Zaliczenie zwrotu VAT spółki na podatek dochodowy wspólników

ODPOWIEDŹ

Organ podatkowy nie może dokonać przerachowania kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wskazanej przez Spółkę do zwrotu na rachunek bankowy podatnika na zobowiązanie podatkowe poszczególnych wspólników. Zwrot podatku może być dokonany tylko podatnikowi i nie może podlegać zarachowaniu na rzecz innych podmiotów.  

UZASADNIENIE

Zasady rozliczenia nadpłaty zostały uregulowane odpowiednio w artykułach 76, 76a i 76b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa. Zgodnie ze wskazanymi przepisami nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości wraz z odsetkami za zwłokę, oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu chyba, że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, przy czym do zwrotu VAT stosuje się odpowiednio art.76b Ordynacji podatkowej. Oznacza to, że jeżeli podatnik zwróci się z prośbą o zarachowanie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na poczet innych zobowiązań podatkowych, to takie przeksięgowanie nastąpi z dniem złożenia deklaracji, w której wykazano zwrot bezpośredni.

W świetle powołanych przepisów zwrot VAT, na wniosek podatnika, może podlegać zarachowaniu na poczet innych zobowiązań, ale zobowiązania te muszą dotyczyć tego samego podatnika. Ustawodawca w tym przypadku nie wskazał możliwości przeksięgowania nadpłaty lub zwrotu różnicy podatku od towarów i usług na poczet zobowiązań innych podmiotów. W analizowanym przypadku niezbędne jest zatem ustalenie czy zobowiązania poszczególnych wspólników spółki cywilnej stanowią zobowiązania spółki cywilnej jako podatnika podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnikiem jest każdy ze wspólników spółki cywilnej z osobna i oni też podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art.3 updof). Natomiast na mocy zapisów ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel i rezultat takiej działalności (art.15 ust.1 ustawy o VAT). Zatem w myśl wskazanej ustawy to spółka cywilna będzie podatnikiem dla celów rozliczeń w podatku od towarów i usług a nie poszczególni wspólnicy tej spółki. To na konto spółki zostanie dokonany zwrot VAT. Natomiast zobowiązania poszczególnych wspólników, które powstały w wyniku złożenia Pit-36 za 2012 rok, nie mogą stanowić zobowiązań spółki cywilnej jako podatnika podatku od towarów i usług.

W świetle przedstawionych przepisów należy uznać, że zwrot podatku od towarów i usług może być dokonany tylko podatnikowi, w tym wypadku spółce cywilnej, i nie będzie podlegać zaliczeniu na poczet zobowiązań podatkowych poszczególnych wspólników. Wspólnicy nie będą mogli w ten sposób uregulować swojego podatku dochodowego. Powyższe stanowisko potwierdza między innymi interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach o sygnaturze IBPP1/443-916/09/MS z 1 grudnia 2010 roku. Należy jednakże zaznaczyć, iż nie zawsze sądy administracyjne zgadzają się z takim stanowiskiem. I tak na przykład w wyroku Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 października 2007 roku o sygnaturze VIII SA/Wa 416/07 Sąd argumentował, że cyt (…) ”Spółka cywilna nie jest bowiem odrębnym podmiotem prawnym, a jedynie trwałym stosunkiem umownym pomiędzy jej wspólnikami. Skoro spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, to nie może mieć własnego mienia. Nabywane prawa i zaciągane zobowiązania wchodzą zatem do wspólnego majątku wspólników, stanowiącego ich współwłasność łączną.

Wspólnicy, a nie spółka, prowadzą przedsiębiorstwo. Zgodnie z art.867 §1 kodeksu cywilnego, wspólnicy mają prawo do równego udziału w zyskach spółki cywilnej. (…) w sytuacji, gdy wspólnicy spółki cywilnej, działając w imieniu spółki oraz w imieniu własnym (...), wystąpili o zaliczenie bezspornie przysługującego spółce cywilnej zwrotu VAT (współwłasność łączna wspólników s. c.) na poczet ich zobowiązań podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych (stosownie do posiadanych udziałów w zyskach z działalności gospodarczej prowadzonej wspólnie w formie s.c.), to wówczas uznać należy, że posiadają oni prawo do wywiązania się ze swoich zobowiązań podatkowych korzystając ze wspólnego mienia, w ramach podziału zysków, gdyż spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej i własnego mienia.”

Dagmara Kamieńska