Zmiany w VAT W 2017 roku

1. Usługi budowlane świadczone przez podwykonawców zostały objęte systemem odwrotnego obciążenia zgodnie z nowym brzmieniem art. 17 ust.1 pkt 8 ustawy o VAT

I tak, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne: nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

• a) usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,

• b) usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Zgodnie z art.17 ust.1h ustawy o VAT, w przypadku usług wymienionych w poz. 2–48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca. Wprowadzony nowelizacją załącznik nr 14 zawiera następujący wykaz usług:

Poz.	Symbol PKWiU	Nazwa usługi (grupy usług)
1	bez względu na symbol PKWiU	Usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. poz. 1223 oraz z 2016 r. poz. 266, 542 i 1579)
2	41.00.30.0	Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)
3	41.00.40.0	Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków niemieszkalnych (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków)
4	42.11.20.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych
5	42.12.20.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową dróg szynowych i kolei podziemnej
6	42.13.20.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową mostów i tuneli
7	42.21.21.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową rurociągów przesyłowych
8	42.21.22.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową sieci rozdzielczych, włączając prace pomocnicze
9	42.21.23.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową systemów irygacyjnych (kanałów), magistrali i linii wodociągowych, obiektów do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków oraz stacji pomp
10	42.21.24.0	Roboty związane z wierceniem studni i ujęć wodnych oraz instalowaniem zbiorników septycznych
11	42.22.21.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową przesyłowych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych
12	42.22.22.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową rozdzielczych linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych
13	42.22.23.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową elektrowni
14	42.91.20.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową nabrzeży, portów, tam, śluz i związanych z nimi obiektów hydrotechnicznych
15	42.99.21.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową obiektów produkcyjnych i górniczych
16	42.99.22.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową stadionów i boisk sportowych
17	42.99.29.0	Roboty ogólnobudowlane związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane
18	43.11.10.0	Roboty związane z rozbiórką i burzeniem obiektów budowlanych
19	43.12.11.0	Roboty związane z przygotowaniem terenu pod budowę, z wyłączeniem robót ziemnych
20	43.12.12.0	Roboty ziemne: roboty związane z kopaniem rowów i wykopów oraz przemieszczaniem ziemi
21	43.13.10.0	Roboty związane z wykonywaniem wykopów i wierceń geologiczno-inżynierskich
22	43.21.10.1	Roboty związane z wykonywaniem instalacji elektrycznych służących bezpieczeństwu
23	43.21.10.2	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych instalacji elektrycznych
24	43.22.11.0	Roboty związane z wykonywaniem instalacji wodno-kanalizacyjnych i odwadniających
25	43.22.12.0	Roboty związane z wykonywaniem instalacji cieplnych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych
26	43.22.20.0	Roboty związane z wykonywaniem instalacji gazowych
27	43.29.11.0	Roboty związane z zakładaniem izolacji
28	43.29.12.0	Roboty związane z zakładaniem ogrodzeń
29	43.29.19.0	Pozostałe roboty instalacyjne, gdzie indziej niesklasyfikowane
30	43.31.10.0	Roboty tynkarskie
31	43.32.10.0	Roboty instalacyjne stolarki budowlanej
32	43.33.10.0	Roboty związane z wykładaniem posadzek i oblicowywaniem ścian
33	43.33.21.0	Roboty związane z wykładaniem podłóg i ścian lastryko, marmurem, granitem lub łupkiem
34	43.33.29.0	Pozostałe roboty związane z wykładaniem podłóg i ścian (włączając tapetowanie), gdzie indziej niesklasyfikowane
35	43.34.10.0	Roboty malarskie
36	43.34.20.0	Roboty szklarskie
37	43.39.11.0	Roboty związane z wykonywaniem elementów dekoracyjnych
38	43.39.19.0	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych wykończeniowych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych
39	43.91.11.0	Roboty związane z wykonywaniem konstrukcji dachowych
40	43.91.19.0	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych prac dekarskich
41	43.99.10.0	Roboty związane z zakładaniem izolacji przeciwwilgociowych i wodochronnych
42	43.99.20.0	Roboty związane z montowaniem i demontowaniem rusztowań
43	43.99.30.0	Roboty związane z fundamentowaniem, włączając wbijanie pali
44	43.99.40.0	Roboty betoniarskie
45	43.99.50.0	Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji stalowych
46	43.99.60.0	Roboty związane ze wznoszeniem konstrukcji z cegieł i kamienia
47	43.99.70.0	Roboty związane z montażem i wznoszeniem konstrukcji z elementów prefabrykowanych
48	43.99.90.0	Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej niesklasyfikowanych

2. Podmioty zajmujące się usługami dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, usługami dystrybucji gazu przewodowego od 2017 roku nie mają obowiązku posiadania potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę usługi dystrybucji. Tym samym, podmioty dystrybuujące te towary będą mogły obniżyć podstawę opodatkowania i VAT należny na postawie wystawionych faktur korygujących bez konieczności posiadania potwierdzenia (zmiany w art.29a w ust. 15 pkt 3 ustawy o VAT).

3. Od 1 lipca 2017 roku będzie obowiązywała zmiana w art.43 ustawy o VAT polegająca na wykreśleniu ust.13 i 14 tzn., że ze zwolnienia zostaną wyłączone usługi stanowiące element usługi finansowej lub ubezpieczeniowej np. świadczone przez podmioty trzecie na rzecz zakładów ubezpieczeń (usługi likwidacji szkód, które świadczone odrębnie nie stanowią usługi ubezpieczeniowej ani usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego).

4. Zmiany w art.86 ust.10b pkt 2 lit.b, pkt 3 i dodanie ust.10i ustawy o VAT.

Z nowego brzmienia art.86 ust.10b pkt 2 lit.b ustawy o VAT wynika, że prawo do odliczenia VAT w przypadku WNT powstaje zgodnie z ust. 10 (tj. w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów powstał obowiązek podatkowy) pod warunkiem, że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek, nie później niż w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy z tytułu WNT.

W przypadku uwzględnienia przez podatnika kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek, w terminie późniejszym niż określony w ust.10b pkt 2 lit.b, podatnik będzie mógł odpowiednio zwiększyć kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w odniesieniu do którego nie upłynął jeszcze termin do złożenia deklaracji podatkowej. Tak więc w takim przypadku podatnik będzie mógł uwzględnić podatek naliczony w związku z tą transakcją w deklaracji podatkowej składanej „na bieżąco”.

Zasady te należy stosować także do odliczania podatku VAT w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, dla których podatnikiem jest usługobiorca (nabywca), oraz nietransakcyjnego przemieszczania towarów uznanego za WNT.

5. Wprowadzono możliwość weryfikacji przez organa podatkowe i skarbowe zasadności zwrotu różnicy podatku poprzez sprawdzenie rozliczenia nie tylko podatnika, ale także rozliczeń innych podmiotów biorących udział w obrocie towarami lub usługami, będących przedmiotem rozliczenia podatnika oraz sprawdzenie zgodności tych rozliczeń z faktycznym przebiegiem transakcji (art.87 ust.2b ustawy o VAT).

6. Zgodnie z nowymi zasadami, na wniosek podatnika, złożony wraz z deklaracją podatkową, urząd skarbowy jest obowiązany zwrócić różnicę podatku, w terminie 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy:

1. kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, z wyłączeniem kwoty podatku naliczonego lub różnicy podatku (między podatkiem naliczonym a należnym), nierozliczonej w poprzednich okresach rozliczeniowych, wynikają z:

• faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika albo rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej

• pozostałych faktur dokumentujących należności, jeżeli łączna kwota tych należności nie przekracza 15.000 zł.

• dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji celnych i zostały przez podatnika zapłacone,

• importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest ich usługobiorca, lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji,

2. kwota podatku naliczonego lub różnicy podatku, nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji, nie przekracza 3.000 zł,

3. podatnik złoży w urzędzie skarbowym dokumenty potwierdzające dokonanie wskazanych powyżej przelewów,

4. podatnik przez kolejnych 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot w terminie 25 dni:

• był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,

• składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje VAT.

Zatem od 2017 roku podatnik musi spełnić dodatkowe warunki, aby uzyskać przyspieszony zwrot VAT:

- kwota, która wynika z transakcji nieopłaconych za pomocą rachunku bankowego nie przekracza 15.000 zł,

- kwota przyspieszonego zwrotu nie może zawierać nierozliczonej w poprzednich okresach rozliczeniowych nadwyżki podatku w wys. przekraczającej 3.000 zł.

7. W art.90 ustawy o VAT dodano ust. 10a i 10b w brzmieniu: w przypadku jednostki samorządu terytorialnego proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Przepisy ust. 3–6 i 8–10 stosuje się odpowiednio. Przez jednostki organizacyjne jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 10a, rozumie się:

• 1) utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządową jednostkę budżetową lub samorządowy zakład budżetowy;

• 2) urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.

8. Nowy przepis art.96 ust. 4a i 4b ustawy o VAT przewiduje możliwość niedokonania rejestracji podmiotów, których dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą lub podmiot ten nie istnieje, lub mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z tym podmiotem albo jego pełnomocnikiem, lub podmiot albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego.

Natomiast w przypadku zarejestrowania podatnika, którego zgłoszenie rejestracyjne zostało złożone przez pełnomocnika, pełnomocnik odpowiada solidarnie wraz z zarejestrowanym podatnikiem do kwoty 500 000 zł za zaległości podatkowe podatnika powstałe z tytułu czynności wykonanych w ciągu 6 miesięcy od dnia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego (przepisu tego nie stosuje się, jeżeli powstanie zaległości podatkowych nie wiązało się z uczestnictwem podatnika w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej - art.90 ust.4c ustawy o VAT).

9. W art.96 ust. 9 ustawy o VAT doprecyzowano, że wykreślenie podatnika z rejestru podatników VAT nastąpi, jeśli okaże się, że podatnik taki nie istnieje lub nie ma możliwości skontaktowania się z nim lub z jego pełnomocnikiem czy też nie stawia się na wezwanie organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej lub dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą.

Ponadto w art.96 ustawy o VAT dodano ust. 9a-9i, z których wynika m.in. że można wykreślić z rejestru podatników VAT te podmioty, które:

1. zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy,

2. obowiązane do złożenia deklaracji VAT, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożyły takich deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały (nie ma zastosowania, w przypadku gdy w wyniku wezwania przez właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży niezwłocznie brakujące deklaracje),

3. składały przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje VAT, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazały sprzedaży oraz zakupów z kwotami podatku do odliczenia (nie ma zastosowania, w przypadku gdy niewykazanie sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia wynikało, zgodnie z wyjaśnieniami podatnika, ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej),

4. wystawiały faktury lub faktury korygujące, które nie dokumentowały rzeczywistych czynności (tzw. „puste” faktury) (nie ma zastosowania, w przypadku gdy wystawienie faktury lub faktury korygującej było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika),

5. prowadząc działalność gospodarczą wiedziały lub miały uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że uczestniczą w procederze oszustwa lub nadużycia podatkowego mającego na celu osiągnięcie nienależnych korzyści majątkowych kosztem budżetu państwa.

Natomiast z dniem wznowienia wykonywania działalności gospodarczej, podatnik ponownie zostaje zarejestrowany bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego jako podatnik VAT, ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem zawieszenia tej działalności (ust. 9g).

Naczelnik urzędu skarbowego może przywrócić zarejestrowanie podatnika bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą i jednocześnie w przypadku, gdy był zobowiązany do złożenia deklaracji a ich nie składał - niezwłocznie złoży brakujące deklaracje (ust. 9h). To rozwiązanie ma zastosowanie również do sytuacji gdy podatnik, który został wykreślony z rejestru z powodu wystawiania tzw. pustych faktur wykaże, że prowadzi działalność gospodarczą, a wystawienie pustej faktury lub faktury korygującej było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika (ust. 9i).

10. Nowe brzmienie art.99 ustawy o VAT oznacza, że nie mogą składać deklaracji kwartalnych podatnicy inni niż mali podatnicy oraz rozpoczynający wykonywanie czynności opodatkowanych w okresie pierwszych dwunastu miesięcy prowadzenia działalności.

11. Od 2017 roku podatnicy maja obowiązek wysyłki wszystkich deklaracji VAT wyłącznie w formie e-deklaracji. W odniesieniu do okresów rozliczeniowych przypadających od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 roku elektronicznej formy wysyłki deklaracji VAT nie stosuje się w stosunku do podatników:

1. którzy nie mają obowiązku zarejestrowania się jako podatnicy VAT UE (zdaniem MF ułatwi to monitorowanie transakcji wewnątrzwspólnotowych jako transakcji szczególnie narażonych na oszustwa i nadużycia w VAT),

2. niebędących dostawcami towarów lub świadczącymi usługi, dla których podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT oraz nabywcami tych towarów lub usług (innymi słowy dotyczy to podatników, którzy dokonują „krajowych” dostaw lub nabyć w systemie odwróconego obciążenia),

3. którzy nie są obowiązani, zgodnie z art. 45ba ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 27 ust. ic ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych, do składania deklaracji, informacji oraz rocznego obliczenia podatku za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Pozostali podatnicy będą zobowiązani od składania deklaracji podatkowych w formie elektronicznej od 1 stycznia 2018 roku.

12. Nowe brzmienie art.100, 101 i 101a ustawy o VAT wprowadza obowiązek składania za pomocą środków komunikacji elektronicznej informacji podsumowujących (transakcje wewnątrzwspólnotowe VAT-UE) oraz informacji podsumowujących w obrocie krajowym (informacje składane przez dostawców towarów i świadczących usługi objęte odwrotnym obciążeniem zgodnie z art.17 ust. 1 pkt 7 i 8), a także korekt tych informacji.

Informacje te należy składać za okresy miesięczne (zlikwidowano możliwość składania tych informacji kwartalnie).

13. W przypadku nabycia towarów objętych tzw. odpowiedzialnością solidarną za zaległości podatkowe wprowadzono dodatkowe warunki wyłączenia tej odpowiedzialności w postaci obowiązku zapłaty należności za towar na rachunek bankowy wykazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym oraz posiadanie przez sprzedawcę na dzień poprzedzający dokonanie dostawy – wymaganych w dokonywaniu takiej działalności koncesji.

Natomiast w przypadku sprzedaży towarów objętych tzw. odpowiedzialnością solidarną podmiot składający kaucję gwarancyjną ma obowiązek upoważnić bank do przekazywania informacji organom podatkowym o wszystkich transakcjach dokonywanych na tym rachunku.

14. Zgodnie z nowym brzmieniem art.109 ust.3, ewidencja powinna zawierać w szczególności:

• dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania,

• wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego,

• kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego,

• kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu,

a także - co jest nowością - inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

Ewidencja powinna zawierać dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz - co jest nowością - informacji podsumowującej.

15. W dziale XI „Dokumentacja” ustawy o VAT dodano rozdział 5: Dodatkowe zobowiązanie podatkowe - art.112 b i 112c, i tak:

W razie stwierdzenia, że podatnik:

1) w złożonej deklaracji podatkowej wykazał:

• a) kwotę zobowiązania podatkowego niższą od kwoty należnej,

• b) kwotę zwrotu różnicy podatku lub kwotę zwrotu podatku naliczonego wyższą od kwoty należnej,

• c) kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe wyższą od kwoty należnej,

• d) kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, zamiast wykazania kwoty zobowiązania podatkowego podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego,

2) nie złożył deklaracji podatkowej oraz nie wpłacił kwoty zobowiązania podatkowego

- naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określa odpowiednio wysokość tych kwot w prawidłowej wysokości oraz ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego albo kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

Natomiast, jeżeli po zakończeniu kontroli podatkowej albo w trakcie prowadzonego postępowania kontrolnego w przypadkach, o których mowa w:

1. ust.1 pkt 1, podatnik złożył korektę deklaracji uwzględniającą stwierdzone nieprawidłowości i wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego lub zwrócił nienależną kwotę zwrotu,

2. ust.1 pkt 2, podatnik złożył deklarację podatkową i wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego

- wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego wynosi 20% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego albo kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

Powyższych przepisów ust. 1 nie stosuje się:

1) jeżeli przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej przez naczelnika urzędu skarbowego lub postępowania kontrolnego przez organ kontroli skarbowej podatnik:

• a) złożył odpowiednią korektę deklaracji podatkowej albo

• b) złożył deklarację podatkową z wykazanymi kwotami podatku

- oraz wpłacił na rachunek urzędu skarbowego kwotę wynikającą ze złożonej deklaracji albo korekty deklaracji podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę;

2) w zakresie ustalania dodatkowego zobowiązania podatkowego, w przypadku gdy zaniżenie kwoty zobowiązania podatkowego lub zawyżenie kwoty zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, wiąże się z:

• a) popełnionymi w deklaracji błędami rachunkowymi lub oczywistymi omyłkami,

• b) nieujęciem podatku należnego lub podatku naliczonego w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy, a podatek należny lub podatek naliczony został ujęty w poprzednich okresach rozliczeniowych lub w okresach następnych po właściwym okresie rozliczeniowym, jeżeli nastąpiło to przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej przez naczelnika urzędu skarbowego lub postępowania kontrolnego przez organ kontroli skarbowej;

3) w zakresie ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.

Stawka dodatkowego zobowiązania podatkowego w części dotyczącej podatku naliczonego wynosi 100%, gdy zawyżona kwota podatku wynika z faktur, które:

1) zostały wystawione przez podmiot nieistniejący,

2) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,

3) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

4) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności.

16. Na mocy zmiany w art.113 ust.1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł.

Zatem od 2017 roku limit uległ podwyższeniu do 200.000 zł (z obowiązującego dotychczas 150.000 zł). Jednocześnie z przepisów przejściowych wynika, że u podatników, u których w 2016 roku sprzedaż opodatkowana była wyższa niż 150.000 zł i nie przekroczyła 200.000 zł mogą w 2017 roku korzystać ze zwolnienia VAT. Limit ten obowiązuje także podatników, którzy w 2016 roku rozpoczęli działalność, a ich sprzedaż nie przekroczyła w trakcie 2016 roku limitu 200.000 zł obliczanego proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności.

17. Rozszerzono załącznik nr 11 do ustawy o VAT, który wymienia przypadki zastosowania odwrotnego obciążenia. Metodą tą objęte zostały dodatkowo transakcje, których przedmiotem są m.in. następujące towary:

1. srebro nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku,

2. złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku, o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych (obecnie odwróconym obciążeniem jest objęte wyłącznie złoto o próbie 325 tysięcznych lub większej oraz na określonych warunkach złoto inwestycyjne),

3. biżuteria i jej części oraz pozostałe wyroby jubilerskie i ich części, ze złota o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych i srebra lub platerowane metalem szlachetnym - wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o ww. Próbie, srebra i platyny tj. niewykończone lub niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane metalem szlachetnym (obecnie odwróconym obciążeniem są objęte wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o próbie 325 tysięcznych lub większej).

18. Od 1 stycznia 2017 roku obowiązuje obowiązkowa centralizację rozliczeń w jednostkach samorządu terytorialnego w zakresie podatku VAT. Centralizacja jest wynikiem wyroku TSUE z 29 września 2015 roku w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław oraz uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 października 2015 roku sygn. akt I FPS 4/15.

Jednostki samorządu terytorialnego są obowiązane do podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 roku. Jednostki, które rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstępują z dniem podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi we wszystkie przewidziane w przepisach dotyczących podatku prawa i obowiązki jednostek organizacyjnych.

19. Podwyższone stawki VAT: 8% oraz 23% obowiązują co najmniej do 31 grudnia 2018 roku.

Jan Falkowski

Podstawa prawna: ustawa z 1 grudnia 2016 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, ustawa z 5 września 2016 roku o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego.