Zasady rozliczania sprzedaży wysyłkowej

ODPOWIEDŹ

Jeżeli dostawa towarów spełnia wymogi uznania jej za sprzedaż wysyłkową to będzie ona dotyczyła zarówno zarejestrowanych podatników VAT czynnych jak i zwolnionych. Natomiast zasady opodatkowania uzależnione są od obrotu jaki sprzedawca osiągnął w danym roku z tytułu zrealizowanych transakcji z odbiorcami z danego kraju.

UZASADNIENIE

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) sprzedaż wysyłkowa stanowi szczególny rodzaj dostawy. Pod pojęciem tym rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa dokonywana jest na rzecz:

• a) podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub

• b) innego niż wymieniony w lit. a podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej (art.2 pkt 23 ustawy o VAT).

Sprzedaż wysyłkowa ma zatem miejsce gdy podatnik podatku od towarów i usług z Polski wysyła towar do innego kraju Wspólnoty, a nabywcą towaru jest podmiot, który nie ma obowiązku rozliczenia transakcji z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (np. osoba fizyczna niebędąca podatnikiem VAT). Z analizy wskazanego przepisu wynika, że sprzedaży wysyłkowej dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, przy czym ustawa o VAT za podatników VAT uznaje zarówno podatników VAT czynnych jak i zwolnionych.

Dla sprzedaży wysyłkowej z terytorium Polski przyjęto zasadę, że dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium państwa przeznaczenia wysyłanych lub transportowanych towarów (art. 23 ust.1 ustawy o VAT). Jeżeli jednak całkowita wartość towarów (z wyłączeniem towarów akcyzowych) wysyłanych lub transportowanych do tego samego państwa członkowskiego, pomniejszona o kwotę podatku jest mniejsza lub równa w danym roku od tzw limitu sprzedaży wysyłkowej ustalonego przez dane państwo członkowskie dostawę towarów uznaje się za dokonaną na terytorium kraju, pod warunkiem że wartość wskazanych powyżej towarów nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym limitu sprzedaży wysyłkowej ustalonej przez państwo członkowskie(art. 23 ust. 2 i 3 ustawy). W omawianym przypadku podatnik może jednak dokonać wyboru miejsca opodatkowania korzystając z możliwości opodatkowania w państwie przeznaczenia. W tym celu podatnik zobowiązany jest pisemnie poinformować naczelnika urzędu skarbowego o skorzystaniu z tego wyboru, z zaznaczeniem państwa członkowskiego lub nazw państw członkowskich, których zawiadomienie to dotyczy. Zawiadomienie to należy złożyć co najmniej na 30 dni przed datą dostawy, począwszy od której podatnik chce korzystać z tej opcji. Dodatkowo w terminie 30 dni od pierwszej dostawy towarów po skorzystaniu z takiej opcji, podatnik jest zobowiązany do przedstawienia dokumentu potwierdzającego zawiadomienie właściwego organu podatkowego w innym państwie członkowskim o zamiarze rozliczania w tym państwie członkowskim podatku od sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju.

Skorzystanie z opcji opodatkowania dostawy towaru w państwie przeznaczenia oznacza, że polski podatnik będzie miał obowiązek zarejestrować się jako podatnik VAT w państwie wysyłki i tam tę dostawę rozliczyć, na zasadach oraz według stawek podatkowych obowiązujących w tym państwie. Sprzedaż opodatkowaną w kraju przeznaczenia podatnik wykazuje w polskiej deklaracji VAT-7 jako „dostawa towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju”. Warunkiem uznania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju za sprzedaż dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia, jest posiadanie przez podatnika, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy określonych dokumentów, jeżeli dokumenty te łącznie potwierdzają dostarczenie towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, tj.:

• dokumentów przewozowych otrzymanych od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju - w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przez podatnika przewoźnikowi,

• kopii faktury dostawy,

• dokumentów potwierdzających odbiór towarów poza terytorium kraju.

Gdy otrzymane dokumenty nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy w innym kraju członkowskim, dokumentami wskazującymi, że wystąpiła dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, mogą być również inne dokumenty otrzymywane przez podatnika w tego rodzaju dostawie towarów, w szczególności:

• korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;

• dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie - w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania.

Należy pamiętać, że jeżeli podatnik nie posiada takich dokumentów, to nie będzie wykazywał tej dostawy za dany okres rozliczeniowy. W przypadku gdyby podatnik nie uzyskał wskazanych dokumentów przed upływem terminu do złożenia deklaracji VAT-7 za następny okres rozliczeniowy to ma obowiązek rozliczyć wskazaną transakcję jako dostawę towarów na terytorium kraju. Otrzymanie dokumentów będzie uprawniało podatnika do skorygowania deklaracji za okres, w którym dokumenty te otrzymał.

Jeżeli miejscem opodatkowania w przypadku sprzedaży wysyłkowej będzie Polska, to sprzedawca ma obowiązek opodatkować tą sprzedaż jako krajową, według stawek obowiązujących w Polsce i tutaj ją rozliczyć. Sprzedawca zarejestrowany jako podatnik VAT zwolniony, będzie korzystać ze zwolnienia podmiotowego. Powyższe oznacza, że transakcja ta nie będzie obciążona podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 106 ust. 5 ustawy czynny podatnik VAT dokonujący sprzedaży wysyłkowej ma zawsze obowiązek wystawienia faktury VAT - także osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej.

Dagmara Kamieńska