Zwrot nadwyżki podatku VAT - warunki przedłużenia terminów podstawowych

Odpowiedź

Urząd skarbowy może przedłużyć podstawowy termin zwrotu podatku VAT, jeżeli poweźmie uzasadnione podejrzenia, iż zwrot w wykazanej kwocie jest nienależny. Przedłużenie wymaga wydania postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu, które musi być wydane przed upływem tego terminu. Jeżeli okaże się, że przedłużenie terminu zwrotu było niezasadne, podatnikowi należą się odsetki w wysokości 50% odsetek za zwłokę. Na postanowienie o przedłużeniu zwrotu podatnikowi przysługuje zażalenie, a następnie skarga do WSA.

Uzasadnienie

W sytuacji, gdy czynny podatnik VAT wykaże kwotę podatku naliczonego wyższą od kwoty podatku należnego, może skorzystać z dwóch trybów:

• pierwszy, to tzw. zwrot pośredni, polegający na przeniesieniu kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na kolejny okres rozliczeniowy,

• drugi, żądanie (wnioskowanie) o zwrot kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na rachunek bankowy podatnika.

Co do zasady należy przyjąć, że wniosek (zaznaczenie właściwej pozycji w deklaracji VAT) rozpoczyna (może rozpocząć) po stronie urzędu skarbowego procedurę weryfikacji zasadności zwrotu. Weryfikacja żądań podatnika powinna zakończyć się w ramach wynikającego z deklaracji terminu zwrotu. Jak wskazuje się w art.87 ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług (u.p.t.u.) : … Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanej w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego … . Natomiast począwszy od 1.01.2017 r. ustawodawca wprowadził art.87 ust.2b u.p.t.u., gdzie wskazuje się, iż: Weryfikacja zasadności zwrotu różnicy podatku może obejmować sprawdzenie rozliczenia podatnika, rozliczeń innych podmiotów biorących udział w obrocie towarami lub usługami, będącymi przedmiotem rozliczenia podatnika, oraz sprawdzenie zgodności tych rozliczeń z faktycznym przebiegiem transakcji.

Jeżeli zatem urząd skarbowy poweźmie wątpliwość, czy zwrot jest zasady może przeprowadzić weryfikację zarówno u podatnika jak i jego kontrahentów (w tym podmiotów, które uczestniczyły na wcześniejszych etapach w łańcuchu dostaw lub usług). Gdy natomiast czas niezbędny do zweryfikowania zasadności zwrotu jest dłuższy niż termin zwrotu wynikający z deklaracji, to organ podatkowy ma prawo do przedłużenia tego terminu, aż do zakończenia weryfikacji. W kwestii przedłużenia terminu zwrotu wypowiedział się NSA (wyrok z dnia 11.02.2015 r., sygn. I FSK 2127/13) wskazując, że przedłużenie terminu zwrotu … musi opierać się na odpowiednich przesłankach wynikających ze stanu faktycznego danej sprawy. Muszą zatem wystąpić okoliczności, które wskazują, że istnieje potrzeba dodatkowej weryfikacji … (zasadności zwrotu). … Chodzi … o wykazanie, że istnieją okoliczności przemawiające za potrzebą dodatkowej weryfikacji zasadności zwrotu.

Urząd skarbowy, w przypadku występowania uzasadnionych przesłanek co do kwestionowania zasadności zwrotu, zobligowany jest do wydania postanowienia o przedłużeniu zwrotu. Podstawą wydania postanowienia jest treść art.274b §1 i §2 ustawy Ordynacja podatkowa (OP): Jeżeli przeprowadzenie czynności sprawdzających zasadność zwrotu podatku wymaga przedłużenia terminu zwrotu podatku wynikającego z odrębnych przepisów, organ podatkowy może postanowić o przedłużeniu tego terminu do czasu zakończenia czynności sprawdzających. Należy w tym miejscu wskazać, że ta sama podstawa prawna, tj. art.274b OP ma zastosowanie, jeżeli przedłużenie terminu zwrotu wynika z prowadzonej kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej oraz postępowania podatkowego (uchwała NSA z dnia 24.10.2016 r., sygn. I FPS 2/16).

Urząd skarbowy powinien wydać postanowienie przed upływem terminu zwrotu. A contrario należy przyjąć, iż jeżeli organ nie dochował zasady, to powinien pomimo trwania procedury weryfikacji zwrócić podatnikowi podatek w terminie wynikającym

Ponadto, podatnik który otrzymał postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu ma dwa podstawowe prawa:

• a) może złożyć zażalenie do naczelnika urzędu skarbowego zgodnie z treścią art.274b §2 OP: Na postanowienie, o którym mowa w § 1, służy zażalenie,

• b) jeżeli zażalenie nie zostanie uwzględnione podatnik ma prawo w dalszej kolejności złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na podstawie art.3 §2 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (u.p.s.a): Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

§ 2. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty.

• c) jeżeli okaże się, że przedłużenie terminu zwrotu było nieuzasadnione, podatnikowi

należne są odsetki – odsetki są wypłacane w wysokości 50% odsetek za zwłokę

Mariusz Nowak

Podstawa prawna: art.3 §2 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, art.274b §2 ustawy Ordynacja podatkowa oraz art.87 ust.2 i art.87 ust.2b ustawy o podatku od towarów i usług.