Usługi świadczone na rzecz związku piłkarskiego a opodatkowanie VAT

Wynika to z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPP1/443-596/12-2/Igo z 4 września 2012 roku.

Sytuacja podatnika

Do organu podatkowego zwrócił się Związek, który jest czynnym podatnikiem VAT w Polsce. W ramach prowadzonej działalności statutowej Związek organizuje oraz nadzoruje rozgrywki piłki nożnej w Polsce, w poszczególnych klasach rozgrywkowych. Związek odpowiada także za organizację oraz nadzór nad systemem szkoleń mających na celu rozwój trenerów, sędziów piłkarskich, członków sztabów medycznych, jak również innych osób należących do środowiska piłkarskiego w Polsce.Działalność Związku polega na organizacji oraz zapewnianiu odpowiednich warunków przygotowań dla piłkarskich kadr narodowych Polski w poszczególnych kategoriach wiekowych. W tym celu Związek wybiera sztab szkoleniowy (trenerów, asystentów, osoby odpowiadające za odnowę biologiczną, skautów oraz inne osoby związane z organizacją oraz obsługą funkcjonowania kadr narodowych) oraz zapewnia odpowiednie warunki obozów treningowych oraz zgrupowań kadr narodowych. Związek zleca wykonanie poszczególnych czynności osobom posiadającym specjalistyczną wiedzę w danym zakresie.Zlecane usługi mają bezpośredni wpływ na prowadzoną przez Związek działalność opodatkowaną VAT. Stanowią one niezbędne elementy organizowanych oraz nadzorowanych przez Związek rozgrywek piłkarskich, których specyfika wymaga aktywnego udziału osób posiadających określone kwalifikacje zawodowe (np. sędziów oraz trenerów sportowych). Ich brak uniemożliwiłby realizację podstawowych zadań statutowych Związku, a w konsekwencji pozbawiłby Związek możliwości uzyskiwania np. wpływów ze sprzedaży biletów wstępu na imprezy sportowe, ze sprzedaży praw reklamowych, praw do transmisji telewizyjnych itp. Również udział osób świadczących usługi eksperckie (np. konsultantów doradzających selekcjonerom kadr narodowych) ma wpływ na działalność opodatkowaną Związku. Odpowiednie przygotowanie merytoryczne sztabu szkoleniowego (np. poprzez przeprowadzane szkolenia, dostarczane raporty dotyczące poszczególnych zawodników analizę gry drużyn przeciwnych itp.) znajduje bezpośrednie odzwierciedlenie w wynikach osiąganych przez drużyny narodowe, a w konsekwencji również w obrocie Związku osiąganym np. ze zbycia praw do transmisji telewizyjnych ze spotkań piłkarskich czy też wpływów od sponsorów za usługi reklamowe.Nabywane przez Związek usługi świadczone są przez wskazane osoby (sędziów, trenerów i inne osoby posiadające wiedzę specjalistyczną z zakresu szeroko pojętej tematyki związanej z piłką nożną) w ramach wykonywanej przez nie działalności gospodarczej. Usługodawcy wystawiają faktury VAT, mają status czynnych podatników VAT i świadczenia na rzecz Związku wykonują w ramach działalności opodatkowanej.Większość usług świadczonych na rzecz Związku w ramach wykonywanej przez świadczeniodawców działalności gospodarczej wiąże się z ponoszeniem licznych nakładów, które co do zasady, obciążają usługodawców. Dotyczy to, w szczególności:• kosztów badań lekarskich, specjalistycznej diety sportowej, odnowy biologicznej (w celu wykazania oraz utrzymania odpowiedniej sprawności fizycznej sędziów, niezbędnej do prowadzenia zawodów sportowych),• kosztów podróży oraz zakwaterowania (zawody sportowe, zgrupowania, szkolenia, wykłady, prelekcje itp. odbywają się w różnych lokalizacjach - krajowych oraz zagranicznych),• kosztów zakupu odpowiedniej odzieży sportowej, specjalistycznego sprzętu (np. koszty ponoszone przez sędziów na zakup systemu komunikacji głosowej).Ponadto, odpowiedzialność w stosunku do osób trzecich z tytułu usług świadczonych na rzecz Związku w ramach prowadzonej działalności gospodarczej spoczywa na usługodawcach. Związek nie ponosi odpowiedzialności cywilnoprawnej wobec osób trzecich za działania bądź zaniechania sędziów, trenerów oraz ekspertów z dziedziny piłki nożnej świadczących usługi na rzecz Związku. W szczególności, to usługodawcy ponoszą pełne ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną przez nich działalnością. W niektórych przypadkach, elementem wręcz koniecznym do zawarcia umowy zlecenia ze Związkiem, jest przedstawienie przez świadczeniodawcę opłaconej polisy ubezpieczeniowej z tytułu odpowiedzialności cywilnoprawnej.Związek zwrócił się do organu podatkowego z zapytaniem, czy ma prawo do uwzględnienia w swoich rozliczeniach kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur VAT wystawianych przez sędziów, trenerów oraz inne osoby świadczące na rzecz Związku usługi w ramach wykonywanej przez nie działalności gospodarczej.

Decyzja Dyrektora Izby Skarbowej

Wątpliwość Związku polegała głównie na tym, czy opisane w zapytaniu osoby (trenerzy, sędziowie, członkowie sztabów medycznych i szkoleniowych) są podatnikami w rozumieniu ustawy o VAT uprawnionymi do wystawienia faktur VAT z tytułu świadczenia usług w ramach wykonywanej działalności gospodarczej.W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.Przepis art. 15 ust. 2 ustawy o VAT z kolei zawiera natomiast definicję działalności gospodarczej. Obejmuje ona wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, W tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.W art. 15 ust. 3 ustawy o VAT ustawodawca przewidział wyjątki od powyższej zasady. W świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, za działalność gospodarczą wykonywaną samodzielnie nie uznaje się czynności, które łącznie spełniają następujące przesłanki:• przychody z tytułu wykonywania tych czynności stanowią przychody wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,• z tytułu wykonania tych czynności między zlecającym i zleceniodawcą istnieje stosunek prawny w zakresie: warunków wykonania zleconych czynności, wynagrodzenia, odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Organ podatkowy zgodził się ze Związkiem, że opisane w pytaniu usługi świadczone na rzecz Związku wykonywane są przez sędziów, trenerów oraz inne osoby w ramach samodzielnie wykonywanej przez nie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1-2 ustawy o VAT. Związek ma bowiem jedynie ograniczony wpływ na to, w jaki sposób wykonywane są na jego rzecz usługi wynikające z zawartych umów cywilnoprawnych. Przedmiotem weryfikacji przez Związek jest ostatecznie osiągnięty rezultat, natomiast metody realizacji zlecenia w wielu przypadkach nie mogą zostać narzucone przez Związek. W tym kontekście sędziowie, trenerzy oraz eksperci świadczący usługi doradcze pozostają samodzielni i ponoszą odpowiedzialność za przyjętą przez siebie metodologię realizacji zleceń. Czynności te wykonywane są zatem w sposób odznaczający się samodzielnością co sprawia, iż nie może być mowy o podporządkowaniu wobec usługobiorców. W konsekwencji, usługodawcy będący czynnymi podatnikami VAT zobowiązani są, co do zasady, do dokumentowania wykonywanych świadczeń fakturami VAT.Ponadto, usługi świadczone na rzecz Związku nie spełniają również kolejnego warunku, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT. Nie można bowiem uznać, iż z tytułu nabywanych usług świadczonych przez wskazane osoby, to Związek ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich. Odpowiedzialność ta ciąży na usługodawcach prowadzących zarejestrowaną działalność gospodarczą, których obciąża gospodarcze ryzyko związane z wykonywanymi czynnościami, w tym odpowiedzialność cywilna wobec osób trzecich.W konsekwencji, organ podatkowy potwierdził stanowisko Związku, że w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania wyłączenie, o którym mowa w cytowanym powyżej art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, a w konsekwencji uznał za prawidłowe stanowisko Związku, że przysługuje mu prawo do odliczenia podatku z faktur wystawianych przez wymienione powyżej podmioty.

Podstawa prawna: art.15 ust.1,2,3, art.86 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.