0
1824
Wykonaliśmy usługi budowlane - roboty drogowe dla podatnika VAT w umowie mamy zawarty warunek, że zapłata będzie dokonana po zatwierdzeniu przez inspektora budowlanego protokołu. Czy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zatwierdzenia tego protokołu, czy może z momentem zapłaty po wykonaniu tej usługi. Jaki jest termin wystawienia faktury?
ODPOWIEDŹ
Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług budowlanych na rzecz podatnika powstaje, co do zasady, z chwilą wystawienia faktury. Jeżeli przed wystawieniem faktury nastąpi zapłata w części lub w całości, to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą dokonania zapłaty w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Z kolei, jeżeli nie zostanie wystawiona faktura lub będzie wystawiona z opóźnieniem, to obowiązek podatkowy powstanie 30. dnia od dnia wykonania usługi budowlanej. Protokół nie może wyznaczać daty powstania obowiązku podatkowego z tytułu usług budowlanych. Dokument ten jest tylko dodatkowym potwierdzeniem, że wszystkie czynności składające się na usługę budowlaną zostały zakończone i stanowią zabezpieczenie pomiędzy stronami wykonania kontraktu.
UZASADNIENIE
W przypadku świadczenia usług budowlanych na rzecz podatnika podatku obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury. Jeżeli wcześniej nastąpi zapłata w całości bądź w części, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do tej kwoty. Jeżeli natomiast podatnik nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu wystawienia faktury, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności. Z kolei fakturę wystawia się nie wcześniej niż 30. dnia przed wykonaniem usługi lub otrzymaniem przed wykonaniem usługi całości lub części zapłaty i nie później niż 30. dnia od dnia wykonania usług. Jednak zapis ten nie ma zastosowania w sytuacji, gdy faktura będzie zawierać informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.
Usługi budowlane mogą być również rozliczane częściowo. Wówczas usługę uznaje się za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę. Ustalenie daty wykonania usługi budowlanej jest zatem kluczowe dla określenia prawidłowego terminu wystawienia faktury, która z kolei wyznacza datę powstania obowiązku podatkowego. Wykonanie usługi budowlanej następuje w momencie faktycznego zrealizowania wszystkich czynności, które składały się na tę usługę, a nie w momencie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Na tę zasadę wskazał Minister Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 1 kwietnia 2016 r. sygn. PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141, w której stwierdził, że za datę wykonania usługi budowlanej uznaje datę faktycznego jej wykonania, tj. dzień, w którym – w związku z wykonaniem określonej umową usługi lub jej w całości doszło do zakończenia prac, czyli wykonawca te usługi zgłasza do odbioru, jako gotowe dla nabywcy. Powyższe ustalenie ma również zastosowanie do usługi przyjmowanej częściowo, również w tej sytuacji wykonawca zgłasza część usługi, jako gotową w tej części. W orzecznictwie przyjęło się, że podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego usługi budowlanej jedynie dokumentuje, potwierdza jej wykonanie, stanowi jedynie potwierdzenie wykonania usługi, nie przesądza jednak o terminie jej faktycznego wykonania. Jego podpisanie nie jest bowiem elementem usługi budowlanej, co wyklucza uznanie, że usługa ta jest wykonana dopiero z chwilą jego podpisania. Zatem protokół zdawczo-odbiorczy usług budowlanych nie decyduje o skutkach w podatku od towarów i usług.
I tak, należy przyjąć, że termin w przypadku usług przekazywanych w całości – będzie zaczynał się od dnia, w którym wykonawca zgłosił do odbioru całość usług budowlanych wynikających z umowy z nabywcą, usług przekazywanych częściowo, dla których została określona zapłata będzie biegł od dnia, w którym wykonawca zgłosił do odbioru nabywcy w związku z wykonaniem w części usługi określonej w umowie, z kolei usługa ciągła – jej termin będzie biegł od dnia upływu każdego okresu, do którego odnoszą się płatności i rozliczenia, do momentu jej zakończenia, natomiast usług świadczonych w sposób ciągły, dłużej niż rok, dla których nie upływają terminy płatności lub rozliczeń będzie biegł od dnia upływu każdego roku podatkowego tj. 31 grudnia do momentu zakończenia tych usług.
W opisanej sytuacji warunkiem zapłaty jest podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego. Zatem, obowiązek podatkowy (z uwagi na brak wcześniejszej zapłaty) powstanie w dniu wystawienia faktury, a w przypadku braku faktury lub wystawienia jej po terminie obowiązek powstanie nie później niż 30. dnia od wykonania usługi.
EWIDENCJA W DEKLARACJACH: W deklaracji VAT-7(18) sprzedaż opodatkowaną stawką 23% należy wykazać w poz.19: podstawę opodatkowania i w poz.20 podatek należny, stawką 8% odpowiednio w poz. 17 i 18
Ewa Kot
Podstawa prawna: art.19a ust. 1-4, ust.5 pkt 3 lit.a, ust. 7, ust.8, art. 106i ust.3 pkt 1, art.106i ust.7, ust.8 ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług.
