Wydanie pracownikom upominków nabytych od spółki z Niemiec

ODPOWIEDŹ

Państwa spółka powinna rozpoznać wewnątrzwspólnotowe nabycie upominków od niemieckiej spółki matki i opodatkować ich wydanie pracownikom, jeżeli upominki nie spełniają definicji prezentów o małej wartości. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy zakup upominków jest finansowany z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

UZASADNIENIE

Na początku analizy przedstawionego pytania należy ocenić czynności dokonywane pomiędzy spółką matką a jej oddziałem. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Z kolei oddział zdefiniowany został w art.5 pkt 4 ww. ustawy jako wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności. Wydzielenie dla potrzeb własnych firmy odrębnego oddziału nie oznacza, że mamy do czynienia z dwoma podatnikami VAT. Spółka matka i jej oddział traktowane są dla celów podatku od towarów i usług jako ten sam podmiot i jeden podatnik.

Z przedstawionego pytania wynika jednak, że, że polska firma nie jest oddziałem niemieckiej spółki, lecz samodzielnym przedsiębiorstwem. Wskazuje na to sposób udokumentowania transakcji przez zagraniczną spółkę (wystawienie faktury VAT dla spółki polskiej).

Z zadanego pytania nie wynika, skąd pochodzą upominki przekazane pracownikom Państwa spółki, a w szczególności nie wiemy, czy spółka matka zakupiła je w Polsce, czy pochodzą z innego kraju, zakładam jednak, że upominki zostały zakupione przez spółkę matkę w Niemczech i stamtąd wysłane do Państwa spółki, gdzie zostały przekazane pracownikom w formie upominków. Konsekwencje takiej transakcji są różne w zależności od sposobu finansowania upominków.

1. Upominki są finansowane ze środków obrotowych spółki

W takiej sytuacji nabycie upominków od spółki matki należy rozliczyć jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Zgodnie z art.9 ust.1 i ust.2 pkt1 lit.a i pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz, pod warunkiem, że nabywcą towarów jest podatnik, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika i dokonujący dostawy również jest podatnikiem.

Zgodnie z art.7 ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług przez dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu VAT rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Powyższego przepisu nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

W celu rozstrzygnięcia, czy przekazanie upominków pracownikom podlega opodatkowaniu VAT na mocy powyższego przepisu, należy się zastanowić, czy Państwa spółka ma prawo do odliczenia VAT naliczonego przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu tych towarów. Możliwe są tu dwa podejścia. Z jednej strony można przyjąć, że wszelkie zakupy towarów przeznaczonych dla pracowników są zakupami towarów pośrednio wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych (założywszy, iż podatnik wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane, które w myśl art.86 ust.1 ustawy dają prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich zakupie). Przyjęcie takiego wniosku powoduje, że przekazanie pracownikom towarów niebędących prezentami o małej wartości podlega opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT), ale Państwa spółka ma jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia. Z drugiej jednak strony można przyjąć, że związek pomiędzy zakupami towarów przeznaczonych dla pracowników a wykonywanymi przez podatnika (pracodawcę) czynnościami opodatkowanymi jest zbyt pośredni, aby można było korzystać z prawa do odliczenia w tym zakresie. Przyjęcie takiego stanowiska oznacza, że przekazanie takich towarów pracownikom nie jest objęte VAT jako nieodpłatna dostawa towarów (opodatkowaniu VAT na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT podlega bowiem wyłącznie przekazanie towarów, przy których nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia), ale spółka nie ma również prawa do odliczenia VAT z tytułu WNT.

Organy podatkowe (np. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 11 września 2009 roku, nr IPPP1-443-555/09-5PR) prezentują pogląd , że podatnicy mogą odliczać podatek naliczony przy zakupach upominków przeznaczonych dla pracowników, a jednocześnie przekazanie pracownikom upominków niebędących prezentami o małej wartości podlega opodatkowaniu VAT (a więc w zakresie tym konieczne jest naliczanie podatku należnego).

Biorąc pod uwagę powyższe, Państwa spółka powinna rozpoznać wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów od spółki niemieckiej i rozliczyć jednocześnie VAT należny i naliczony, a następnie opodatkować wydanie upominków pracownikom. Obowiązek opodatkowania wydania upominków nie powstanie, jeżeli towary te spełniają definicję prezentów o małej wartości.

Zgodnie z art.7 ust.4 ustawy o VAT przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

• o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;

• których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

Jak dowodziliśmy już wcześniej, nieodpłatne przekazanie prezentów małej wartości co do zasady jest uznawane za działanie podejmowane na cele działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli zatem jednostkowa cena nabycia upominku nie przekracza 10 zł, lub Państwa spółka prowadzi opisaną powyżej ewidencję osób, którym w ciągu roku przekazała prezenty, a łączna wartość prezentów przekazanych jednemu pracownikowi w danym roku podatkowym nie przekroczyła 100 zł, nie ma obowiązku opodatkowania wydania upominków, przy zachowaniu prawa do odliczenia VAT naliczonego.

2. Upominki są finansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych

Jeżeli nabycie upominków zostało sfinansowane ze środków ZFŚS – przekazanie ich przez pracodawcę pracownikom nie stanowi przekazania przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt. 1 ustawy o VAT, gdyż pracodawca nie występuje w tym przypadku jako działający w charakterze podatnika, bowiem w tym zakresie jest jedynie administratorem Funduszu działającym w tym zakresie nieodpłatnie. Nie wystąpi zatem obowiązek wykazania VAT należnego od nieodpłatnego przekazania upominków pracownikom

Należałoby się również zastanowić, czy, z uwagi na to, że Państwa spółka nie działa przy nabywaniu upominków finansowanych z ZFŚS w charakterze podatnika, nabycie to stanowi dla Państwa spółki wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Jeżeli Państwa spółka ma osobowość prawną, to w myśl art.9 ust.2 pkt 1 lit.b w powiązaniu z art.10 ust.1 pkt d ustawy o VAT należałoby przeanalizować całokształt transakcji w celu ustalenia czy przy nabyciu upominków doszło do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Nawet jeżeli zakup upominków finansowanych z ZFŚS stanowi dla Państwa spółki WNT, nie macie Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z tym nabyciem.

Jeżeli spółka nie ma osobowości prawnej, naszym zdaniem nabycie upominków finansowanych z ZFŚS nie stanowi dla Państwa wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Bożena Sawicka