Ulga na złe długi w trakcie postępowania upadłości likwidacyjnej

Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 30 lipca 2013 roku nr IPTPP1/443-340/13-4/MG.

Sytuacja Podatnika

Podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą w zakresie robót remontowych, po wygraniu przetargu i podpisaniu umowy o roboty budowlane, zaczął wykonywać remont w lokalu. Zgodnie z umową, Zleceniodawca wypłacił Podatnikowi zaliczkę. W czasie trwania prac rozpoczęły się problemy Zleceniodawcy z płynnością finansową. Jednocześnie Podatnika zobowiązywała umowa do ukończenia prac remontowych. Odbiór odbył się terminowo, zgodnie z umową, zakończony sporządzeniem protokołu odbioru robót budowlanych i dokumentacji powykonawczej.

W związku z tym, Podatnik wystawił fakturę z dniem 10 sierpnia 2012 roku na kwotę wynikającą z umowy za wykonanie robót budowlanych, z terminem płatności czternastodniowym.

Zleceniodawca ogłosił likwidację 13 sierpnia 2012 roku a 20 września 2012 roku – upadłość. Upłynęło już 180 dni od momentu wystawienia przez Podatnika faktury dla Zleceniodawcy. W czasie wystawiania faktury Zleceniodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, niebędący w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji. Podatnik również jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. A wierzytelność została wykazana w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny. Wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni. Od wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona. Dłużnik został zawiadomiony o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności, dłużnik nie uregulował w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia należności w jakiejkolwiek formie. Między Podatnikiem a Zleceniodawcą nie istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 2-4 ustawy o podatku od towarów i usług. Wierzyciel i dłużnik na dzień poprzedzający dzień dokonania korekty są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni. Dłużnik na dzień poprzedzający dzień dokonania korekty jest w trakcie postępowania upadłości likwidacyjnej. Wierzytelności nie zostały zbyte lub uregulowane w jakiejkolwiek formie. Kwota należności wskazana na fakturze uwzględnia zaliczkę.

W związku z powyższym Podatnik zwrócił się do organu podatkowego z zapytaniem, czy może skorzystać z art. 89a o podatku VAT, czyli tzw. „ulgi za złe długi” i skorygować należny podatek VAT.

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

Na wstępie organ podatkowy wskazał, iż w świetle art. 23 ust. 1 ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce, do wierzytelności powstałych przed dniem 1 stycznia 2013 r. stosuje się przepisy art. 89a i art. 89b ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu dotychczasowym, z zastrzeżeniem ust. 2. Przy czym art. 23 ust. 2 ww. ustawy zmieniającej stanowi, iż przepisy art. 89a i art. 89b ustawy zmienianej, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, stosuje się również do wierzytelności powstałych przed dniem 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność została, zgodnie z art. 89a ust. 1a ustawy zmienianej, w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą, uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia 2012 r.

Zatem powołane wyżej przepisy dopuszczają możliwość dokonania przez podatnika korekty podatku należnego, który powstał w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług na terytorium kraju, w sytuacji gdy nabywca towaru bądź usługi, nie dokonał zapłaty na rzecz dostawcy. Bowiem podstawowym warunkiem umożliwiającym korektę jest dokonanie transakcji na rzecz podatnika, który w momencie jej dokonywania był podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, a więc podatnikiem prowadzącym samodzielnie działalność gospodarczą, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny, niebędącym w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Jednocześnie organ podatkowy wskazał, iż zgodnie z przepisami obowiązującymi od dnia 1 stycznia 2013 roku, wierzyciel może dokonać korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną. Oznacza to, że wierzyciel o ile zechce dokonać korekty musi dokonać jej w konkretnej deklaracji, tj. w deklaracji za okres w którym upłynął 150. dzień od terminu płatności wierzytelności określonego w umowie lub na fakturze.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy organ podatkowy stwierdził, iż aby podatnik mógł dokonać korekty określonej w art. 89a ust. 1 ww. ustawy, warunki określone w art. 89a ust. 1a i ust. 2 ustawy muszą być spełnione łącznie, tj:

• wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze,

• dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,

• na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni, a dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,

• od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

Brak któregokolwiek z wymienionych warunków stanowi przesłankę do braku takiego prawa.

Ponadto organ podatkowy wskazał, że od 1 stycznia 2013 roku ustawodawca zastrzegł, że dłużnik nie może być w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji na dzień poprzedzający dzień złożenia przez wierzyciela deklaracji wykazującej korektę w ramach ulgi na złe długi. Obowiązujące do końca 2012 roku przepisy wskazywały, aby warunek ten był spełniony w momencie dostawy towaru lub świadczenia usługi. W rozpatrywanej sprawie Podatnik wskazał, iż na dzień poprzedzający dokonanie korekty dłużnik jest w trakcie postępowania upadłości likwidacyjnej.

Reasumując organ podatkowy uznał, iż Podatnik nie może skorzystać z ulgi za złe długi na podstawie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ nie został spełniony warunek uprawniający do skorzystania z tej ulgi określony w art. 89a ust. 2 pkt 3 lit b) ww. ustawy.

Podstawa prawna: art. 89a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.