Zwolnienie podmiotowe z VAT obcokrajowca

ODPOWIEDŹ

Nie, z uwagi na fakt, iż przedsiębiorca nie posiada miejsca zamieszkania na terytorium kraju, zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT - nie podlega zwolnieniu podmiotowemu z podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT.

UZASADNIENIE

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 96 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 ustawy, tj. czynności podlegającej opodatkowaniu VAT, złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z wyjątkiem podmiotów u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, które mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. W przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, zwalnia się sprzedaż jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 150.000 zł. Zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Należy zauważyć, że zarówno w przepisach o podatku od towarów i usług, jak i pozostałych przepisach prawa podatkowego, ustawodawca nie posługuje się pojęciem „siedziby” w odniesieniu do osób fizycznych należy zatem stwierdzić, że określenie siedziby odnosi się wyłcznie do osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

W przypadku osób fizycznych można mówić wyłącznie o miejscu zamieszkania. Zatem uznać należy, że w przypadku osoby fizycznej „miejsce siedziby” jest równoznaczne z miejscem zamieszkania. Adres zamieszkania dla podatnika będącego osobą fizyczną jest tym, czym adres siedziby dla podatnika będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną niemającej osobowości prawnej, czyli np. miejscem sprawowania nadzoru, zarządu nad prowadzona działalnością.

O braku siedziby w przypadku osób fizycznych przemawia również fakt, że druk CEIDG-1, zgodnie z którym dokonuje się rejestracji działalności gospodarczej we właściwym rejestrze, nie posiada rubryki dla potrzeb „adresu siedziby”. Na w/w druku należy podać adres faktycznego zamieszkania podatnika - w omawianej sytuacji będzie to adres zagraniczny. Formularz VAT-R w części przeznaczonej dla osób fizycznych wymaga podania przez podatnika będącego osobą fizyczną – adresu zamieszkania.

W konsekwencji, zgodnie z treścią art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy, zwolnień nie stosuje się do podatników nieposiadających siedziby na terytorium kraju, co oznacza, że sprzedaż u tych podatników nie może korzystać z podmiotowego zwolnienia. Podatnik będący osobą fizyczną, który nie posiada miejsca zamieszkania na terytorium Polski, nie posiada tym samym siedziby na terytorium kraju, a zatem nie podlega zwolnieniu z art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT.

Podstawa prawna: art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.

Jan Keler