Usługi doradcze a prawo do zwolnienia podmiotowego

ODPOWIEDŹ

Niezależnie od daty dokonania rejestracji w podatku od towarów i usług, powinna Pani wystawić fakturę za świadczoną usługę, a VAT winien być odprowadzony za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy od świadczonej usługi doradczej.

UZASADNIENIE

Jak wynika z art.113 ust.9 ustawy o podatku od towarów i usług, generalną zasadą jest, że podatnik, który rozpoczyna w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jest zwolniony od tego podatku, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku, odpłatnej dostawy i świadczenia usług zwolnionych, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Powyższe prawo do zwolnienia podmiotowego od VAT nie dotyczy jednak podatników świadczących usługi doradcze. Podatnicy ci są bowiem na mocy przepisu art.113 ust.13 pkt 2 ustawy o VAT wyłączeni z możliwości korzystania z tego zwolnienia.

Zgodnie z art.96 ust. 1 ustawy o VAT, rozpoczynając działalność w zakresie doradztwa powinna Pani przed wykonaniem pierwszej czynności opodatkowanej złożyć zgłoszenie rejestracyjne VAT-R i zarejestrować się jako podatnik VAT czynny.

Artykuł 15 ustawy o VAT definiujący podatnika podatku od towarów i usług wskazuje, iż podatnikiem jest między innymi osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zatem już sam fakt wykonywania działalności gospodarczej kwalifikuje dany podmiot jako podatnika podatku od towarów i usług. Żaden przepis nie uzależnia statusu podatnika od spełnienia wcześniejszego warunku zarejestrowania się w urzędzie skarbowym.

Należy zauważyć, że w art.106 ustawy o VAT, obligującym do wystawienia faktury stwierdzającej dokonanie sprzedaży, ustawodawca posługuje się określeniem "podatnika, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT". Oznacza to, że niewywiązanie się z obowiązku dokonania rejestracji nie zwalnia Pani z obowiązku wystawienia faktury potwierdzającej świadczenie usługi. Zatem, skoro jest Pani podmiotem wykonującym samodzielnie działalność gospodarczą, to jest Pani również podatnikiem podatku od towarów i usług, niezależnie od faktu spełnienia formalnego wymogu, jakim jest rejestracja.

Obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstaje, co do zasady, z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. W przypadku czynności, których wykonanie powinno być potwierdzone fakturą, zgodnie z art.19 ust.4 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek powstaje z chwilą wystawienia faktury, jednak nie później niż w siódmym dniu, licząc od dnia wykonania usługi.

Z pytania wynika, że usługa doradcza świadczona była w maju. Jeżeli termin wystawienia faktury (7 dzień od wykonania usługi) i tym samym obowiązek podatkowy powstał w maju, należy tę usługę ująć w deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 za maj i odprowadzić podatek należny za ten okres. Przepis art.99 ust.7 ustawy o VAT nie przewiduje wprawdzie obowiązku składania deklaracji przez podatników zwolnionych, nie ma on jednak zastosowania w Pani przypadku, z uwagi na brak prawa do zwolnienia podmiotowego od VAT.

Jak wynika z przytoczonych powyżej przepisów, wykonując usługę doradczą traci Pani prawo do stosowania zwolnienia podmiotowego od VAT. W związku z tym, powstaje u Pani obowiązek podatkowy z wszelkimi wynikającymi z tego faktu konsekwencjami prawnymi. Obowiązek zgłoszenia rejestracyjnego jest jedynie wymogiem formalnym, a pomimo jego dokonania dopiero 1 czerwca, miała Pani obowiązek zapłaty i rozliczenia VAT za maj, czyli okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usługi doradczej.

Iwona Porez