0
1119
Czynny podatnik VAT wykazał za dany miesiąc nadwyżkę podatku naliczonego. Zaznaczył, iż chce otrzymać zwrot podatku i jednocześnie złożył wniosek o przeznaczenie środków na poczet zaległości w CIT oraz na poczet przyszłych zobowiązań. Wraz z upływem 60-cio dniowego terminu okazało się, że urząd skarbowy w ramach czynności sprawdzających będzie dodatkowo weryfikował zasadność zwrotu. Czy zatem możliwe jest już w dacie złożenia deklaracji VAT zaliczenie kwoty zwrotu na poczet zaległości i przyszłych zobowiązań, czy też należy czekać na zakończenie weryfikacji przez organ podatkowy?
ODPOWIEDŹ
Kwota zwrotu VAT wynikająca z nadwyżki podatku naliczonego nad należnym będzie możliwa do zaliczenia na poczet zaległości podatkowych w innym tytule podatkowym lub na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych dopiero gdy organ stwierdzi, że zwrot jest zasadny. Nie można bowiem dysponować zwrotem, do którego podatnik nie ma jeszcze prawa. Analizując przepisy Ordynacji Podatkowej należy brać pod uwagę przepis z ustawy o podatku od towarów i usług o przedłużeniu zwrotu, która ma w tym przypadku charakter lex specialis (pierwszeństwa przez normą ogólną wyrażoną w Ordynacji).
UZASADNIENIE
Na wstępie należy zauważyć, że w treści art.3 pkt 7 ustawy Ordynacja podatkowa (OP) wskazano, że ilekroć w ustawie jest mowa o zwrocie podatku rozumie się przez to zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, a także inne formy zwrotu podatku przewidziane w przepisach prawa podatkowego.
Ustawodawca umożliwił podatnikom zaliczanie zwrotów podatków na poczet zaległości podatkowych i przyszłych zobowiązań podatkowych. Kwestią, która powoduje nieścisłości wśród czynnych podatników VAT jest określenie momentu, w którym możliwe jest zaliczenie zwrotu na inne cele, niż fizyczny zwrot środków na konto. Podatnicy nie mają pewności czy momentem, w którym możliwe jest takie zaliczenie, jest moment złożenia deklaracji podatkowej (z wykazanym zwrotem), czy też za taki moment należy uznać dopiero postanowienie urzędu skarbowego o zasadności takiego zwrotu (w sytuacji, gdy organ postanawia dokonać weryfikacji). Jak wskazuje się w art. 76 §1 OP nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, kosztów upomnienia oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. I dalej w art. 76a §1 OP. W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. W/w przepisy stosuje się odpowiednio do zwrotu podatku. Zaliczenie zwrotu następuje odpowiednio z dniem złożenia deklaracji wykazującej zwrot podatku lub korekty takiej deklaracji.
Zwrot powinien być jednak w pierwszej kolejności rozpatrywany na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.). Jest to bowiem przepis lex specialis w stosunku do ogólnej normy prawnej, jaka znajduje się w Ordynacji Podatkowej. Jak bowiem wskazał NSA w wyroku z dnia 07.12.2016 r., sygn. II FSK 3211/14: „Odesłanie w art.3 pkt 7 o.p. w pierwszym rzędzie do przepisów o podatku od towarów i usług oznacza, że w przypadku, gdy „zwrot podatku” dotyczy VAT, to te właśnie przepisy determinują, jak zwrot ten należy rozumieć’. Konsekwentnie, jak wskazuje się w art. 87 ust.1 i 2 u.p.t.u w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin (dotyczy przedłużenia podstawowego terminu 60 dni) do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanej w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego.
Podatnik, któremu przedłużono podstawowy termin zwrotu VAT powinien brać pod uwagę, że czym innym jest prawo do zwrotu podatku VAT wykazanego w deklaracji podatkowej, a czymś innym prawo do zadysponowania powyższą kwotą. W innym przypadku organy podatkowe nie miałyby żadnej możliwości (realnego uprawnienia), aby dokonać weryfikacji prawidłowości wykazanej do zwrotu kwoty.
Zatem dopiero w sytuacji uznania przez urząd skarbowy (po przeprowadzeniu weryfikacji), że zwrot VAT jest zasadny, nastąpi przekazanie środków na poczet zaległości podatkowych lub przyszłych zobowiązań podatkowych, przy czym, co istotne, zaliczenie zwrotu nastąpi z datą złożenia deklaracji wykazującej zwrot podatku.
W art.87 ust.2 u.p.t.u. wskazuje się również, co ma wpływ na finansowy aspekt przedłużenia zwrotu, że w przypadku, gdy przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, urząd skarbowy wypłaca należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.
Mariusz Nowak
Podstawa prawna: art. 76 §1, art. 76a §1, 76b §1, art.87 ust.1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa oraz art. 87 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług.
