Wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa a VAT

Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 1 sierpnia 2013 roku nr IPTPP2/443-355/13-4/IR.

Sytuacja Podatnika

Spółka, będąca zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, prowadzi działalność w zakresie produkcji wyrobów włókienniczych oraz inwestowania w nieruchomości i ich wynajmu. W ramach struktury organizacyjnej Spółki zostały wyodrębnione działy: Produkcyjny i Nieruchomości. Oba Działy Spółki są wyodrębnione na potrzeby wewnętrzne pod względem rachunkowo-finansowym, co umożliwia tworzenie osobnego dla każdego działu rachunku wyników i bilansu w uproszczonej formie. Dział Nieruchomości odpowiada za urządzanie, utrzymanie i wynajem komercyjny nieruchomości Spółki podmiotom trzecim. Dział Nieruchomości prowadzi także własny rejestr środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, a także posiada wydzielony na jego potrzeby rachunek bankowy. Organem nadrzędnym dla Działu Produkcji i Działu Nieruchomości jest Zarząd Spółki, który nadzoruje bezpośrednio oba działy oraz administrację Spółki.

W związku z planami rozwoju działalności związanej z inwestowaniem w nieruchomości i ich zarządzeniem planowane jest dokonanie podziału Spółki przez wydzielenie, w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu Spółek Handlowych, Działu Nieruchomości do nowo zawiązanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, gdzie zostaną przeniesione wszystkie zasoby należące do Działu Nieruchomości, w tym: wszystkie posiadane przez Spółkę nieruchomości gruntowe i zabudowane, w szczególności budynki fabryczne i magazynowe, w których obecnie prowadzona jest działalność produkcyjna, sprzęt komputerowy i telekomunikacyjny, maszyny i urządzenia służące do utrzymania nieruchomości. Ponadto do Nowej Spółki zostaną wniesione również wszystkie przynależne do Działu Nieruchomości zasoby o charakterze materialnym i niematerialnym, takie jak: należności i zobowiązania przynależne do Działu Nieruchomości, kadra pracownicza przypisana do Działu Nieruchomości, zasoby ludzkie w postaci usługodawców zewnętrznych wykonujących czynności na podstawie umów zlecenia, pełna dokumentacja prawna i techniczna nieruchomości, umowy najmu nieruchomości, umowy z dostawcami mediów i innych usług niezbędnych do utrzymania nieruchomości. Spółka dokona również cesji wydzielonego rachunku bankowego, który jest przypisany do operacji realizowanych przez Dział Nieruchomości.

Nowa Spółka przejmie wszystkie zadania realizowane przez Dział Nieruchomości, a w szczególności: zarządzenie i utrzymanie nieruchomości, obsługę wynajmu nieruchomości, w tym wynajem budynków fabrycznych na potrzeby produkcyjne Spółki, współpracę z dostawcami mediów i innych usług, współpracę z instytucjami finansowymi, prowadzenie remontów i modernizacji, realizację procesów inwestycyjnych itd. Z kolei Spółka będzie kontynuowała w sposób nieprzerwany realizację działalności produkcyjnej, gdzie w praktyce w wyniku podziału jedyną zmianą będzie prowadzenie produkcji w budynkach wynajmowanych od Nowej Spółki. Ponieważ wszystkie udziały Spółki posiada jedyny wspólnik, wszystkie udziały w Nowej Spółce powstałej w wyniku podziału obejmie ten sam wspólnik. Nowa Spółka będzie zgodnie z przepisami KSH i Ordynacji podatkowej następcą prawnym Spółki w zakresie przejętych praw i zobowiązań.

W związku z powyższym Spółka zwróciła się do organu podatkowego z następującymi pytaniami:

• Czy zespół składników majątkowych i niemajątkowych związanych z działalnością w zakresie nieruchomości, który na skutek podziału przez wydzielenie zostanie przeniesiony do Nowej Spółki, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług.

• Czy dokonanie planowanego podziału przez wydzielenie będzie skutkować dla Spółki powstaniem obowiązku podatkowego w VAT w odniesieniu do składników majątkowych wnoszonych do Nowej Spółki w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa,

• Czy Spółka w wyniku podziału będzie zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego VAT, odliczonego przy nabyciu lub wytworzeniu składników majątkowych wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa wnoszonej do Nowej Spółki.

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

Ad. 1 i 2

Udzielając odpowiedzi organ podatkowy wskazał, iż na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa wówczas, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

• istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

• zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

• składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

• zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Jednocześnie definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ww. ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ww. ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Należy zatem uznać, iż w przypadku gdy zespół składników materialnych i niematerialnych przyporządkowany do Działu Nieruchomości będzie posiadał cechy wymienione w art. 2 pkt 27e ww. ustawy, to będzie mieścił się w pojęciu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W konsekwencji czynność przekazania do nowo zawiązanej spółki w wyniku podziału przez wydzielenie składników materialnych i niematerialnych związanych z Działem Nieruchomości, jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 6 pkt 1 ww. ustawy.

Ad. 3

Natomiast obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów lub środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem należy wskazać, że w momencie wniesienia w ramach podziału do Nowej Spółki składników majątku związanych z działalnością w zakresie nieruchomości, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, obowiązek ewentualnej korekty podatku naliczonego, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy, nie będzie spoczywał na Spółce lecz na nabywcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Podstawa prawna: art. 2 pkt 27e, art. 6 pkt 1art. 91 ust. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.