Zasady opodatkowania usług budowlanych

1. Pojęcie usług budowlanych

Ustawa o podatku od towarów usług nie zawiera definicji usług budowlanych. Słowniczek pojęć dotyczących tych usług zawiera art.3 pkt 6-8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane, zgodnie z którymi:

• budowa - to wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowa, rozbudowa, nadbudowa obiektu budowlanego;

• roboty budowlane - to budowa, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego;

• przebudowa - to wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji;

• remont - to wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Natomiast zgodnie z §7 ust.2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, przez roboty konserwacyjne rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku i jego części inne niż remont.

Usługi budowlane zostały sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w sekcji F "Obiekty budowlane i roboty budowlane", między innymi pod symbolami:

• PKWiU 41: Budynki i roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków,

• PKWiU 41.00.30: Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków),

• PKWiU 41.00.40: Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków niemieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków),

• PKWiU 43: Roboty budowlane specjalistyczne, w tym np. symbol 43.1 „Rozbiórka i przygotowanie terenu pod budowę”, symbol 43.12 „Roboty związane z przygotowaniem terenu pod budowę”, symbol 43.3 „Roboty związane z wykonywaniem wykończeniowych robót budowlanych”.

2. Opodatkowanie usług budowlanych wykonywanych na terenie kraju

Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art.7 ust.1 i art.8 ust.1 pkt 1 ustawy o VAT). Zatem świadczenie usług budowlanych, w zakresie, w jakim usługi te są wykonywane na terytorium kraju, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

2.1. Moment powstania obowiązku podatkowego

Ustawodawca przewidział szczególny moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku świadczenia usług budowlanych. Moment ten został określony w art.19 ust.13 pkt 2 lit.d ustawy o VAT. Zgodnie z powołanym przepisem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usług budowlanych lub budowlano-montażowych. Należy także pamiętać o zapisie art.19 ust.14 ustawy o VAT, który stanowi, że cytowany powyżej przepis stosuje się również do usług przyjmowanych częściowo, których odbiór jest dokonywany na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych.

Powyższe oznacza, że z tytułu wykonania usługi budowlanej dla powstania obowiązku podatkowego znaczenie ma data otrzymania zapłaty, ale tylko wówczas, gdy kontrahent dokona płatności za wykonaną na jego rzecz usługę przed upływem 30 dni od dnia jej wykonania, gdyż 30. dnia licząc od dnia wykonania omawianych usług obowiązek podatkowy powstaje niezależnie od tego, czy dostawca otrzymał zapłatę za wykonane usługi. Poza terminem zapłaty istotne jest zatem także zidentyfikowanie momentu, w którym usługi zostały wykonane. Dzień, od którego liczony będzie 30-dniowy termin, to dzień dokonania odbioru określonych prac.

Przytoczony przepis nie jest jednak zgodny z prawem wspólnotowym. W wyroku z 16 maja 2013 roku w sprawie C-169/12 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że "(…) art. 66 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2008/117/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie unormowaniu prawa krajowego, zgodnie z którym podatek VAT w odniesieniu do usług transportowych i spedycyjnych staje się wymagalny w momencie otrzymania całości lub części zapłaty, lecz nie później niż po upływie 30 dni od dnia świadczenia usługi, nawet jeżeli faktura została wystawiona wcześniej i przewiduje późniejszy termin zapłaty. (…)" Cytowany wyrok dotyczy wprawdzie usług transportowych i spedycyjnych, jednak moment powstania obowiązku podatkowego dla tych usług reguluje ten sam przepis, który reguluje moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku usług budowlanych i budowlano – montażowych.

Podobnie wypowiadały się już wcześniej krajowe sądy administracyjne. W wyroku z 4 listopada 2011 roku o sygn. akt I FSK 873/10, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „o ile zatem ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego na chwilę otrzymania zapłaty jest zgodne z zakresem uprawnienia zawartego w art. 66 lit. b Dyrektywy 112 o tyle o takiej zgodności nie można powiedzieć jak chodzi o ustalenie obowiązku podatkowego na czas: ,,nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi". Bowiem art. 66 lit. c omawianej Dyrektywy możliwość wprowadzenia do ustalenia czasu powstania obowiązku podatkowego jakiegoś określonego terminu uzależnia od faktu nie wystawienia faktury, bądź wystawienia jej z opóźnieniem, od daty zdarzenia powodującego powstanie obowiązku podatkowego”. 

Pomimo, że z cytowanego powyżej wyroku TSUE można wnioskować, że przepis dotyczący momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku usług budowlanych i budowlano – montażowych jest niezgodny z prawem wspólnotowym na takich samych zasadach jak dzieje się to w przypadku usług transportowych i spedycyjnych, w interpretacji ogólnej nr PT3/033/2/323/AEW/13/RD82408 z 8 sierpnia 2013 roku Minister Finansów pozwolił podatnikom na wybór momentu powstania obowiązku podatkowego (na zasadach ogólnych lub zgodnie z opisaną powyżej zasadą szczególną) jedynie w odniesieniu do usług transportowo – spedycyjnych. Rozszerzenie tej interpretacji na usługi budowlane i budowlano – montażowe może zatem nieść ryzyko sporu z organami podatkowymi.

Przykład 1

Firma budowlana „A” wykonała dwie usługi 29 września 2013 roku i wystawiła faktury z datą 30 września:

• od kontrahenta 1 „A” otrzymała zapłatę za usługę 3 października. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstał 3 października i w deklaracji podatkowej za ten miesiąc należy wykazać opisaną usługę;

• od kontrahenta 2 „A” otrzymała zapłatę 1 listopada. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstał 29 października tj. 30 dnia, licząc od dnia wykonania usługi budowlanej.

WAŻNE: Od 1 stycznia 2014 roku będą obowiązywały nowe zasady określania momentu powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z tymi zasadami obowiązek podatkowy przy świadczeniu usług budowlanych i budowlano - montażowych będzie powstawał:

• z chwilą wystawienia faktury, w przypadku, gdy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę (art.19a ust.5 pkt 3 lit.a ustawy o VAT),

• w przypadku braku faktury lub wystawienia jej z opóźnieniem, z chwilą upływu terminu na wystawienie faktury czyli 30. dnia od dnia wykonania usług (art.19a ust.7 ustawy).

2.2. Podstawa opodatkowania

Podstawę opodatkowania usług budowlanych określa się w oparciu o art.29 ustawy o VAT. Zgodnie z powołanym przepisem podstawą opodatkowania co do zasady jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Natomiast w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze. Jeżeli należność jest określona w naturze, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku.

Ponadto podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.

WAŻNE: Od 1 stycznia 2014 roku powołana powyżej nowelizacja ustawy o VAT wprowadza nową definicję podstawy opodatkowania. Zgodnie z nowym art.29a ust.1 podstawą opodatkowania będzie wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

2.3. Stawka VAT

Usługi budowlane podlegają opodatkowaniu podstawową stawką podatku od towarów i usług – obecnie 23%. Jednak art.41 ust.12 ustawy o VAT stanowi, że do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym stosuje się 8% stawkę podatku.

Zgodnie z §7 ust.1 pkt 2 i pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z 4 kwietnia 2011 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, stawkę podatku obniża się do wysokości 8% dla robót konserwacyjnych dotyczących budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym oraz robót konserwacyjnych dotyczących:

a) obiektów budownictwa mieszkaniowego, o których mowa w art.2 pkt 12 ustawy, lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych,

b) lokali mieszkalnych w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12 – w zakresie, w jakim wymienione roboty nie są objęte tą stawką na podstawie pkt 2.

Budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym to, w rozumieniu ustawy o VAT, obiekty budownictwa mieszkaniowego (budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w dziale 11 Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych) lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych. Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się:

1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²; 

2) lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m² (art.41 ust.12a i 12b ustawy o VAT).

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej ww. limit stawkę podatku w wysokości 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art.41 ust.12c ustawy o VAT).

 Warunkiem zastosowania 8% stawki podatku jest spełnienie dwóch przesłanek:

• zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich dostawy,

• budynki, lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przykład 2

Firma „B” wykonała prace budowlane związane z budową domu jednorodzinnego o powierzchni 250 m². Stawka 8% będzie miała zastosowanie do całości prac.

Przykład 3

Firma „C” wykonała prace przygotowawcze do budowy domku jednorodzinnego o powierzchni 350 m²:

- stawka VAT 8% będzie miała zastosowanie do 85,71% wartości wykonanych robót (300 m²/350 m²x 100),

- do pozostałej części należy zastosować stawkę podatku w wysokości 23%.

Przykład 4

Firma „D” wykonała prace budowlane związane z remontem lokalu użytkowego: do całości prac należy zastosować stawkę VAT 23%.

2.4. Zasady wystawiania faktur za usługi budowlane

Zgodnie z §11 ust.1 i ust.2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 roku w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, w przypadku usług budowlanych i budowlano - montażowych fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego i nie wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego. Zatem ostateczny termin na wystawienie faktury za usługi budowlane to 30. dzień od dnia wykonania usługi (pod warunkiem, że wcześniej odbiorca usługi nie dokona zapłaty za wykonaną usługę).

Przykład 5

Firma „E” wykonała usługę budowlaną 15 października, co zostało potwierdzone protokołem odbioru:

• w przypadku braku zapłaty (lub gdy „E” otrzyma zapłatę po 14 listopada) faktura powinna być wystawiona najpóźniej 14 listopada (z datą sprzedaży 15 października),

• jeżeli zapłata zostanie dokonana wcześniej niż 14 listopada (np. 30 października) faktura powinna być wystawiona w dniu otrzymania zapłaty (w tym przypadku 30 października).

WAŻNE: Od 1 stycznia 2014 roku zasady wystawiania faktur będą uregulowane w art.106a-106q ustawy o VAT. Zgodnie z art.106i ust.3 pkt 1 ustawy w przypadku świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych fakturę będzie należało wystawić nie później niż 30 dnia od dnia wykonania tych usług.

2.5. Dokumentowanie wykonania usług budowlanych

Za datę wykonania usług budowlanych powszechnie przyjmuje się dzień odbioru technicznego robót, potwierdzony protokołem zdawczo-odbiorczym lub innym dokumentem stwierdzającym przyjęcie wykonanej usługi. W ustawie o podatku od towarów i usług nie zdefiniowano pojęcia „protokół zdawczo-odbiorczy” ani pojęcia „wykonanie usługi”. Pojęcie „protokoły odbiorów częściowych i końcowych” występuje w art.3 pkt 13 ustawy Prawo budowlane, jako jeden z elementów dokumentacji budowy. W praktyce terminem protokołu zdawczo-odbiorczego określa się dokument, który ma w założeniu wyrażać potwierdzenie i akceptację wykonanych prac, w tym ich zakres. Z protokołu powinno wynikać kto, kiedy i jakie prace wykonał oraz wskazanie, że określonego dnia zostały one przyjęte przez drugą stronę. W przyjętym przez organy podatkowe stanowisku bez znaczenia jest jak zostanie nazwany tego rodzaju dokument, a istotne jest to, aby dokument ten spełniał swoją funkcję - w sposób jednoznaczny określał prace, jakie zostały przyjęte (odebrane).

3. Usługi budowlane wykonywane poza terytorium kraju

3.1. Miejsce świadczenia usług budowlanych

Usługi budowlane należy zakwalifikować jako usługi związane z nieruchomościami. Zgodnie z art.28e ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości. Zasada ta ma zastosowanie zarówno w sytuacji gdy usługobiorcą jest podatnik jak i podmiot niebędący podatnikiem (np. osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej).

W świetle przywołanych regulacji, usługi budowlane związane z nieruchomością znajdującą się poza terytorium Polski opodatkowane są co do zasady w kraju, w którym znajduje się dana nieruchomość. Usługi te nie będą zatem podlegały opodatkowaniu VAT na terytorium Polski, będą natomiast podlegały opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej w miejscu położenia nieruchomości. Natomiast kwestię czy polski wykonawca, czy też nabywca - podatnik zagraniczny jest zobowiązany do rozliczenia podatku z tytułu przedstawionych transakcji, będą regulowały przepisy podatkowe obowiązujące w państwie, gdzie usługi są świadczone.

Zgodnie natomiast z art.86 ust.8 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami. W związku z tym, że usługi budowlane podlegają, w świetle polskiej ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wydatki związane ze świadczeniem takich usług dają prawo do odliczenia VAT.

3.1.1. Usługi budowlane świadczone na rzecz podatników

Jeżeli polski usługodawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem w kraju położenia nieruchomości to wówczas usługobiorca będzie zobowiązanym do rozliczenia podatku na zasadzie importu usług. W tym przypadku usługa nie podlega opodatkowaniu w Polsce i wówczas należy wystawić fakturę na wartość usługi bez naliczania podatku czyli bez stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem, ale z adnotacją „odwrotne obciążenie”. Należy także wykazać wartość usługi w poz.11 deklaracji VAT-7 za miesiąc, w którym usługodawca otrzymał całość lub część zapłaty, nie później jednak niż w deklaracji za miesiąc, w którym przypadł 30. dzień, licząc od dnia wykonania danej usługi budowlanej.

Jeśli zaś polski usługodawca zarejestruje się jako podatnik w kraju położenia nieruchomości to wówczas będzie on zobowiązanym do rozliczenia podatku od wykonanych usług. W takiej sytuacji będzie musiał wystawić faktury posługując się numerem VAT nadanym w tym kraju oraz opodatkować swoje usługi zgodnie z przepisami i stawką podatku obowiązującą w kraju rejestracji. W tym przypadku usług nie wykazuje się w deklaracji VAT-7.

Przykład 6

Polska firma „F” wykonała usługi remontu budynków na rzecz podatnika z Francji. Usługę 1 „F” wykonała we Wrocławiu, a zatem, zgodnie z miejscem położenia nieruchomości, miejscem świadczenia czyli miejscem opodatkowania jest Polska.

Usługę 2 wykonano we Francji:

- jeśli "F" jest zarejestrowana jako podatnik VAT we Francji, to zobowiązana jest do opodatkowania usług we Francji,

- jeśli "F" nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT we Francji, to zobowiązanym do rozliczenia VAT na zasadzie importu usług będzie francuski kontrahent.

3.1.2. Usługi budowlane świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami

Jeśli usługi budowlane świadczone będą na rzecz niepodatników, a w szczególności osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, najprawdopodobniej konieczna będzie rejestracja dla potrzeb podatku od wartości dodanej w kraju, w którym wykonywane są te usługi. Przy dokonywaniu rejestracji i rozliczaniu podatku z tytułu świadczenia tych usług należy stosować przepisy obowiązujące w kraju rejestracji. Przykładowo w Niemczech obowiązek rejestracji dla potrzeb VAT uzależniony jest m.in. od kwoty obrotów oraz od przewidywanego czasu trwania usługi remontowej czy budowlanej. Informacje potrzebne w takiej sytuacji można uzyskać w Niemczech, w urzędzie właściwym do rejestracji polskich podatników. Zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Niemczech urzędami tymi są :

• Urząd Skarbowy w Oranienburgu dla polskich przedsiębiorców, których nazwiska i nazwy rozpoczynają się na litery „A” - „M”; Adres urzędu: Finanzamt Oranienburg Heinrich-Grüber-Platz 3, 16515 Oranienburg, tel. +49-3301-8570, fax +49-3301-857334

• Urząd Skarbowy w Cottbus dla polskich przedsiębiorców, których nazwiska i nazwy rozpoczynają się na litery „N” - „Ż”; Adres urzędu: Finanzamt Cottbus, Vom-Stein-Str. 29, 03050 Cottbus, tel. +49-355-49914100, fax +49-355-49914150

W omawianym przypadku należy także pamiętać o zapisie art.109 ust.3a ustawy o VAT, który stanowi, iż podatnicy świadczący usługi, których miejscem świadczenia nie jest terytorium kraju, są obowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju (w przypadku usług budowlanych z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług).

Przykład 7

Polski podatnik, Spółka „G” wyświadczył 30 sierpnia usługę budowlaną na rzecz osoby fizycznej zamieszkałej w Czechach. Usługa budowlana polegała na generalnym remoncie budynku mieszkalnego położonego w okolicach Pragi. W związku z tym, że jest to usługa związana z nieruchomością wykonana na rzecz niepodatnika (osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej), „G” winna zastosować przepisy w zakresie rejestracji oraz rozliczenia podatku od wartości dodanej obowiązujące w Czechach.

4. Nabycie usług budowlanych na nieruchomości położonej w Polsce od zagranicznego kontrahenta

Na mocy art.17 ust.1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art.96 ust.4, b) usługobiorcą jest:

- w przypadku usług, do których stosuje się art.28b - podatnik, o którym mowa w art.15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art.15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art.97 ust.4,

- w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art.15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art.15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art.97 ust.4.

Zatem w przypadku nabycia usług budowlanych od kontrahenta zagranicznego niezarejestrowanego na potrzeby VAT w Polsce, zobowiązanym do rozliczenia podatku będzie polska firma. Zgodnie z art.2 pkt 9 w powiązaniu z art.17 ust.1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług świadczenie to stanowi import usług, a usługobiorca ma obowiązek rozliczenia podatku należnego od takiej transakcji.

Agnieszka FalkowskaStarszy Komisarz Skarbowy