Zwrot kosztów wezwań do zapłaty oraz opłaty za doręczenie korespondencji

Takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 21 stycznia 2013 roku nr IPTPP1/443-900/12-2/MH.

Sytuacja podatnika

O wydanie indywidualnej interpretacji do organu podatkowego zwróciła się Spółdzielnia, która wysyła do swych członków, właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, użytkowników garaży samochodowych oraz kontrahentów, wezwania do zapłaty opłat eksploatacyjnych oraz innych należności. Spółdzielnia obciąża adresata poniesionymi kosztami wystawienia wezwania do zapłaty oraz opłatą za doręczenie korespondencji.

W związku z powyższym Spółdzielnia zwróciła się do organu podatkowego z zapytaniem, czy opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają kwoty, które otrzyma z tytułu zwrotu kosztów wezwań do zapłaty oraz opłaty za doręczenie korespondencji.

Odpowiedź Dyrektora Izby Skarbowej

Z obowiązujących przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą, jak również podmiotu świadczącego usługę.

Jednocześnie organ podatkowy zaznaczył, iż generalnie – poza wyjątkami wskazanymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ww. ustawy – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności odpłatne.

Natomiast, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Jednocześnie organ podatkowy podkreślił, iż czynność podlega opodatkowaniu, gdy dokonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego tej płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Natomiast w myśl. art. 4 ust. 4 ww. ustawy, właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5.

Odnosząc się do powołanych przepisów prawa podatkowego w przedstawionym zdarzeniu przyszłym organ podatkowy stwierdził, iż zobowiązanie do zwrotu kosztów ponoszonych przez Spółdzielnię w związku z wezwaniami do uregulowania zaległości w opłatach oraz za doręczenie korespondencji nie dotyczy świadczenia mającego charakter usługi, lecz jest świadczeniem pieniężnym mającym postać zwrotu kosztów. Pomiędzy Spółdzielnią a członkami, właścicielami lokali niebędącymi członkami oraz kontrahentami zwracającymi ww. koszty nie istnieje świadczenie wzajemne, gdyż Spółdzielnia w zamian za wpłaconą kwotę stanowiącą zwrot kosztów nie wykonuje na rzecz wskazanych podmiotów żadnego świadczenia.

Podsumowując organ podatkowy stwierdził, iż zwrot kosztów poniesionych na wystawienie wezwania do zapłaty oraz za doręczenie korespondencji nie stanowi ani dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ww. ustawy ani świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ww. ustawy. A zatem zwrot kosztów nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu, określonej w art. 5 ust. 1 ww. ustawy.

Podstawa prawna: art. 5 ust. 1, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.