Wyrok uniewinniający a zobowiązania podatkowe

Zapytanie:

Szanowny Panie Ministrze!

Kilka dni temu z dużym niepokojem zapoznałem się z treścią programu telewizji Polsat „Państwo w państwie” dotyczącego sprawy postępowań kontrolnych prowadzonych przez dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Rzeszowie w firmach stanowiących własność L. K. oraz w firmach powiązanych z jego osobą.

Pan L. K. jest właścicielem kilku firm branży metalowej zlokalizowanych w Stalowej Woli. Jest też powiązany osobowo z kilkoma innymi. Są to między innymi: Metal System sp. z o.o., Met Bud Lesław Kwitkowski, Met Bud Bis Aneta Kwitkowska, ABL Technic Polska sp. z o.o. oraz Metal Odlew SC Spółka Jawna.

Jak poinformowano w programie, w 2007 r. P. G., były wspólnik L. K., w stosunku do którego prowadzone było postępowanie prokuratorskie oraz kontrola Urzędu Kontroli Skarbowej w Rzeszowie, w zeznaniu przyznał się do wystawiania fałszywych faktur na fikcyjne dostawy stali dla stanowiącej własność L. K. spółki Metal System sp. z o.o.

Równolegle wszczęto wobec L. K. postępowanie prokuratorskie. W firmie rozpoczęła się też kontrola Urzędu Kontroli Skarbowej w Rzeszowie.

Prokuratura Rejonowa w Sandomierzu oskarżyła L. K. o oszustwa podatkowe oraz o wyprowadzenie ze swojej spółki 2 mln zł.

Prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu całkowicie zdezawuował zarówno zeznania P. G., jak również ustalenia urzędników kontroli skarbowej, oparte, jak wskazuje uzasadnienie wyroku, wyłącznie na domysłach, a nie na dowodach. Również powołani w powyższej sprawie biegli odrzucili ustalenia dokonane przez prokuraturę rejonową oraz inspektorów urzędu kontroli skarbowej.

Urzędników urzędu kontroli skarbowej prawomocny wyrok uniewinniający bynajmniej nie zraził. W prowadzonym odrębnie postępowaniu podatkowym nakazali firmie L. K. zapłatę 2 mln zł podatku VAT. Decyzja ta utrzymana została przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 13 września 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 13 września 2011 r. stwierdził między innymi, iż organy kontroli skarbowej w sposób prawidłowy ustaliły stan faktyczny, postępowanie zostało przeprowadzone zgodnie z przepisami, a organy podatkowe nie przekroczyły granicy swobodnej oceny dowodów. Ten sam materiał dowodowy został oceniony zupełnie odwrotnie. Dwa sądy, oba orzekając w imieniu Rzeczypospolitej, orzekły na podstawie takiego samego stanu faktycznego i w oparciu o te same dowody kompletnie odmiennie. Według sądu powszechnego nie przedstawiono żadnego dowodu na dokonanie przez L. K. oszustw podatkowych, a zeznania P. G. są kompletnie niewiarygodne, a wedle sądu administracyjnego postępowanie podatkowe zostało przeprowadzone zgodnie z przepisami, a funkcjonariusze, oceniając materiał dowodowy, nie przekroczyli granic swobodnej oceny dowodów.

To jednak nie koniec, jak podano w programie „Państwo w państwie”, w oparciu o wyrok wojewódzkiego sądu administracyjnego wszczynane są kolejne postępowania karnoskarbowe, stawiane zarzuty, a od wielu miesięcy w firmach stanowiących własność L. K. oraz w firmach z nim powiązanych kapitałowo lub osobowo trwają nieustające kontrole urzędu kontroli skarbowej. Z uzyskanych przeze mnie informacji po emisji programu w telewizji Polsat w firmach stanowiących własność L. K. lub z nim powiązanych pojawiły się nowe kontrole. Jeżeli informacje medialne polegają na prawdzie, to najprawdopodobniej mamy tu do czynienia z nękaniem podatnika przez organy kontroli podatkowej.

Firmy pana K. od wielu miesięcy nie mogą normalnie funkcjonować i są wyłączone z możliwości uzyskania zaświadczeń o niezaleganiu z podatkami, co uniemożliwia im wzięcie kredytów, korzystanie z leasingu czy korzystanie z funduszy europejskich.

Nie może być tak, że wobec podatnika wydawane są w tej samej sprawie dwa zaprzeczające sobie orzeczenia, w jednym jest on uwalniany od zarzutów, a w drugim jego firma jest obciążana karą finansową. Gdzie tu jest zaufanie obywatela do działalności organów państwa, skoro to państwo jednocześnie stwierdza, że nie popełnił oszustwa podatkowego, a zarazem za to samo zachowanie karze, nakładając obowiązek zwrotu milionów złotych podatku VAT?

Jak firmy pana K. mogą funkcjonować, jeśli od wielu miesięcy nie wychodzą z nich kontrole podatkowe i wszczyna się kolejne postępowania karnoskarbowe? To ostatnie to chyba tylko w celu szykanowania, bo sprawy karnoskarbowe są rozpatrywane przez sądy powszechne, a te nie mogą orzekać w sprawie już rozstrzygniętej uniewinniającym wyrokiem sądu powszechnego.

Jeżeli firmy pana K. upadną, to gdzie znajdą zatrudnienie jego pracownicy? Gdzie jest granica tej swobodnej oceny dowodów przez inspektorów kontroli podatkowej i gdzie kończy się swobodna ocena, a zaczyna się ocena dowolna?

W związku z powyższym proszę Pana Ministra o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy ustalenia prawomocnego wyroku sądu okręgowego uniewinniającego pana L. K. były w ogóle brane przez organy kontroli skarbowej pod uwagę przy wydawaniu niekorzystnych dla pana L. K. decyzji administracyjnych i czy w jakiś sposób odniesiono się do ustaleń i dowodów tam wskazanych w uzasadnieniu tychże decyzji?

2. Czy w postępowaniach prowadzonych przez Urząd Kontroli Skarbowej w Rzeszowie, a dotyczących rzekomo fikcyjnych faktur na dostawy stali do firm pana K., wystawianych przez P. G., wyjaśniono wszystkie istotne dla sprawy okoliczności faktyczne: w szczególności zaś, czy ustalono na podstawie dokumentacji magazynowej i zeznań pracowników firm pana L. K., że stal zakupiona w firmie P. G. została faktycznie dostarczona i przyjęta do magazynów?

3. Czy w związku z zakwestionowaniem, jako dokumentujących fikcyjne transakcje, faktur wystawionych przez P. G. firmom L. K. została przeprowadzona kontrola krzyżowa odpowiedniej dokumentacji podatkowej tychże firm i jakie ustalenia zostały w związku z tym dokonane?

4. Jakie kwoty odszkodowań z tytułu uchylenia przez sądy niezasadnych decyzji podatkowych zostały zasądzone na rzecz podatników od Skarbu Państwa przez sądy w roku 2011?

Z poważaniem

Poseł Sławomir Kopyciński

Odpowiedź:

Szanowna Pani Marszałek!

Odpowiadając na zapytanie pana posła Sławomira Kopycińskiego, przesłane przy piśmie Pani Marszałek z dnia 24 stycznia 2012 r., znak SPS-024-268/12, w sprawie ujawnionych w programie „Państwo w państwie” przypadków wskazujących na nieprawidłowości w sprawowaniu kontroli skarbowej, uprzejmie informuję, co następuje.

Zainteresowanie pana posła wzbudziła kwestia postępowań kontrolnych prowadzonych przez dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Rzeszowie wobec przedsiębiorcy. Na wstępie pragnę zapewnić, iż postępowanie dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Rzeszowie, o którym mowa w zapytaniu, przeprowadzone zostało z poszanowaniem wszelkich reguł przewidzianych prawem. Rzetelność postępowania potwierdził sąd administracyjny, utrzymując w mocy decyzję podatkową.

Odnosząc się do kwestii wykorzystania przez organy kontroli skarbowej ustaleń prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego uniewinniającego pana L. K. przy wydawaniu decyzji administracyjnych, pragnę zauważyć, iż postępowanie karne i postępowanie kontrolne są to dwa odrębne postępowania. Przepisy ustawy o kontroli skarbowej czy też przepisy ustawy Ordynacja podatkowa stosowane odpowiednio do prowadzonych przez organy kontroli skarbowej postępowań kontrolnych nie zawierają nakazu podporządkowania się ustaleniom wyroków w sprawach karnych właśnie ze względu na fakt, że cel obu tych postępowań nie jest tożsamy. Celem postępowania karnego jest wykrycie sprawcy i pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej. Odpowiedzialność zaś wymaga udowodnienia winy. Celem postępowania kontrolnego jest natomiast zbadanie rzetelności deklarowanych przez podatnika podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatków, przy czym element winy nie ma wpływu na dokonywane przez organ kontroli skarbowej rozstrzygnięcia podatkowe. Zatem wynik postępowania karnego, nawet uniewinniający oskarżonego, nie przesądza o braku odpowiedzialności za niezapłacone podatki lub nienależnie otrzymane zwroty.

Kontynuując, okolicznością potwierdzającą powyższe w przedmiotowej sprawie jest fakt, iż Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zweryfikował zupełność materiału dowodowego zebranego przez organy kontroli skarbowej w toku postępowania kontrolnego oraz prawidłowość jego oceny, uznając za udowodnione okoliczności stanowiące podstawę określenia zobowiązania podatkowego.

Odnośnie do funkcjonowania w obiegu prawnym dwóch, zdaniem pana posła stojących ze sobą w sprzeczności, wyroków sądów, tj. wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu uniewinniającego pana L. K. oraz wyroku Sądu Administracyjnego w Rzeszowie potwierdzającego prawidłowość rozstrzygnięć podatkowych dokonanych przez Urząd Kontroli Skarbowej w Rzeszowie pragnę zauważyć, że zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.) tylko ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnionego przestępstwa wiążą sąd administracyjny. Takiego zaś związania nie wywołuje wyrok uniewinniający, a z takim przypadkiem mamy do czynienia w przedmiotowej sytuacji.

Odpowiadając na pytanie pana posła dotyczące kwoty odszkodowań z tytułu uchylenia przez sądy niezasadnych decyzji podatkowych zasądzonych na rzecz podatników od Skarbu Państwa przez sądy w 2011 r., uprzejmie informuję, iż z uwagi na przyjęte terminy sprawozdawczości nie dysponuję na dzień dzisiejszy takimi danymi za ww. okres. Z posiadanych na chwilę obecną informacji wynika, że kwota odszkodowań wypłaconych w 2010 r. przez Skarb Państwa z tytułu uchylenia decyzji podatkowych wydanych przez organy podatkowe i celne wyniosła ogółem 2022 tys. zł.

Pozostając z wyrazami szacunku, uprzejmie informuję, iż udzielenie szczegółowej odpowiedzi na dwa pozostałe pytania wymagałoby ujawnienia informacji objętych tajemnicą skarbową, której przekazanie jest możliwe jedynie organom i instytucjom, o których mowa w art. 34b ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2011 r. Nr 41, poz. 214, z późn. zm.).

Z poważaniem

Podsekretarz stanu

Andrzej Parafianowicz