0
780
Od 1 lipca 2017 roku będzie obowiązywała zmiana w art.43 ustawy o podatku od towarów i usług polegająca na wykreśleniu ust. 13 i 14. Oznacza to, że ze zwolnienia zostaną wyłączone usługi stanowiące element usługi finansowej lub ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrebną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia tych usług.
W uzasadnieniu do tej zmiany wskazano, że celem uchylenia ust.13 i 14 art. 43 ustawy o VAT jest dostosowanie obecnych przepisów do dyrektywy VAT w odpowiedzi na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie spółki Aspiro (sygn. C 40/15).
Spółka Aspiro, będąca podatnikiem VAT świadczyła usługi polegające na kompleksowej likwidacji szkód. Spółka ta nie była ubezpieczycielem, agentem ani pośrednikiem ubezpieczeniowym. Wykonywała usługi likwidacji szkód w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela na podstawie umowy zawartej z tym podmiotem. Spółka występowała wobec ubezpieczonych jako wykonująca czynności za ubezpieczyciela, nie przyjmując odpowiedzialności wobec ubezpieczonych. TSUE w sprawie C 40/15 stanął na stanowisku, że usługi likwidacji szkód świadczone przez Aspiro nie mieszczą się w zakresie zwolnienia przewidzianego w art.135 ust. 1 lit. a Dyrektywy VAT – dotyczącego usług ubezpieczeniowych.
W zakresie usługi stanowiącej element usługi finansowej chcemy zwrócić Państwa uwagę na wyrok ETS z 28 lipca 2011 roku w sprawie C 350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj - dotyczący ustalenia, czy usługi SWIFT kupowane przez bank korzystają ze zwolnienia z podatku VAT. Usługa SWIFT jest świadczona przez spółdzielnię zrzeszającą instytucje finansowe i polega na dostarczeniu platformy teleinformatycznej służącej do przesyłania wiadomości finansowych. Trybunał wskazał, że należy rozróżnić od usług finansowych zwolnionych z VAT towarzyszące im często świadczenia o charakterze fizycznym lub technicznym. Rozróżnienia – zdaniem ETS – tych czynności należy dokonywać w oparciu o analizę odpowiedzialności świadczeniodawcy względem instytucji finansowych. Kierując się tym kryterium doszedł do wniosku, że świadczeniodawca usługi SWIFT ponosi odpowiedzialność tylko za techniczne aspekty swojej działalności i nie odpowiada za operacje finansowe, które dokonują instytucje finansowe korzystające z usługi SWIFT. W związku z tym ETS uznał, że zwolnienie nie ma zastosowania do usług typu SWIFT.
Konsekwencją zmian jest wprowadzenie od 1 lipca 2017 roku zakazu stosowania zwolnienia z VAT do usług opartych na podwykonawstwie wykonywanym przez podmioty trzecie na rzecz podmiotów ubezpieczających lub instytucji finansowych. Podwykonawsto to polega na wykonaniu pewnych czynności o charakterze technicznym, fizycznym bez odpowiedzialności wobec ubezpieczonych lub wobec klientów banków.
Skutkiem omawianych zmian jest opodatkowanie stawką 23% świadczenia usługi stanowiącej element usługi finansowej lub ubezpieczeniowej wykonywanej przez osoby trzecie.
Należy również pamiętać, że wprowadzone zmiany spowodują wygaśnięcie interpretacji indywidualnych uzyskanych w trybie powyższych przepisów, a więc pozbawi podatników ochrony podatkowej w zakresie tych usług. W tej sytuacji, celem potwierdzenia poprawności stosowania stawki zwolnionej, należy wystąpić z nowym wnioskiem. Bowiem może okazać się, że po analizie nowych przepisów organ podatkowy odmówi prawa do zastosowania zwolnienia od podatku VAT.
W związku z tym, że zmiany te nie mają jeszcze oparcia w praktyce, będziemy na bieżąco informować Państwa o wyjaśnieniach lub interpretacjach Ministra Finansów w tym temacie.
Przykład 1
Pan Jan Nowak prowadzi działalność jako osoba fizyczna w zakresie pośrednictwa w sprzedaży usług finansowych. Usługa ta jest pośrednictwem w pozyskiwaniu finansowania dla swoich przyszłych klientów. Usługa ta polega na pośrednictwie pomiędzy bankami i innymi instytucjami finansowymi a klientami Pan Jana. Celem tej usługi jest pozyskiwanie produktów finansowych takich jak kredyty i pożyczki hipoteczne, gotówkowe. Wszelkie podejmowane czynności mają na celu zawarcie umowy kredytowej między klientem a bankiem i w tym celu Pan Jan podejmuje wszelkie możliwe czynności. Po zgromadzeniu przez Pan Jana od swojego klienta wymaganych dokumentów bank bada zdolność kredytową klienta i podejmuje decyzję kredytową według własnego uznania. Z tytułu świadczonych usług na rzecz swoich klientów Pan Jan otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne za efekt podejmowanych działań.
Pan Jan Nowak może korzystać ze zwolnienia od VAT na mocy art.43 ust 1 pkt 38 ustawy o VAT.
Przykład 2
Firma “A” prowadzi działalność w zakresie likwidacji szkód. Czynności wykonywane przez “A” to ustalanie przyczyn i okoliczności powstania szkody, szacowanie wysokości szkody (dokonanie wyceny, przygotowanie dokumentacji fotograficznej), przygotowanie kompletnej dokumentacji niezbędnej do rozpatrzenia zgłoszonego roszczenia. „A” nie ponosi odpowiedzialności wobec poszkodowanych, wykonuje te czynności na zlecenie zakładu ubezpieczeniowego.
Od 1 lipca 2017 roku „A” nie może korzystać ze zwolnienia od VAT, bowiem czynności wykonywane przez „A” to jedynie element usługi ubezpieczeniowej.
Przykład 3
Pan Maciej Kowalski prowadzi działalność jako osoba fizyczna w zakresie zorganizowania pomocy w miejscu zdarzenia – wypadku samochodowego, naprawy uszkodzeń, holowanie uszkodzonego pojazdu. Czynności te wykonuje na zlecenie firm ubezpieczeniowych. Pan Maciej nie ponosi odpowiedzialności wobec poszkodowanych, wykonuje jedynie czynności na zlecenie zakładu ubezpieczeniowego.
Od 1 lipca 2017 roku Pan Maciej nie może korzystać ze zwolnienia od VAT, bowiem jego usługi to jedynie element usługi ubezpieczeniowej.
Przykład 4
Pani Anna Nowak prowadzi działalność jako osoba fizyczna w zakresie pośrednictwa w sprzedaży usług ubezpieczeniowych. Pani Anna zobowiązała się do informowania klientów o możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia/zakupu polisy ubezpieczeniowej, przedstawiania klientom warunków oferty ubezpieczenia, w tym przede wszystkim poinformowania o wysokości składki ubezpieczeniowej, wykonywania czynności związanych z zawieraniem umów ubezpieczenia. Powyższe usługi wnioskodawca świadczy w swoim imieniu, na rzecz usługobiorcy. Celem jest doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia. Od każdej zawartej umowy wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w formie prowizji.
Pan Anna Nowak może korzystać ze zwolnienia od VAT na mocy art.43 ust 1 pkt 37 ustawy o VAT.
Jan Falkowski
