Wewnątrzwspólnotowe nabycie samochodu typu pickup a opodatkowanie podatkiem akcyzowym

ODPOWIEDŹ

Jeżeli zakupiony przez Czytelnika samochód ze względu na swoje cechy (przeznaczenie) zostanie uznany za samochód osobowy będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem akcyzowym.

UZASADNIENIE

Ustawa o podatku akcyzowym przedmiotowo w odniesieniu do samochodów osobowych obowiązek podatkowy wiąże z tymi, które zostały nabyte wewnątrzwspólnotowo i nie zostały zarejestrowane na terytorium kraju, zgodnie z przepisami o ruchu drogowym (art. 100 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym), a w świetle art. 102 ust.1 w/w ustawy podatnikami akcyzy w tym przypadku są podmioty dokonujące nabycia wewnątrzwspólnotowego.

Art. 100 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym stanowi, iż samochody osobowe są to pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne objęte pozycją CN 8703 przeznaczone zasadniczo do przewozu osób, inne niż objęte pozycją CN 8702, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, z wyłączeniem pojazdów samochodowych i pozostałych pojazdów, które nie wymagają rejestracji zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

W tym miejscu należy wyjaśnić, iż zgodnie z art. 1 ust. 1 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz Wspólnej Taryfy Celnej została ustanowiona nomenklatura towarów, zwana dalej Nomenklaturą Scaloną (CN) w celu jednoczesnego spełnienia wymogów zarówno Wspólnej Taryfy Celnej jak i statystyk w dziedzinie handlu zewnętrznego Wspólnoty. Nomenklatura Scalona zgodnie z art. 1 ust. 2 w/w rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 obejmuje:

• nomenklaturę Systemu Zharmonizowanego;

• wspólnotowe podpodziały do tej nomenklatury nazwane „podpozycjami CN” w tych przypadkach, gdy określona jest odpowiadająca stawka celna;

• przepisy wstępne, dodatkowe uwagi do sekcji lub działów oraz przepisy odnoszące się do podpozycji CN.

Zgodnie z art. 1 ust. 3 w/w rozporządzenia Nomenklaturę Scaloną przedstawiono w załączniku 1 do w/w rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz Wspólnej Taryfy Celnej. Rozporządzenie to jest rokrocznie nowelizowane. Klasyfikacja towarów w Nomenklaturze Scalonej podlega pewnym warunkom określającym zasady, na których jest oparta. Są to Ogólne Reguły Interpretacji Nomenklatury Scalonej (ORINS) zawarte w Taryfie Celnej Wspólnot Europejskich, które zapewniają jednolitą interpretację zasad klasyfikacji towarów.

W celu ustalenia kodu CN przedmiotowego pojazdu, organ podatkowy powinien wziąć pod uwagę jego cechy indywidualne wynikające z dokumentów zebranych w czasie prowadzonych czynności sprawdzających, czy prowadzonego postępowania podatkowego.

Dla ustalenia czy pojazd podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym należy stosować przepisy i definicje zawarte wyłącznie w ustawie o podatku akcyzowym oraz klasyfikację towaru w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (CN), do której przepisy akcyzowe się wprost odwołują (art. 3, art. 100 ust. 4 u.p.a ). W tym miejscu należy stwierdzić, że dla ustalenia cech pojazdu bierze się pod uwagę cechy pojazdu wymienione dla danej pozycji CN w Taryfie celnej.

Klasyfikacja przedmiotowego pojazdu powinna więc być oparta na brzmieniu pozycji 8703 i 8704. Wskazać należy, iż dla prawidłowego odczytania brzmienia pozycji 8703 ma znaczenie posłużenie się tam zwrotem dotyczącym zasadniczego przeznaczenia do przewozu osób, gdzie w brzmieniu pozycji 8704 brak jest w ogóle odwołania się do osób. Wnioskować więc należy, iż pojazdem mechanicznym do transportu towarów z pozycji 8704 jest samochód, który służy tylko i wyłącznie do tego celu, co oznacza, iż jest to tylko i wyłącznie taki samochód, który według cech produkcyjnych może być kierowany przez kierowcę dokonującego oprócz transportu towarów przewozu tylko jednej osoby (konwojenta, pomocnika kierowcy itp.). Mając natomiast na uwadze to, że w pozycji CN 8703 posłużono się zwrotem zasadniczo do przewozu osób (liczba mnoga) należy stwierdzić, że chodzi tutaj o sytuację, kiedy oprócz kierowcy i tylko jednej osoby będącej np. konwojentem, pomocnikiem kierowcy itp., pojazd ten zasadniczo przeznaczony jest do przewozu jedynie 7 jeszcze innych osób, a wnętrze tego pojazdu może być używane bez zmiany konstrukcji do przewozu zarówno tych osób jak i towarów.

Organ podatkowy w trakcie postępowania podatkowego nie kwestionuje wpisu zawartego w dokumentach pojazdu jakie zostały wydane za granicą i w kraju, w którym zapewne stwierdzono, że jest to pojazd ciężarowy, lecz nie mogą one przesądzać o klasyfikacji taryfowej przedmiotowego pojazdu do kodu Nomenklatury Scalonej (CN) Taryfy celnej. Dokumenty te zostały wystawione na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym, a nie w oparciu o ustawę o podatku akcyzowym. Dlatego też nie mogą one być brane przy kwalifikacji pojazdu dla celów podatku akcyzowego, spełniają bowiem zupełnie inną rolę.

Dowód rejestracyjny jest bowiem zasadniczo dokumentem stwierdzającym dopuszczenie pojazdu do ruchu po drogach publicznych. Dowód w postaci zaświadczenia o przeprowadzonym badaniu technicznym, odzwierciedla jedynie stan techniczny pojazdu w chwili przeprowadzenia tych badań.

Wyżej wymienione dokumenty zostały wydane na podstawie innych przepisów niż podatkowe, które dla klasyfikacji towarowej i wymiaru podatku akcyzowego pozostają bez znaczenia. W istocie dokumenty te częściowo sporządzone w formie określonej przepisami prawa przez powołane do tego organy władzy publicznej stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Zgodnie z art. 100 ust. 1 pkt 2 u.p.a., przedmiotem opodatkowania jest nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Z treści tego przepisu jednoznacznie wynika, że przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym mają w sprawach podatkowych w zakresie podatku akcyzowego zastosowanie jedynie do badania, czy dany pojazd jest zarejestrowany bądź też nie na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, gdyż akcyzie podlegają jedynie samochody osobowe niezarejestrowane na terytorium kraju. Tym samym dla celów poboru akcyzy w nabyciu wewnątrzwspólnotowym stosuje się klasyfikację wyrobów akcyzowych w układzie odpowiadającym Scalonej Nomenklaturze (CN), a nie przepisy prawa o ruchu drogowym.

Wskazać należy, iż przy klasyfikacji danego pojazdu do określonej pozycji CN bez znaczenia jest to, że pojazd w dniu przemieszczenia do kraju i aktualnie jest zarejestrowany jako auto ciężarowe. O osobowym charakterze samochodu przesądza sam fakt, że w chwili nabycia i jego przemieszczenia do kraju pojazd ten był przystosowany zasadniczo do przewozu osób. Jego zasadnicze przeznaczenie do przewozu osób wynika z cech tego pojazdu.

W przedmiotowej sprawie organ podatkowy wezwał Czytelnika do złożenia deklaracji uproszczonej nabycia wewnątrzwspólnotowego lub wyjaśnienia dlaczego deklaracja nie została złożona oraz podania dnia nabycia opisanego samochodu. W przypadku braku złożenia deklaracji AKC-U zostanie wszczęte postępowanie podatkowe w trakcie którego zostaną przeprowadzone oględziny przedmiotowego pojazdu oraz przesłuchania w charakterze świadka aktualnego właściciela pojazdu.

Z uwagi na stwierdzone cechy, przedmiotowy pojazd może być objęty pozycją CN 8703 i wówczas będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, a Czytelnik dokonując nabycia wewnątrzwspólnotowego wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu podatkiem akcyzowym, wobec czego stał się podatnikiem podatku akcyzowego.

Podatnik z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego jest obowiązany po dokonaniu jego przemieszczenia na terytorium kraju, bez wezwania organu podatkowego złożyć deklarację uproszczoną, według ustalonego wzoru, właściwemu naczelnikowi urzędu celnego w terminie 14 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, nie później jednak niż w dniu rejestracji samochodu osobowego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym (art. 106 ust. 2 u. p. a.). Stosownie do art. 106 ust. 3 podatnik z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego jest obowiązany po dokonaniu jego przemieszczenia na terytorium kraju, bez wezwania organu podatkowego dokonać obliczenia i zapłaty na rachunek właściwego urzędu skarbowego akcyzy w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, nie później jednak niż w dniu rejestracji samochodu osobowego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Zgodnie z art. 101 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym obowiązek podatkowy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym powstaje z dniem przemieszczenia samochodu osobowego z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju - jeżeli nabycie prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel nastąpiło przed przemieszczeniem samochodu na terytorium kraju.

W myśl art. 104 ust. 12 ustawy o podatku akcyzowym do przeliczenia podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej stosuje się bieżący kurs średni waluty obcej wyliczony i ogłoszony przez Narodowy Bank Polski w dniu powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z art. 105 ustawy o podatku akcyzowym, stawka akcyzy na samochody osobowe wynosi 18,6 % podstawy opodatkowania dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2000 cm3 oraz 3,1% podstawy opodatkowania dla pozostałych samochodów osobowych.

Reasumując, przy klasyfikacji pojazdów dla potrzeb wymiaru podatku akcyzowego należy ustalić zasadnicze przeznaczenie pojazdu (osobowy, czy towarowy), co wymaga porównania cech projektowych pojazdu nadanych przez producenta z cechami, jakimi charakteryzuje się pojazd w  momencie nabycia wewnątrzwspólnotowego oraz uwzględnienia ewentualnych zmian, jakie zostały dokonane w  tym pojeździe. Dodatkowo, w  przypadku tzw. samochodów osobowo-towarowych (zaliczanych do pozycji CN 8703) należy ustalić, która z  funkcji (osobowa czy towarowa) ma charakter dominujący.

 Marta Rusin

Podstawa prawna: art. 100 ust. 1 pkt 2, art. 100 ust.4, art. 101 ust. 2 pkt 1, art. 102 ust. 1, art. 104 ust. 1 pkt 2 i ust. 12, art. 105, art. 106 ust. 2, ust. 3 ustawy z dnia 06 grudnia 2008 roku o podatku akcyzowym.