0
1022
Podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie surowców służących do wyprodukowania towarów, których niedobór uznano za zawiniony.
Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygnaturze I FSK 1123/10 z 19 lipca 2011 roku.
Sytuacja podatnika
Spółka zajmująca się produkcją i sprzedażą wyrobów chemii budowlanej nabyła surowce w celu ich wykorzystania do czynności opodatkowanych i dokonała obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w ich cenie. W wyniku okresowej weryfikacji zgodności magazynowego stanu towarów handlowych ze stanem księgowym, został ujawniony zawiniony niedobór towarów. Spowodowało to ujęcie niedoboru w księgach jako koszt niestanowiący kosztu uzyskania przychodu. W tej sytuacji podatnik dokonał korekty deklaracji VAT-7 w części podatku, który został zawarty w cenach surowców użytych do wyprodukowania towarów, których niedobór uznano za zawiniony.
W związku z powyższym Spółka zwróciła się do organu podatkowego z zapytaniem czy opisanej sytuacji prawidłowo dokonała korekty, czy też pomimo stwierdzenia niedoboru przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie nabytych surowców.
W indywidualnej interpretacji Minister Finansów wskazał na konieczność korekty podatku naliczonego przypadającego na tę część surowców, która została zawarta w cenach surowców użytych do wyprodukowania towarów, których niedobór uznano za zawiniony.
Organ podatkowy powołał się na wyrok w sprawie C-37/95 pomiędzy Państwem Belgijskim a Ghent Coal Terminal NV, z którego wnioskując wywiódł, że w przypadku, gdy z przyczyn od podatnika zależnych, w tym przypadku w wyniku niedoborów zawinionych (manka), nie dochodzi do wykorzystania nabytych towarów do działalności opodatkowanej, prawo podatnika do odliczenia zostaje utracone. W takiej sytuacji, zdaniem organu, odliczona kwota podatku z tytułu nabycia towarów, które ostatecznie nie zostały wykorzystane do działalności opodatkowanej winna być skorygowana.
Przytoczona powyżej interpretacja organu podatkowego została uchylona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, w wyniku czego została wniesiona skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA przyznał jednak rację Ministrowi Finansów.
Uzasadnienie Naczelnego Sądu Administracyjnego
W uzasadnieniu swojego wyroku Naczelny Sąd Administracyjny przywołał przepis art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika.
Podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w towarach i usługach, które zostały przez niego zakupione, jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez podatnika działalności opodatkowanej. Treść art. 86 ust. 1 ustawy VAT wskazuje wyraźnie, że podatnik nie ma możliwości dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.
W świetle powyższego przepisu sąd administracyjny stwierdził, że w opisanym przypadku, jeżeli utrata przedmiotowego towaru nastąpiła z przyczyn od skarżącej Spółki zależnych, tj. w wyniku zawinionych - jak wskazano we wniosku - niedoborów towarów, dany towar w efekcie końcowym nie zostanie wykorzystany do działalności opodatkowanej, to prawo Spółki do odliczenia w związku z ww. nabyciem winno zostać utracone.
Podstawa prawna: art. 86 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.
W stosunku do stanu prawnego obowiązującego w dniu 02-01-2012, odpowiedź udzielona w tym wyroku w dalszym ciągu jest aktualna.
Przywoływana w wyroku treść przepisu Ustawy o VAT, tj. art. 86 ust. 1 nie uległ zmianie. W związku z tym nadal przy zawinionym niedoborze podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT.
