Zmiany w VAT związane z importem towarów

Ustawa z dnia z dnia 22 czerwca 2016 roku o zmianie ustawy - Prawo celne oraz niektórych innych ustaw weszła w życie 20 sierpnia 2016 roku. Niektóre z wprowadzonych nią zmian mają na celu jedynie dostosowanie do nowego podziału procedur celnych i nowego nazewnictwa wprowadzonego do Unijnego Kodeksu Celnego, inne mają znaczenie merytoryczne. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany:

 Zmiany spowodowane likwidacją procedury przetwarzania pod kontrolą celną;

Przepisy unijnego kodeksu celnego nie przewidują już procedury przetwarzania pod kontrolą celną. W związku z tym z nowelizacji ustawy o VAT również usunięto przepisy dotyczące tej procedury – między innymi zmieniono przepis art.17 ust.1 pkt 2 ustawy, określający kto jest podatnikiem, a także uchylono art.19a ust.10 określający obowiązek podatkowy w odniesieniu do towarów objętych procedurą przetwarzania pod kontrolą celną, a także art.30b ust.3 określający podstawę opodatkowania w tym zakresie.

W związku z tym, że podatnicy nie będą korzystali już z procedury przetwarzania pod kontrolą celną, zmiany te same w sobie nie będą rodziły dla nich konsekwencji w podatku od towarów i usług.

Zmiany polegające na dostosowaniu przepisów ustawy o VAT do nowego nazewnictwa procedur celnych;

Jak wynika z uzasadnienia do projektu omawianej nowelizacji, zmiany w treści przepisów art.19a ust.11, art.26a ust.2, art.30b ust.2, art.45 ust.1 pkt 1 oraz art.86 ust.10d pkt 1 ustawy o VAT polegają jedynie na dostosowaniu przepisów ustawy do nowego nazewnictwa procedur celnych. Zatem zmiany tych przepisów co do zasady bezpośrednio nie powodują zmiany sposobu rozliczania VAT przy imporcie towarów.

Zmiany mające na celu opodatkowanie VAT importu towarów objętych procedurą uszlachetniania czynnego w sytuacji, gdy następuje uproszczone zakończenie tej procedury;

Jak dowiadujemy się z uzasadnienia omawianej nowelizacji, art.324 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2447 z 24 listopada 2015 r., przewiduje uproszczone zakończenie procedury uszlachetniania czynnego, polegające na tym, że określone towary objęte tą procedurą są uważane za powrotnie wywiezione, pomimo, że faktycznie zostały one wprowadzone na rynek unijny bez zgłoszenia celnego oraz bez uiszczenia należności celnych przywozowych. Towary te są traktowane jak towary unijne, a zamknięcie procedury uszlachetniania czynnego następuje, gdy towary objęte tą procedurą zostaną po raz pierwszy użyte w procesach przetwarzania wskazanych w przepisach.

Omawiana nowelizacja ustawy o VAT ma na celu opodatkowanie podatkiem od towarów i usług importu towarów objętych procedurą uszlachetniania czynnego, w sytuacji gdy następuje takie uproszczone zakończenie tej procedury. Dotychczas w przypadku takiego uproszczonego zakończenia procedury nie powstawał obowiązek w podatku VAT z tytułu importu.

I tak w myśl nowo dodanego art.19a ust.10a ustawy w przypadku objęcia towarów procedurą uszlachetniania czynnego obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą zamknięcia tej procedury w opisanym powyżej trybie (czyli z chwilą, gdy towary objęte tą procedurą zostaną po raz pierwszy użyte w procesach przetwarzania wskazanych w przepisach). W myśl art.30b ust.3a podstawą opodatkowania jest w takiej sytuacji wartość celna powiększona o podatek akcyzowy (jeżeli taki występuje) oraz o ewentualne koszty dodatkowe, a także opłaty i inne należności, jeżeli organy celne mają obowiązek je pobierać z tytułu importu towarów (art.30b ust.4, 6 i 7 ustawy). Ustawodawca dodał również do ustawy przepis art.45 ust.3, wyłączający ze zwolnienia od VAT towary objęte procedurą uszlachetniania czynnego, dla których nastąpiło uproszczone zakończenie tej procedury w opisanym powyżej trybie.

Należy jednak mieć na uwadze przepisy przejściowe, zawarte w art.34 ustawy zmieniającej, zgodnie z którymi w stosunku do towarów, które zostały objęte procedurą uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń przed dniem wejścia w życie nowelizacji (czyli przed 20 sierpnia), nie powstanie obowiązek podatkowy, nawet jeżeli uproszczone zakończenie tej procedury trybie opisanego powyżej art. art.324 rozporządzenia wykonawczego nastąpi po wejściu w życie nowych przepisów.

Zmiany proceduralne (zmiany w art.33 ustawy o podatku od towarów i usług);

Nowelizacja art.33 ustawy o VAT wprowadza również kilka zmian o charakterze proceduralnym. Wykreślenie zdania drugiego w art.33 ust.2 ustawy odbiera naczelnikowi urzędu celnego możliwość określenia kwoty podatku w decyzji dotyczącej należności celnych. Zgodnie z nowymi przepisami VAT z tytułu importu towarów będzie mógł być określony jedynie w decyzji wydawanej na podstawie przepisów ustawy Ordynacja podatkowa. Nowelizacja przewiduje również zmiany dotyczące zabezpieczeń kwoty VAT z tytułu importu towarów, do ustawy wprowadzono także przepisy art.37 ust.1aa i ust.1ab, określające sposób naliczania odsetek od zaległości w podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów. W art.41 dodano natomiast ust.6b uznający zaświadczenie wydawane przez organ celny na podstawie art.68b ustawy – Prawo celne za dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej.

Rozszerzenie listy podmiotów, które mogą rozliczać VAT z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej;

Przeformułowanie art.33a ustawy o podatku od towarów i usług powoduje, że lista podmiotów, które mogą rozliczać VAT z tytułu importu towarów w deklaracji VAT-7 rozszerzy się. Zgodnie z nowym przepisem art.33a ust.1i 5 ustawy w przypadku gdy towary zostaną objęte na terytorium kraju uproszczeniem, o którym mowa w art. 166 oraz art. 182 unijnego kodeksu celnego, którego realizacja jest uzależniona od wcześniejszego wydania pozwolenia i w którym okresem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy, podatnik może rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy, opisana zmiana spowoduje, że zakres omawianego przepisu zostanie rozszerzony również na dotychczasowe zgłoszenia niekompletne, których realizacja uzależniona jest od posiadania pozwolenia. Nowelizacja art.33a ust.8 ustawy przewiduje również rozszerzenie odpowiedzialności solidarnej podatnika i jego przedstawiciela bezpośredniego w takich sytuacjach.

Nowy wzór deklaracji importowej i przeformułowanie przepisów dotyczących sytuacji, w których podatnicy są obowiązani ją składać;

Zmiana w art.33b ust.1 ustawy o VAT została podyktowana tym, że pojedyncze pozwolenie, o którym była mowa w dotychczasowych przepisach zostało zastąpione odprawą scentralizowaną. Zgodnie z nowym brzmieniem tego przepisu w przypadku stosowania przez podatnika odprawy scentralizowanej, o której mowa w art. 179 unijnego kodeksu celnego, w której realizację zaangażowane są administracje celne z co najmniej dwóch państw członkowskich, podatnik jest obowiązany do obliczenia i wykazania kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji dla importu towarów, zwanej dalej „deklaracją importową”. W rozporządzeniu z 16 sierpnia 2016 roku Minister Finansów zamieścił nowy wzór deklaracji importowej VAT-IM, który należy stosować począwszy od rozliczeń VAT z tytułu importu towarów dokonywanego we wrześniu 2016 roku.

Zastosowanie stawki VAT 0% w składach celnych;

W nowelizacji ustawy ustawodawca zdecydował się zmienić treść art.83 ust.1 pkt 22 w taki sposób, że zgodnie z nowymi przepisami stawka VAT 0% ma zastosowanie do dostaw towarów do wolnych obszarów celnych lub składów celnych

• a) ustanowionych na terenie lotniczego, morskiego lub rzecznego przejścia granicznego, przeznaczonych do odsprzedaży podróżnym,

• b) przeznaczonych do wywozu dla odbiorcy poza terytorium Unii Europejskiej i objętych procedurą wywozu w rozumieniu przepisów celnych, w tym także w celu ich kompletacji, pakowania lub formowania przesyłek zbiorowych;

Jest to podyktowane faktem, że po 1 maja 2016 roku sprzedaż dla podróżnych jest realizowana na terenie lotniczych przejść granicznych w oparciu o instytucję składu celnego, a nie, jak uprzednio, składu wolnocłowego.

Ewa Konarska