Czy Gmina może odliczyć podatek naliczony związany z oświetleniem dróg i chodników

Odpowiedź

Gmina nie ma prawa do odliczenia VAT z faktur otrzymanych za oświetlenie ulic gminnych i chodników.

Uzasadnienie

Zgodnie generalną zasadą zawartą w art.86 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w stosunku do tych nabyć, które są dokonywane przez podatnika VAT i które są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jednak w sytuacji, gdy podatnik nabywa towary i usługi służące także do celów nie związanych z działalnością, zgodnie z art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Dla celów zastosowania art.86 ust. 2a ustawy o VAT niezbędne jest zatem spełnienie następujących warunków:

 

• towary i usługi muszą być nabywane przez podmiot będący podatnikiem VAT i działający w charakterze podatnika VAT,

• towary i usługi muszą być wykorzystywane do celów działalności gospodarczej i do celów innych niż działalność gospodarcza,

• nie jest możliwe przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika.

 

               

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika VAT wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. W myśl art.15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.  Jednak zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, lokalnego transportu zbiorowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 i 4 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W ramach wykonywania zadań w zakresie transportu zbiorowego, Miasto (za pośrednictwem MZK) organizuje miejską komunikację zbiorową. W tym zakresie, Gmina jest podatnikiem VAT, gdyż uzyskuje wpływy ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. Gmina ponosi wydatki na oświetlenie chodników i dróg publicznych, po których realizowane są usługi zbiorowego transportu publicznego, ale które ponoszone są również w związku z obowiązkiem zapewnienia ludności Miasta możliwości poruszania się po Mieście środkami transportu prywatnego lub zbiorowego, innego niż transport publiczny realizowany przez Gminę.

Najistotniejszy w omawianej sprawie jest fakt, że Gmina podejmując działania w zakresie prawidłowego utrzymania (oświetlenia, sygnalizacji świetlnej) infrastruktury drogowej, realizuje swoje zadania związane z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty, w...