0
880
Do 30 czerwca 2018 roku prowadziłem działalność gospodarczą pod firmą Kancelaria Adwokacka. Byłem zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. W ramach prowadzonej działalności wykonywałem m.in. usługi zlecone przez Sąd Rejonowy w (…) tj. pomoc prawna świadczona z urzędu na podstawie postanowienia lub zarządzenia o wyznaczeniu obrońcy/pełnomocnika z urzędu. Po zakończeniu danej sprawy tj. 15 lipca 2018 roku Sąd zasądzał wynagrodzenie tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu powiększone o stawkę podatku VAT. Sąd Rejonowy (…) uzależnia wypłatę należnego wynagrodzenia od przedłożenia odpowiedniego dokumentu np. faktury VAT lub rachunku. Nie wykonuję już zawodu adwokata i nie prowadzę działalności gospodarczej - jaki dokument powinienem wystawić, aby Sąd Rejonowy (…) wypłacił wynagrodzenie i w jaki sposób powinno nastąpić rozliczenie podatku VAT?
ODPOWIEDŹ
Czytelnik jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego VAT za lipiec 2018 roku, zgodnie z obowiązkiem podatkowym, nie ma natomiast podstaw do wystawienia faktury lub rachunku.
UZASADNIENIE
Generalna zasada wynikająca z brzmienia art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) wskazuje, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zgodnie z tą regulacją podatek staje się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi. Nie mniej jednak dla pewnego rodzaju usług ustawodawca przewidział szczególny moment powstania obowiązku podatkowego.
I tak, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. d ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, na zlecenie sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury usług związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług. W takim przypadku, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 6 ustawy o VAT).
Z analizy powyższego przepisu wynika, że ustawodawca jednoznacznie wskazał, że w sytuacji świadczenia przez adwokata usług, dla których zleceniodawcą jest Sąd, obowiązek podatkowy z tytułu wykonania tych czynności powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty za wykonane usługi.
Odnosząc powyższe uregulowania do sytuacji przedstawionej przez Czytelnika należałoby uznać, że rozliczenie podatku przez niego winno nastąpić po otrzymaniu całości lub części wynagrodzenia z tytułu usługi zleconej przez Sąd Rejonowy w zakresie pomocy prawnej świadczonej z urzędu na podstawie postanowienia lub zarządzenia o wyznaczeniu obrońcy/pełnomocnika z urzędu.
Zatem Czytelnik pomimo, że zlikwidował działalność gospodarczą z dniem 30.06.2018 winien dokonać rozliczenia podatku należnego z urzędem skarbowym za okres rozliczeniowy, w którym otrzymał zapłatę za świadczoną usługę tj. za lipiec 2018 rok. Zgodnie z art. 103 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.
Co do zasady podatnicy są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16 (art. art. 106b ust. 1) . Zatem w sytuacji Czytelnika brak jest podstaw do wystawiania faktury VAT – bowiem nie jest jużpodmiotem uprawnionym do ich wystawiania.
Żadne przepisy nie znajdują również podstawy do wystawienia rachunku. Zgodnie z art. 87 ustawy OP obowiązek wystawienia rachunku ciąży na podatniku prowadzącym działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 87 §1 Ordynacji podatkowej jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi. Przy czym w myśl § 4 ww. przepisu podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Zatem Czytelnik jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego VAT z budżetem za lipiec 2018 rok, zgodnie z obowiązkiem podatkowym. Czytelnik nie ma natomiast podstaw do wystawienia faktury lub rachunku.
Dagmara Kamieńska
Podstawa prawna: art. 19a ust. 1, art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. d, art. 19a ust. 6, art. 103 ustawy o podatku od towarów i usług, art. 87 ustawy Ordynacja podatkowa.
