0
1001
Gmina, na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, pobiera opłaty za zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Czynności te udokumentowane są decyzją administracyjną. Czy należy je uznać za niepodlegające opodatkowaniu VAT? Czy też opłaty te podlegają zwolnieniu od podatku i związku z tym winny być ujęte w deklaracji VAT-7?
ODPOWIEDŹ
Opisane czynności należy uznać za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
UZASADNIENIE
Na mocy ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art.7 ust.1 wyżej wskazanej ustawy jednym z podstawowych zadań własnych Gminy jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w tym między innymi potrzeb związanych z ochroną zdrowia (art.7 ust.1 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym). Z analizy wskazanych przepisów jak również z zapisu art.1 ust.1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wynika, że Gmina, w celu zaspokojenia potrzeb związanych z ochroną zdrowia, ma obowiązek podejmowania działań zmierzających do ograniczania spożycia napojów alkoholowych oraz zmiany struktury ich spożywania. Jednocześnie, na podstawie art.18 ust.1 ww. ustawy sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży. Zatem Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, realizując zadnia własne wydaje zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Za wydanie takiego zezwolenia Gmina pobiera opłatę (art.18 ust.7 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi). Czynności te Gmina dokumentuje decyzją administracyjną.
Zgodnie z art.15 ust.6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Zatem w analizowanym przypadku niezbędne jest ustalenie czy Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, jest organem władzy publicznej, o którym mowa w art.15 ust.6 ustawy o VAT i w konsekwencji może korzystać z wyłączenia z opodatkowania. Należy zauważyć, iż żaden z przepisów ustawy o VAT nie wymienia katalogu podmiotów mieszczących się w kategorii organów sprawujących władzę publiczną, o których mowa we wskazanym art.15 ust.6. Problem ten jednak był już wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Sądów Administracyjnych. Na przykład Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 listopada 2011 roku o sygnaturze akt I FSK 145/11 uznał, że „(…)skoro ustawodawca posługuje się pojemnym zakresowo pojęciem organów władzy publicznej, to bez potrzeby definiowania takiego określenia, w zbiorze tym znajdą swe miejsce, tak organy państwowe, jak i organy samorządu terytorialnego (wszak te drugie mają także charakter publiczny). (...) Trafne jest przy tym stanowisko, że organy samorządu terytorialnego należy kwalifikować jako "organy władzy publicznej", bez względu na to, czy wykonują zadania własne, czy z zakresu administracji rządowej(…)”
Zatem należy uznać, że Gmina, realizując czynności polegające na pobieraniu opłat za usługi administracji publicznej związane z wykonywaniem zadań nałożonych ustawą z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, w tym opłaty za zezwolenia na sprzedaż alkoholu, będzie wyłączona z kategorii podatników na podstawie art.15 ust.6 ustawy o VAT. Tym samym czynności te należy uznać za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji wartość tych opłat nie będzie wykazana w deklaracji VAT–7.
Dagmara Kamieńska
