kontrahent otrzyma pozostałą część należności i wtedy w stosunku do tej części powstanie u niego obowiązek podatkowy.
Warto przy tym zauważyć, że, inaczej niż było to do końca 2013 roku, od 1 stycznia 2014 podatnicy nabywający towary lub usługi od małych podatników rozliczających się metodą kasową, w sytuacji gdy nie odliczą podatku w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym u kontrahenta powstał obowiązek podatkowy (czyli za okres uregulowania należności), mogą dokonać odliczenia w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art.86 ust.11 ustawy o VAT). Zatem w przypadku opisanym w przykładzie miałby Pan również prawo do odliczenia całości podatku w rozliczeniu za marzec 2014 roku, oczywiście pod warunkiem, że w lutym lub w marcu 2014 roku otrzymałby Pan oryginał faktury.
Ewa Konarska
